Bên cạnh các sáng tác thơ ca tiếng Việt, Huy Cận còn dành một phần lớn thời gian để tham gia việc dịch thuật. Nhà thơ đã dịch nhiều tác phẩm nổi tiếng của nhiều nhà thơ khác. Từ tiếng Hán cho tới tiếng Pháp. Điều này cũng đã phần nào thể hiện được khả năng ngoại ngữ của Huy Cận. Bên cạnh đó với các bài thơ dịch này cũng đã thể hiện được cách thức sử dụng ngôn ngữ linh hoạt của nhà thơ. Đây cũng chính là điểm làm nhà thơ Huy Cận có được vị trí cao trong lòng người hâm mộ.
Nội Dung
Sợ đường bộ, theo đường sông
Bến treo dựng đứng, bờ trông ngất bờ
Thấp cao chân bước xuống đò
Đi vào Vân Hán xa mờ thẳm sâu
Lạnh trời, ngoài nội hoang rầu
Giữa dòng sông chảy âm u ngày tàn
Ngựa nhìn phương Bắc hí ran
Vượn núi uống nước tìm đàn gọi nhau
Nước trong đá nổi làu làu
Thác sa chầm chậm, trắng phau cát bày
Bỗng nhiên rửa hết buồn cay
Bao nhiêu thứ bệnh phút giây tan liền
Tường cao chót vót đá lèn
Lụt trào sóng loạn tung lên tận trời
Đến nơi ngoái cổ trông vời
Gò cương ngựa lại, ba hồi ta than
Quân ta đồn trú cửa đông,
Ngựa uống hố núi, lạnh đồng trời mây.
Vài lính Hề, bóng xế tây,
Giương cung vẫn dám xông ngay ngựa vào.
Sông băng, núi tuyết, tiêu hao,
Trắng là xương, biếc ấy màu khói xa.
Ước gì thư đến quân ta,
Ráng chờ xuân tới, chớ mà vội chi.
Trăng vào cửa sổ đòi thơ,
Việc quân đang bận, xin chờ hôm sau,
Chuông lầu chợt tỉnh giấc thu,
Ấy tin thắng trận Liên khu báo về.
Nghĩ cho cùng thế giới này cũng lạ
Rồi ta đi chưa nói hết cuộc đời
Phút hạnh phúc những trưa bừng nắng loá
Đêm mênh mông và đen trùm tất cả
Với viền nâu rách tủa nơi nơi
Phải có lẽ chẳng có gì quý thế
Kẻ sau ta cùng mang một trái tim
Như tim ta họ biết sờ ngọn cỏ
Nói yêu anh và sẽ nói yêu em
Mơ trong chiều khi trăm tiếng dần im
Kẻ khác đến như ta đi lại cả
Hành trình dài gặp em bé trên đường
Lại mỉm cười lòng quay lại vấn vương
Nghe ai nhắc tên mình thầm trộm đó
Kẻ khác đến mắt ngước nhìn mây gió
Sẽ có mãi một lứa đôi rung động
Mà buổi mai kia là sớm ban đầu
Vẫn gió thổi nước trôi và ánh sáng
Thật nghĩ lại chẳng có gì trôi lãng
Chỉ khách qua đường là chẳng còn đâu
Thật nghĩ mãi tôi không sao hiểu được
Nỗi sợ chết mỗi người ôm giữa ngực
Làm như là đời chưa đủ diệu kì
Mà trời xanh một buổi ánh lưu ly
Toả êm dịu trên lòng ta náo nức
Vâng tôi biết mọi điều dường ngắn ngủi
Người là vậy mừng vui cùng sầu tủi
Trôi lướt qua như bọt rượu trào ly
Nỗi khát thèm biển rộng có nguôi chi
Mặc dù thế mặc dù thời ác liệt
Gánh nặng trên lưng tim dường tan nát
Lòng dùng dằng giữa quá khứ tương lai
Và đau khổ để nếp nhăn trên miệng
Mặc địa ngục mặc vết thương ác mộng
Mặc chia ly tang tóc nhục nhằn
Mặc ước muốn chính điều ta ước muốn
Với lòng ta si dại ở trời xanh
Mặc tất cả cuộc đời thật kỳ lạ
Nên nhắn ai nghe tâm sự tôi đây
Trên môi tôi chỉ còn lời cảm tạ
Tôi xin thưa thật đẹp cuộc đời này
Bên dải Tần Thành cỏ rậm che,
Ấy ai tảo mộ nàng Minh Phi.
Trướng cừu phận bạc nằm sao ấm,
Cung lạnh già toi thú nỗi gì ?
