Như sương (1998) là một tập thơ được xuất bản nhân dịp kỷ niệm 49 ngày mất của Bùi Giáng. Ông cũng như nhiều thi nhân khác lấy cái đẹp, lấy những rung động tình cảm để viết nên những vần thơ. Và trong tập thơ này ông cũng đã chuyển tải được những cung bậc cảm xúc trong tình yêu. Ở đó ta có thể cảm nhận được sự ảo mộng và rung động. Hãy cùng đọc và cảm nhận bạn nhé!
Nội Dung
Anh sực nhớ Sơn Chà Phường Rạnh
Anh sực nghe mưa tạnh gió chiều
Hoàng hôn trút mộng hoang liêu
Sông dài biển rộng ngọn triều đang dâng
Mà em ở cô đơn khóm trúc
Một xóm làng hiu hắt xa xôi
Anh mang nhung nhớ cuối trời
Ngóng về thôn ổ đầu đời quạnh hiu
Anh biết rõ từ chiều qua sớm
Sớm chiều em vui chớm chợt buồn
Một mình nhìn bóng sương buông
Vui là vui gượng yêu thương đau ngầm
Cũng có lúc sương đầm lá cỏ
Gió vi vu bày tỏ nỗi niềm
Mỉm cười môi thắm mắt tiên
Niềm vui rất mực thuyền quyên muôn đời
Anh ướm hỏi rồi thôi không dám
Quen thân gì mà gạn gùng gì
Thõng tay chân bước bước đi
Buồn tênh niệm tưởng nhu mỳ giai nhân.
Vào rừng nhặt củi cùng em
Đói lòng ăn đỡ trái sim, hột chà là
Khát lòng uống suối ngọc ngà
Trưa chói chang nắng suối ngà tắm chơi
Rồi đến lúc nắng chiều trời xế
Củi bó rồi, bệ vệ đưa vai
Nâng lên, lưng thẳng, dặm dài
Xuống rừng kĩu kịt miệt mài về thôn
Em bước trước , bồn chồn ngoảnh lại
Anh đi sau gánh trái vai đau
Nhìn anh nhăn nhó mệt đừ
Ghé vai em bảo hãy nhường cho em.
Bình minh chưa nốc rượu vào
Lời ăn tiếng nói điệu chào hào hoa
Về sau nốc cạn ly bôi
Trở về bê bối by lôi nghìn nghìn
Ông từ viễn biệt quê xa
Quảng Nam hồn hậu đậm đà Duy Xuyên
Ông từ viễn cõi biệt miền
Thượng thừa thành tựu tiên điên bạt ngàn
Thượng thừa vân thạch thênh thang
Đi về chật đất lầm than ngút trời
Chào Bòa, bà cụ giòa ôi!
Bòa người Sa Đéc tôi quê Quoảng Nồm
Buồn đã nhiều giờ xin vui nhiều nữa
Nhiều không xong thì ít cũng được rồi
Miễn tí chút long lanh là đủ lắm
Cạn ly này ? nâng nhẹ nhẹ lên môi
Thử gắng gượng làm bài thơ chưa biết
Đã biết rồi ? chưa biết, nói cho vui
Từ vạn thuở, trăm năm là bất diệt
Từ thiên thu, chỉ đón một đời người
Em chịu đón hay là không chịu đón’
Chịu đón thì đón rước cho tươi vui
Đừng mặc cả éo le là lẫn lộn
Lẫn lộn là hỗn độn lấp chôn vùi
Những từ đó về sau sẽ có lúc
Bất thình lình tuế nguệt tới sau lưng
Không báo trước là giây hay là phút
Là giờ nào tất mệnh đóng kín bưng
Hai cánh cửa khóa chặt đời chưng hửng
Mặc tồn sinh gắng sức rúc chui ra
Và lúc đó còn đâu giờ để tưởng
Tới máu tim tiều tụy với ruột rà
Nằm im dưới đất thiết tha
Thương yêu đứt ruột lá hoa trên đời
Còn đâu nữa dịp phanh phơi
Tan hoang hào lũy dưới trời dửng dưng
Giận hờn đã lắm vô duyên
Còn đâu kỳ ngộ ngẫu nhiên ban đầu
Bài thơ có nói gì đâu
Bài thơ bắt buộc chậm mau hương mùa
Lúc khắng khít, lúc lưa thưa
Vì không một lúc nào ngừa mai sau
Nào ngờ có nghĩa gì đâu
Trăng thanh gió mát lần thâu đã nhiều
Đăm chiêu rất mực đến điều
Tử sinh liều giữa hoang liêu cuối cùng.
