Trong sự nghiệp văn học, tên tuổi của Chế Lan Viên được biết đến với những tập thơ hay, những tác phẩm truyện ký và viết phê bình tác phẩm. Với ngòi bút mềm mại, khỏe khoắn, hình ảnh giàu sức gợi, ông đã giành được nhiều tác phẩm quý giá của hội văn học Việt Nam. Ngay dưới đây, chúng ta cùng nhau tham khảo một số bài thơ tiêu biểu, sống mãi với thời gian nhé. Hy vọng bạn sẽ thích thú với áng văn thơ đầy tâm huyết của ông!
Nội Dung
Chưa cần cầm lên nếm, anh đã biết là bánh vẽ
Thế nhưng anh vẫn ngồi vào bàn cùng bè bạn
Cầm lên nhấm nháp.
Chả là nếu anh từ chối
Chúng sẽ bảo anh phá rối
Ðêm vui
Bảo anh không còn có khả năng nhai
Và đưa anh từ nay ra khỏi tiệc…
Thế thì đâu còn dịp nhai thứ thiệt?
Rốt cuộc anh lại ngồi vào bàn
Như không có gì xảy ra hết
Và những người khác thấy anh ngồi,
Họ cũng ngồi thôi
Nhai ngồm ngoàm..
Thức dậy vì tiếng bom
Bỗng gặp đêm trăng sáng
Chói loà trên sông vắng
Chói nửa màn em nằm
Cả đêm trăng sáng rỡ
Chỉ màu trăng là có
Còn chiến tranh là không.
Anh như con huơu soi vào đâu cũng thấy cặp sừng mình không chỗ giấu
Mà chỉ có cặp sừng này là bảo vật, giấu sao, huơu?
Chả qua là anh sợ cặp sừng kềnh càng chơi trội kia
khi đi ngang rừng có làm phiền cho lá cành, cho đồng loại?
Đến soi bóng mình trong suối, trong hồ, anh cũng ngại cham rong rêu
Xoan ngưng suối đỏ
Lầu cây bước vàng
Bóng Hè đã ngã
Bên đường Thu sang
Cánh đan mối gió
Thuyền chim rộn ràng
Tường nhà ai đó
Cửa ngơ ngẩn buồn
Trên lòng bé nhỏ
Một trời mây sang
Giọt đồng tan vỡ
Dư thanh ngỡ ngàng
Có ai thương nhớ
Trong miền vương sương
Thấp như hơi thở
(Màn buông nhẹ nhàng)
Bây giờ gục ngã
Những hình mến thương
Xin đưa thánh giá
Về trong hồn buồn
Đêm đà bỡ ngỡ
Rưng rưng sao vàng
Lòng tằm khôn gỡ
Nỗi niềm vấn vương
Tôi cùng thế kỷ này già như nhau. Tôi chết trước
Thế kỷ chết rồi, đẻ ra thế kỷ non hơn, 21
Tôi chết rồi, thơ sau đó sẽ xanh hơn
Cố nhiên đó là thơ nhân loại khác
Nếu có luân hồi, tôi sẽ về, sẽ đọc
Sẽ nâng làn cỏ lạ lên môi hôn
Nếu không có, đã đi là đi mất
Chỉ tôi mất thôi, nhân loại đang còn
Và chắc chi thế kỷ sau còn yêu thơ nữa?
Cầu cho đừng dại dột như thế kỷ này thơ ít mà nhiều bom
Cầu cho đừng khôn vặt như thế kỷ này
Để nuôi sống xác thân, đem làm thịt linh hồn
Đột ngột cây chiều xanh mướt xanh
Thôi rồi, em hẳn nhớ mong anh?
Phố dài bóng nắng cây hai dãy
Thiếu giữa hàng cây dáng chúng mình
Giật mình một bóng trăng ngang cửa
Mới nhớ rằng em ở nơi xa
Những đêm trăng bay ngang đời như thế
Những đêm vàng ta bỏ phí bay qua
Trận gió đầu mùa nửa đêm đập cửa
Lá bàng già rào rạt rụng ngoài sân
Anh nghe xong không đành nằm lại nữa
Gió về từ nơi sơ tán của em chăng?
Khi cây chết, ta làm chim bơ vơ
Khi không gian đã hết những đợi chờ
Khi trưa xuống khóc trên lòng sông bể
Ta muốn ta mai sau là hạt lệ
Khóc trên lòng hậu thế cũng đau thương.
Khi em xoay lưng lại với anh
Hai đứa cách nhau một vòng quay Trái Đất
Khi hai đứa mắt đã soi trong mắt
Thì không gian còn khoảng cách nào đâu
Tất cả trẻ phố phường
Ngây dại với mùa ve
Sáng dậy từ rất sớm
Khuya thức chờ rất khuya.
Tay cầm một ngọn đèn
Tay khum khum che gió
Bóng trẻ lẫn thân cây
Theo tiếng ve im, rộ.
Hai dãy sấu bên đường
Ran lên rồi im bặt
Như mưa rào từng chặp
Như tình yêu thất thường.
