Chính khí ca là một bài thơ nổi tiếng của nhà thơ Trung Quốc Văn Thiên Tường. Dù ông không sáng tác nhiều nhưng những tác phẩm của ông luôn được người đời ca tụng
Bài thơ của ông khẳng khái, lẫm liệt được nhiều người truyền tụng . Ông sở hữu một chùm thơ hay đặc sắc vẹn nguyên giá trị đến ngày nay
Nào! Chúng ta hãy cùng nhau cảm nhận bài thơ này nhé!
天地有正氣，
雜然賦流形。
下則為河岳，
上則為日星。
於人曰浩然，
沛乎塞蒼冥。
皇路當清夷，
含和吐明庭。
時窮節乃見，
一一垂丹青。
在齊太史簡，
在晉董狐筆。
在秦張良椎，
在漢蘇武節。
為嚴將軍頭，
為嵇侍中血。
為張睢陽齒，
為顏常山舌。
或為遼東帽，
清操厲冰雪。
或為出師表，
鬼神位壯烈。
或為渡江楫，
慷慨吞胡羯。
或為擊賊笏，
逆豎頭破裂。
是氣所磅礡，
凜烈萬古存。
當其貫日月，
生死安足論。
地維賴以立，
天柱賴以尊。
三綱實系命，
道義為之根。
嗟予遘陽九，
隸也實不力。
楚囚纓其冠，
傳車送窮北。
鼎鑊甘如飴，
求之不可得。
陰房闃鬼火，
春院閟天黑。
牛驥同一皂，
雞棲鳳凰食。
一朝蒙霧露，
分作溝中瘠。
如此再寒暑，
百沴自僻易。
哀哉沮洳場，
為我安樂國。
豈有他謬巧，
陰陽不能賊。
顧此耿耿在，
仰視浮雲白。
悠悠我心憂，
蒼天曷有極！
哲人日已遠，
典刑在夙昔。
風簷展書讀，
古道照顏色。
Chính khí ca
Thiên địa hữu chính khí,
Tạp nhiên phú lưu hình.
Hạ tắc vi hà nhạc,
Thượng tắc vi nhật tinh.
Ư nhân viết hạo nhiên,
Bái hồ tắc sương minh.
Hoàng lộ đương thanh di,
Hàm hoà thổ minh đình.
Thời cùng tiết nãi hiện (kiến),
Nhất nhất thuỳ đan thanh.
Tại Tề thái sử giản,
Tại Tấn Đổng Hồ bút.
Tại Tần Trương Lương chuỳ,
Tại Hán Tô Vũ tiết.
Vi Nghiêm tướng quân đầu,
Vi Kê thị trung huyết.
Vi Trương Tuy Dương xỉ,
Vi Nhan Thường Sơn thiệt.
Hoặc vi Liêu Đông mạo,
Thanh tháo lệ băng tuyết.
Hoặc vi “Xuất sư biểu”,
Quỷ thần khấp tráng liệt.
Hoặc vi độ giang tiệp,
Khẳng khái thôn Hồ Hiệt.
Hặc vi kích tặc hốt,
Nghịch thụ đầu phá liệt.
Thị khí sở bàng bạc,
Lẫm liệt vạn cổ tồn.
Đương kỳ quán nhật nguyệt,
Sinh tử an túc luân.
Địa duy lại dĩ lập,
Thiên trụ lại dĩ tôn.
Tam cương thực hệ mệnh,
Đạo nghĩa vi chi căn.
Ta dư cấu dương cứu,
Lệ dã thực bất lực.
Sở tù anh kỳ quan,
Truyền xa tống cùng bắc.
Đỉnh hoạch cam như di,
Cầu chi bất khả đắc.
Âm phòng khích quỷ hoả,
Xuân viện bí thiên hắc.
Ngưu ký đồng nhất tạo,
Kê thê phượng hoàng thực.
Nhất triêu mông vụ lộ,
Phân tác câu trung tích.
Như thử tái hàn thử,
Bách lệ tự tích dịch.
Ai tai thư như trường,
Vi ngã an lạc quốc.
Khởi hữu tha mậu xảo,
Âm dương bất năng tặc.
Cố thử cảnh cảnh tại,
Ngưỡng thị phù vân bạch.
Du du ngã tâm bi,
Thương thiên hạt hữu cực.
Triết nhân nhật dĩ viễn,
Điển hình tại túc tích.
Phong thiềm triển thư độc,
Cổ đạo chiếu nhan sắc.
Dịch nghĩa
Trời đất có chính khí
Giao hoà sinh ra muôn hình
Dưới là sông núi
Trên là mặt trời và các sao
Với người là hạo khí
Tràn ngập cả trời rộng
Nước vua đang buổi thanh bình
Tràn minh đình niềm yên vui
Gặp buổi cùng cực biểu hiện khi tiết
Ở đâu cũng lưu lại những nét đẹp đẽ
Ở Tề là giản thư của Thái sử
Ở Tấn là ngọn bút của Đổng Hồ
Ở Tần là tiếng chuỳ của Trương Lương
Ở Hán là khí tiết của Tô Vũ
Là đầu của Nghiêm tướng quân
Là máu của Kê thị trung
Là răng của Trương Thư Dương
Là lưỡi của Nhan Thường San
Hoặc làm mũ Liêu Đông
Tháo hạnh sáng cùng băng tuyết
Hoặc làm xuất sư biểu
Khiến quỷ thần phải khóc vì tráng liệt
Hoặc làm mái chèo qua sông
Khảng khái nuốt giặc Hồ
Hoặc làm hốt đập giặc
Vỡ sọ tên đầu sỏ
Khí này có ở khắp mọi nơi
Lẫm liệt còn lại từ muôn thuở
Nó còn xông lên tận mặt trời mặt trăng
Còn sống chết thì đáng nói làm gì!
Giây chằng đất dựa vào nên vững
Cột chống đỡ trời dựa vào nên được tôn
Đó là mạng sống thực của tam cương
Là gốc của đạo nghĩa
Than ta nay gặp thì dương cửu
Phụ thuộc vào sức không nổi nữa
Sở tù nhớ nước vẫn mặc áo đội mũ
Xe truyền nhau đưa lên tận vùng Bắc
Vạc nước sôi xem ngọt trưa đường
Có cầu xin cũng không được
Âm phòng vắng lặng, ngọn lửa oan cừu
Trời viện xuân bưng bít tối đen
Trâu, ngựa ký cùng ở một lầu
Gà đậu phượng hoàng ăn
Một hôm có mù buông sương phủ
Phận làm xương khô trong ngòi rãnh
Đã thế lại còn chập chờn mưa nắng
Trăm thế dịch tễ cứ tự tách xa
Thương thay, cái nơi ẩm thấp này
Lại là nước yên vui của ta
Chẳng có gì đơn sai cả
Âm dương không làm hại được
Bởi vậy nên ung dung tồn tại
Ngước lên nhìn mây trắng bay
Bâng khuâng lòng lo lắng
Trời xanh biết nơi nào là cùng!
Bậc hiền triết ngày càng xa
Gương sáng còn lại muôn thuở
Ra thềm mở sách ra đọc
Đạo xưa ngời qua nét mặt
Trên đây uct.edu.vn đã dành tặng bạn bài thơ Chính Khí Ca đặc sắc và nổi tiếng của thi sĩ Văn Thiên Tường. Mời các bạn đón xem và cảm nhận sâu sắc ngòi bút tài hoa của nhà thơ nổi tiếng này nhé! Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết này!