Còn gì đâu ? còn gì đâu ?
Còn chăng cũng chỉ mái đầu bạc phơ
Nhân gian ít cậy nhiều nhờ
Trận tiền tang hải tóc tơ cũng buồn
Trường giang xa lắc cỗi nguồn ?
Đại dương vĩnh viễn mang buồn suối mơ
Buồn vui ai biết đâu ngờ
Nằm trong tử diệt nhớ giờ tái sinh.
Em ôi! ta hãy là đôi bé
Chạy nhảy tung tăng khắp núi rừng
Chạy dọc trường giang giòng sóng dậy
Xuôi về đại hải ngọn triều dâng
Em ôi ta hãy là hai đứa
Hai đứa họp thành một đứa thôi
Chạy nhảy tung tăng buồn lệ ứa
Tựa lưng mệt mỏi gốc cây ngồi
Ngày mai đỡ mệt ta đi tiếp
Chiều sớm tăng hương lá tặng người
Em sẽ thấy rằng em chẳng biết
Cái gì ẩn dưới dạng đười ươi
Đêm đêm gay cấn trăng tròn méo
Tuần cử quanh co méo chẳng tròn
Tuyết nguyệt tô bồi hà túc đạo
Ân tình đắp điếm nỡ sao đang
Em đi bên ấy chân tròn khép
Hai ống mơ hồ mỏi một hang
Anh ở bên này thơ lỡ dở
Trăng lầu gió gác tận tân toan
Giở tờ phương cảo đêm khuya khoắc
Thiết lập muôn vàn tập thái thanh
Những tưởng tạm thời ghi chép chút
Nào ngờ mút chỉ vẫn đa đoan
Đăng tiền trường thống lân Tô Thức
Nguỵệt hạ phiêu bồng việt Lão Trang
Hiệp Lộ Hồng Sơn thừa thượng thặng
Điếu Đồ Nam Hải tận thương tang (tang hải)
Tấm lòng nghĩ suốt nghìn dằng dặc
Con mắt trông vào vạn dửng dưng
Tận cùng đắm đuối khuyếch xung
Tấm son gửi lại xin đừng phôi pha.
Cây chanh trồng trong chậu kiểng
Hôm nay ra trái xum xuê
Lòng người bỗng nhưng quyến luyến
Niềm vui phơi phới hiện về
Cây chanh thấp nhỏ lắm mà!
Mà sao trái oằn cành yếu
Trái nhỏ lơn tơn nhảy ra
Trái già trĩu cành nặng chĩu
Một chùm có năm bảy trái
Có chùm chỉ có một hai
Trái nào cũng tròn vo mũm mỉn
Trái lớn chín chuyển màu vàng
Trái xanh đậm màu của lá
Lá xanh đậm màu trái xanh
Thoạt nhìn không thể nào biết
Um tùm dưới lá quả oằn cành
Ngày mai mọi trái chuyển vàng
Quả vàng lá lục xuê xoang
Sắt son hứa hẹn tình không đổi dời
Tâm linh phấn khởi bất ngờ
Nửa vui thấm thiết nửa bồi hồi thương.
Chết rồi chết nữa chết thêm
Chết bình sinh mộng chênh vênh chết hoài
Chết từ khởi sự tâm khai
Trùng sinh bất chợt lẻ loi tận cùng
Trở về quyết liệt nấu nung
Bớt thêm củi lửa điệp trùng nhớ nhau
Nhắn tin Đà Nẵng trước sau
Ai vui Hà Nội tôi đau Sài Gòn
Đau vì cận lập sắt son
Khổ vì mộng tưởng méo tròn thành vuông
Đâu méo mó ? đâu tròn vuông ?