Gió bấc chim non kêu thảm thiết,
Sương thu mày liễu ngậm đầm đìa.
Nghìn đời căm giận tranh Diên Thọ,
Nhưng mặt phi thường dễ vẽ chi.
Vó ngựa xa xăm khách não nùng,
Thư về ba lượt tới nhà không ?
Văn chương đẽo gọt khi thù ứng,
Năm tháng phôi pha bước ruổi rong.
Vui nước, vui non, đầy thú vị,
Rằng trâu, rằng ngựa, mặc chiều lòng.
Chớ phiền thiên hạ nghèo tri kỉ,
Danh sĩ Trung triều quen biết đông.
Cửa biển có núi tiên,
Năm xưa lối về quen.
Non bồng nơi cõi tục,
Mặt nước nổi đài sen.
Bóng tháp ngời trâm ngọc,
Tóc mây gợn ánh huyền.
Chạnh nhớ Trương Thiếu Bảo,
Bia rêu lốm đốm nền.
Hồ biển ngao du hứng chứa chan,
Đất trời đâu cũng thoáng tâm can.
Sắc xuân quanh mắt, lòng ngây ngất,
Tiếng sóng hòa mơ lạnh dưới màn.
Năm tháng vô tình hai mái bạc,
Lòng son trọn vẹn nghĩa quân thân.
Đáng cười sự nghiệp đời ta nhỉ ?
Được chút phù sinh giữa thế gian.
Núi quê từ giã mười năm trọn,
Tùng cúc nay về nửa xác xơ.
Trót hẹn suối rừng đâu nỡ phụ,
Cúi đầu cát bụi, chỉ thương ta.
Xóm làng rảo bước như trong mộng,
Thân hãy còn, binh lửa chửa qua.
Mây núi bao giờ nhà dựng được?
Đá êm gối ngủ, suối pha trà.
Anh lính ơi, anh sẽ học bắn
Anh đừng làm cho tôi bị thương
Tôi còn phải đi nhiều trên đường
Bắn lên trên chứ đừng bắn xuống
Khi anh không muốn làm tôi bị thương
Ở dưới đáy, tôi ở cùng với anh
Hỡi người bạn bè, người bầu bạn
Ở dưới đáy, chúng ta cùng sát cánh
trong cùng một bùn lầy, một ao tù
Bắn xuống dưới không nên
Có tôi đang ở dưới
Anh lính ơi, anh sẽ học bắn
Anh đừng làm cho tôi bị thương
Tôi còn phải đi nhiều trên đường
Tôi không hiểu tại sao anh lại nghĩ
rằng tôi đây, tôi ghét thù anh
Khi mà chúng ta là một đó thôi
tôi
với anh
Anh nghèo thì tôi cũng rứa
Tôi ở từ bên dưới, mà anh có khác chi
thế thì anh học được ở đâu
hỡi anh lính, rằng tôi thù anh nhỉ ?
Tôi đau lòng rằng có đôi khi
anh quên mất tôi là ai vậy
cha mẹ kiếp! Khi mà đã một
tôi lẫn vào anh, anh lẫn với tôi
Thì có lý do nào cơ chứ
để cho tôi có thể ghét anh
Khi mà chúng ta là một đó thôi
tôi
với anh
Tôi không hiểu tại sao anh lại nghĩ
rằng tôi đây, tôi ghét anh, anh lính !
Vậy thì tôi và anh sẽ gặp nhau
nhằm trên một con đường cất bước
vâng, tôi với anh, vai sát bên vai
vâng, tôi với anh, chẳng ai thù ai
nhưng chúng ta, tôi với anh, biết rõ
nơi nào, tôi với anh, sẽ đi tới đó…
Tôi không hiểu tại sao anh lại nghĩ
anh lính ơi, rằng tôi đây ghét anh ?
Trong lúc đang đi, trong lúc vừa đi
trong lúc vừa đi
Tôi đi không mục đích trong lúc vừa đi
Trong lúc đang đi;
tôi ra đi không một xu dính túi
trong lúc đang đi!
tôi đi rất buồn trong lúc vừa đi
trong lúc đang đi;
Họ ở xa, cái người kiếm tìm tôi
trong lúc đang đi;
Còn xa hơn nữa là cái người chờ đợi tôi
trong lúc đang đi!
Ái a!
hai bắp chân tôi đã hoá cứng đờ
trong lúc đang đi;
hai con mắt tôi nhận thấy thật xa
trong lúc đang đi;
và bàn tay tôi chớp lấy chẳng buông
trong lúc đang đi.