Ồ! Còn gì lạ hơn
Chú ve con quằn quại
Lột mình thay vỏ non
Cái hình xưa vứt lại.
Cái phép lạ phi thường
Không dưng mà bỗng có
Trẻ con nhìn nín thở
Đôi cánh ve mờ sương.
Ngày nhỏ ta tìm ve
Dưới gốc cây vườn mẹ
Ai hay lớn vào đời
Lại vẫn tìm như thế.
Cái tìm không phút nghỉ
Tuổi mình vào sáu mươi
Thơ, tình yêu, chân lí
Cái lột vỏ của đời.
Nhà thơ như con ong biến trăm hoa thành một mật
Một giọt mật thành, đòi vạn chuyến ong bay
Nay rừng nhãn non Đoài, mai vườn cam xứ Bắc,
Ngọt mật ở đồng bằng mà hút nhị tận miền Tây.
Những câu thơ như ngọn đèn sân bay để cho phi cơ hạ giữa sương mù
Anh có chứ? Hay chính anh lại là chiếc phi cơ chưa tìm ra nơi hạ?
Anh phải tự làm hoa tiêu lấy chính mình qua bão giông sấm chớp
Mà đôi khi chỉ để từ mình bay cho đến được chính mình thôi
Phật trăm tay, anh gửi mình
vào cánh tay thứ mấy
Nhiều tay chi thêm bối rối
trước đời
Dẫu trăm tay không thể níu
mùi hương lại
Và mùa xuân trôi tuột, ở Như Lai
Cho lòng sông trôi cả với lòng sông
Bờ bến chẳng đứng yên nhìn nước cuộn
Ôi! Ta muốn trong cõi trời tư tưởng
Với thời gian thay đổi cả không gian
Tôi hôm nay không đến những đường trăng.
Trên khóm cỏ đêm qua tràn ánh sáng
Và mai đây mặt trời kia xán lạn
Cũng không phô cao cả ở phương đông
Những tinh cầu chìm lịm xuống tiêu vong
Không theo dấu những đường sao rụng cũ
Của ngày nay đầy chứa ý ngày qua
Song say sưa vung đổ quạt hương hoa
Thanh sắc lạ trên bãi hồn mới mẻ
Rượu đâu phải nguồn say muôn thế kỷ.
Những thế kỷ đông người mà nhân loại vắng tanh
Uổng công con công thơ xoè cái đuôi ngôn ngữ của mình
Sao bằng khi nhân loại còn ở hang tiền sử
Chưa có thơ gì nhưng giọt lệ đã long lanh
Nửa thế kỷ tôi loay hoay
Kề miệng vực
Leo lên các đỉnh tinh thần
Chất ngất
Theo các con đường ngoắt ngoéo chữ chi
Gẫy gập
Mà đâu được gì ?
Khi tôi cưỡi trên mây
Thì máu người rên dưới đất
Mẹ hỏi tôi
– Con lên cao mà làm chi ?
Mẹ ở dưới này cơ cực
Về đi !
Ôi ! con đường không ra đường
của kẻ tìm thơ
Cái thơ không ra thơ của kẻ tìm đường
Đã gần hết thời gian của tôi ở trên
trái đất
Mà tôi chưa có thể trả lời cho mẹ
Mẹ đâu biết cho rằng:
Hoa tôi hái trên trời
Cũng chính là nước mắt
Dưới xa kia
Sau này anh đọc thơ tôi nên nhớ
Có phải tôi viết đâu? Một nửa
Cái cần viết vào thơ, tôi đã giết đi rồi!
Giết một tiếng đau, giết một tiếng cười,
Giết một kỷ niệm, giết một ước mơ,
Tôi giết cái cánh sắp bay…trước khi tôi viết
Tôi giết bão táp ngoài khơi cho được yên ổn trên bờ
Và giết luôn mặt trời trên biển,
Giết mưa và giết cả cỏ mọc trong mưa luôn thể
Cho nên câu thơ tôi gày còm như thế
Tôi viết bằng xương thôi, không có thịt của mình.
Và thơ này rơi đến tay anh
Anh bảo đấy là tôi?
Không phải!
Nhưng cũng chính là tôi – người có lỗi!
Ðã giết đi bao nhiêu cái
Có khi không có tội như mình!
Bom rơi trên các rừng hương và thung lũng tình yêu của xứ Lào trăng rọi
Đất nước làm chiến tranh nhiều hơn máu của mình
Tiếng khèn bị tiếng bom giết chết
Những bầy voi đi về phía vầng trăng vẫn tiếp tục hành trình
Trên đây, chúng tôi đã tổng hợp chùm thơ hay, đặc sắc với ngôn từ ngọt ngào, lãng mạn của Chế Lan Viên. Mời bạn theo chân tôi để cập nhật những tập thơ đã xuất bản của ông, góp phần thổi một luồng gió mát vào nền văn học Việt Nam hiện nay nhé. Chúc các bạn luôn vui vẻ, hạnh phúc nhé. Thân ái!