Méo tròn lỡ dở vuông tròn chọi nhau!
Nhắn về Đà Nẵng tiêu tao
Nỗi niềm bối rối trước sau gỡ giùm.
Chiều nay nhớ những chiều nào
Chiều nào cố quận chiều nào tha phương
Tha phương cố quận bình thường
Nửa dường như mộng nửa dường như mơ
Ngày đêm nhớ những bao giờ
Những xa lăng lắc tặng thơ láng giềng
Bài thơ tứ đảo tam điên
Điên hoàng đảo phụng điên nghiêng nghiêng đời.
Ra đồng nằm ngủ bờ khe
Chợt bồi hồi tỉnh chợt nghe có người
Ấy người thôn nữ vui tươi
Nhe răng cười nói khiến tôi giật mình
Bởi em quá đẹp quá xinh
Gánh gạo từ xóm Vĩnh Trinh quay về
Về làng An Lộc ? Mỹ Khê ?
An Lâm ? Lệ Trạch ? cận kề Thanh Châu ?
Làng em chính thật Thanh Châu ?
Chính là quê cũ từ đầu của tôi
Xa quê bốn chục năm trời
Nằm mê mộng mỵ bất ngờ thấy em.
Mừng ngày tái ngộ tiêu tao
Chỉn e còn mãi xiết bao mất hoài
Trông vời đất cũ phôi thai
Xiết bao tình tự tháng ngày đi qua
Còn đây còn mất cũng là
Còn trong nghĩa nặng mất ra tình sầu
Trong ngoài còn mất đi đâu
Cũng xin quy họp tiêu dao du hành.
Cuộc vui sắp chấm dứt rồi
Hãy xin tiếp tục bồi hồi cuối cơn
Em vui ngày đó dập dồn
Giờ xin gắng gượng bồn chồn cũng vui
Ngày mai dâu biển chôn vùi
Trầm phù tiếp tục niềm vui suối vàng.
Anh trở thành đười ươi
Em trở thành thy sỹ
Chúng ta sẽ cùng cười
Trên tiền trình vạn lý
Tiền trình vạn lý đầu hoa
Ngờ đâu cuối tuyết còn xa vô cùng.
Vải thô gấm vóc lụa là
Niệm tình thiết thể thực thà thổ nghi
Đường xa vắng một mình đi
Canh khuya một đời nghi vấn đời
“Kê minh mao điếm nguyệt
Nhân tích bản kiều sương”
Cất mình qua ngọn miêu cương
Tường hoa rẽ lá lần đường về Tây
Mịt mù dặm cát đồi cây
Đợi chờ em nói lời này mai sau
Một lời chẳng nghĩa là bao
Dẫu lời không tiếng lẽ nào không nghe ?
Thấy chú điên ta ngượng cho chú
Thấy ta cuồng chú ủ rủ nhìn ta
Chú buồn bã chú đi xa
Tìm hoa kiếm lá sương sa đầu rừng
Rồi chú bảo đừng rầu đầu rú
Vì cuối truông còn chú hùm thiêng
Chuyên môn dạo gót ngày đêm
Chập chờn kín đáo liên miên rình dò
Chờ cơ hội lần mò tới sát
Bất thình lình xòe toạc vuốt nanh
Hỡ ơi thân thể dụm dành
Người yêu chưa thuận đã thành nạn nhân
Của beo cọp vuốt nanh rất nhọn
Bẻ cổ người gọn lỏn như chơi
Người yêu góc bể chân trời
Luống công khóc lóc bồi hồi ngày đêm
Thao thức mãi, chạy tìm kiếm mãi
Gặp người quen hớt hải hỏi han
Người ơi có biết rõ ràng
Chồng tôi đi biệt nẻo đàng nào đâu
Chỉ giùm giúp, rừng sâu rú thẳm
Cũng quyết tâm đăm đắm lao đầu
Vào nguy ra hiểm ngõ hầu
Tìm cho thấy lại ví dầu ra ma
Ma gặp quỷ là ma tốt số
Quỷ bây giờ đang ở bụng beo
Hùm thiêng bao tử ngặt nghèo
Đèo bòng đến chết cũng đèo bòng chơi.
Em đi từ tỉnh mộng đầu
Hết vui hết khổ hết sầu trăm năm
Cõi nào rất mực xa xăm
Máu tim băng giá bóng tăm mơ màng
Em từ vô tận đá vàng
Về chìm đắm giữa lá vàng thiên thu
Chiều nay có giống chiều nào
Lá vàng rơi rắc tiêu tao lạ lùng
Đắm chìm đắm đuối mông lung
Chiêm bao khắp nẻo tận cùng khắp nơi
Đêm nay mưa gió đầy trời
Buồn vui kỷ niệm bồi hồi đêm nao
Buồn tênh ngôn ngữ thì thào
Xuân đi động đậy mận đào đào nguyên
Còn nguyên phố thị diện tiền
Bình nguyên hậu diện thuyền quyên hội đàm
Em từ vô tận dư vang
Kết chùm cỏ mọc đá vàng thiên thâu
Em đi từ tình mộng đầu
Trùng lai chất vấn biết đâu điệu chào.
Giỗ tộc năm nay đủ lớp người
Sum vầy chen chúc một mười mươi
Bà con chú bác hàng loạt nhánh
Thân thích dượng cô ngoại nội Bùi
Ở lại quê hương trì trọng nhẫn
Ra đi khách địa ngậm thay ngùi
Cháu con dâu rễ thành đại tập
Cảm động đười ươi cũng sụt sùi.
Tiền trình vạn lý lênh đênh
Một thân một thể một mình em đi
Anh ngồi bủn rủn tứ chi
Thiên thu muôn thuở thuộc tùy tang thương
Cảo thơm lần giở đoạn trường
Phong tình Cổ Lục khôn lường khảm kha
Em đi vĩnh biệt quê nhà
Em về Vĩnh dạ không nhà không quê
Bài thơ kính tặng ê chề
Từ trong đứt ruột quặt què ngoài ra
Em đi có lẽ cũng vì
Bởi không đi cũng có người đi thay
Cậy em em ở lại nhà
Chịu chơi thay thế ruột rà máu me
Giữa đường đứt gánh hoa huê
Cành chim lá gió sơn khê dịch hành
Lên đường chị sẽ bước nhanh
Qua cầu dịch thể tựu thành dịch thân
Phong tình cổ lục tơ trần
Trước đèn lần giở chuyên cần năm canh
Mai sau chia ngọn xẻ ngành
Em từ bốn biển em thành năm châu.
Vào rừng hái một trái sim
Cho em nửa trái em không bằng lòng
Buộc anh hái đủ một trăm
Thong dong ngồi xuống cùng ăn giữa rừng.
Em đi về cuối chân trời
Vui buồn gánh đủ nỗi đời trăm năm
Tôi dừng dưới bóng trăng rằm
Bài thơ kết thúc tháng năm thượng thừa.
Em đi từ đỉnh mộng đầu
Một mình anh ở mang sầu trăm năm
Em từ vô tận xa xăm
Trùng lai chất vấn: từ trăm năm nào
Lẽ rằng từ bấy tới bao
Tới bây giờ vẫn muôn màu trăm năm
Mỗi năm mỗi một đêm rằm
Là đêm thứ nhất nguyệt rằm nguyên tiêu
Trăm năm nào có bao nhiêu
Xiết bao muôn vẻ nguyên tiêu một màu
Em đi từ tỉnh mộng đầu
Mình anh ở lại vẽ màu trăm năm
Vẽ xong anh sẽ về thăm
Những thôn xóm cũ giữa lòng Miền Nam
Miền Nam ở giữa tấm lòng
Vô bờ bến của Cửu Long Sài Gòn
Em đi có mất có còn
Trở về có thấy Sài Gòn đẹp ra ?
Em nằm ngủ giữa trời trên, đất dưới
Anh bước qua rách rưới suốt linh hồn
Chợt mở mắt em nhìn anh lên tiếng hỏi
Anh là ai ? bao tử đang bồn chồn ?
Anh có vẻ như quỷ điên ma đói ?
Cần cái gì ? cứ nói thật nghe chơi
Anh chợt hiểu ? một bà trời giả bộ
Làm giai nhân buồn ngủ giấc liên miên
Sẵn sàng đón những thằng điên thô lỗ
Đưa chúng về Bích Lạc hoặc Hoàng Tuyền
Em tiếp tục: anh là ai như thế
Đừng nhìn em không nói một lời nào
Vì ngượng ngập hay ngại ngùng thể lệ
Không hồn nhiên thổ lộ hết tâm tình
Hãy cứ nghĩ em chỉ là thiếu nữ
Rất thuần nhiên không úp mở ỡm ờ
Trong hiện tại muốn giúp anh tí chút
Tí chút gì ? chút ít tuổi ngây thơ
Bỗng bất chợt tưng bừng anh cười rộ
Quả nhiên là thiên mệnh đó em ôi!
Chính đêm nay thao thức giấc bồi hồi
Chợt thiếp ngủ chớm thấy đời lai láng
Một giấc mộng vô ngần về xán lạn
Mộng huy hoàng vì một chút em ôi
Chút tình yêu khép nép phía sau lời
Lời rộng rãi mang chút tình đồ sộ
Em thiếu nữ sẵn sàng ban vũ lộ
Em thuyền quyên ban mưa móc xum xuê
Em rắc gieo suốt xứ sở bốn bề
Suốt địa hạt tình quê hương ba ngõ
Anh quỳ xuống gọi em: Em Mọi Nhỏ
Từ xưa xa anh linh cảm đã nhiều
Chuyện mai sau, từ đầu anh đã rõ
Vì một lần tao ngộ ở đầu non
Giữa rừng thiêng bát ngát những mây ngàn
Và lần ấy chỉ âm thầm anh biết
Anh biết rõ mà cũng như không biết
Nhưng cái gì đã dẫn dắt bước chân
Bàn chân đi không phân biệt xa gần
Bàn chân bước mà cũng như không bước
Rồi một lúc bất thình lình bắt gặp
Bất ngờ sao! hình bóng buổi đầu tiên
Hiển hiện giờ đây với tất cả uy quyền
Giờ tái ngộ thần tiên non nước cũ..
Hỏi em em có buồn rầu
Buồn vui có lúc muôn màu có hương
Một mai em sẽ lên đường
Kiếm tìm trở lại khẩn trương từ đầu
Từng phen gió gác trăng lầu
Tận cùng dâu biển biết đâu mà mò
Sát na gay cấn thẹn thò
Máu tim bí mật giở trò ú tim
Tàn canh mệt mỏi lim dim
Mắt buồn cổ lục kiếm tìm cái chi
Thưa em cái ấy có gì
Ấy là ấy của thuận tùy éo le
Có nhau ngồi ngủ nằm nghe
Có nhau như thể hiên hè che nhau
Có nhau từ trước tới sau
Mộng mơ Hà Nội chiêm bao Sài Gòn.
Đại ca có biết hay không
Cái gì xấu nhất ở trong cõi đời
Đầu tiên cái ấy lôi thôi
Lè nhè nói nhảm không đuôi không đầu
Hoặc là đuôi có đầu không
Hoặc là đầu có đuôi không có gì
Có không cũng chỉ bởi vì
Đầu tiên cái đó thuộc tùy cái không
Em đi đắm đuối tấm lòng
Sắt son thể hiện trong vòng lầu xanh
Vòng ngoài rất mực long lanh
Vòng trong vô tận buồn tênh lạ lùng
Trong ngoài nung nấu tình chung
Vành ngoài bảy chữ vành trong tám nghề
Thưa em em hãy nói nghe
Từ đâu em đến đề huề em đi ?.
Trên đây là những bài thơ đầu tiên trong tập Như sương – Bùi Giáng mà chúng tôi muốn giới thiệu với bạn. Qua những vần thơ này bạn sẽ hiểu thêm về phong cách sáng tác cũng như con đường văn chương của chính tác giả. Hơn hết chứa đựng trong đó là những rung động của người thi nhân. Đừng quên đón đọc Như sương phần 2 để cùng cảm nhận bạn nhé!