Cái đứa tôi chộp và tôi siết chặt
trong lúc đang đi,
đứa ấy trả nợ cho đồng loại nó
trong lúc đang đi;
và dù cho nó có xin lỗi nữa
tôi đây, thứ nó chỉ vừa một miếng tôi nhai
tôi đây, thứ nó chỉ vừa tôi nhai một miếng
trong lúc đang đi,
trong lúc đang đi,
trong lúc đang đi,
Thơ là một chiều cha chúng tôi trở về
Dưới trận mưa tầm tã, và hát cho chúng tôi nghe
Một bài hát dạo mà ông đã sáng tác
Về một chiếc thìa bằng bạc
Cha chúng tôi đã muốn ngăn trận mưa tháng Chín
Bằng một chiếc thìa và mưa
Đã đảo lại trí ông như lộn trái cái quần mòn cũ
Thơ, ấy là
Một ông cha người Haiti mất trí
Vì một chiếc thìa biến thành khúc hát dạo
Dưới một trận mưa dữ dội
Sát gần tuổi nhỏ chúng tôi
Châm trễ, vinh quang chậm trễ, người yêu chậm rãi
Chậm rãi, em chậm rãi
Giữa giờ rực rỡ của thân hình
Em là thời gian an ủi
Em là chiếc đồng hồ cát của dịu êm
Thân em đo trong anh sức mạnh những thuỷ triều
Thân em chỉ thời gian vô tận
Còn một chốc lát hạnh phúc!
Còn sự lãng quên, còn chiến thắng vinh quang thắng liền cái chết
Còn tuổi trẻ em nồng cháy
Còn vinh quang của em, còn sự đam mê dữ dội của em
Chậm rãi, vinh quang chậm trễ, người yêu chậm rãi
Tóc em, đùi em, xương em
Tuổi nhỏ của em, những búp bê của em, niềm vui của em
Khía vào tận xương tuỷ của anh
Chậm rãi, vinh quang chậm trễ, người yêu chậm rãi
Những mơn trớn của em sẽ theo anh tận cát bụi mai sau
Những kẻ đi vào đường kiêu ngạo
Sự sống muôn dân đạp gót giày
Trên cỏ yếu lê chân đẫm máu
Chúng phè phỡn, cầu kinh, mộ đạo!
Chúa đời ơi! chúng có hôm nay
Riêng ta ta nhớ ơn Người đã
Hoà số phận ta với kẻ nghèo
Với kẻ khổ đau trong áp bức
Khổ quá giữa đời che giấu mặt
Trong đêm nức nở nén lời kêu
Bởi như mạch máu liên hồi đập
Đau khổ dường kia đập mạch hoài
Vào tận lòng đêm Người ủ ấp
Mỗi tiếng chửi đau hồn nát dập
Ghi sâu im lặng đó, Người ơi!
Ngày mai nhất định sẽ về ta!
Dậy mặt trời ơi! trên máu sa
Muôn lòng chảy máu thành hoa nở!
Đuốc lửa kiêu căng loài thú rợ
Ra tro, đời hỡi! sẽ ra tro
Giữa mùa hè, khi ngày tàn, xa rộng
Giữa cánh đồng hoa hương ngào ngạt đê mê
Mắt khép lại, tai nghe thầm tiếng động
Chỉ ngủ hờ một giấc ngủ pha lê.
Sao trong hơn, bóng đêm dường nhẹ lướt
Dưới vòm sao nửa sáng, tối chơi vơi,
Và êm ái bình minh chờ đến lượt
Như đêm thâu thơ thẩn ở chân trời.
Tôi sống thế vừa rồi, bởi trong nỗi đau thương
Bước trên đường không một bàn tay nâng đỡ
Bởi giữa các trẻ quây quần, tôi không còn hớn hở
Bởi lòng tôi thôi xúc động bởi hoa hương
Bởi khi xuân về thiên nhiên mở hội
Tôi ngắm nhìn niềm yêu rạng rỡ, chẳng hề vui
Bởi tôi đến giờ mà con người bước về đêm tối
Và cảm nỗi buồn sâu của tất cả trên đời
Bởi hi vọng trong lòng tôi đã tắt
Bởi giữa mùa hương, thơm ngát hoa hồng
Hỡi con yêu, bố muốn theo con về bóng đêm dưới đất
Bởi lòng tôi chết rồi, sống nữa cũng bằng không
Tôi không từ nhiệm vụ của tôi trên trần thế
Đường cày của tôi kia, bó lúa của tôi đây
Tôi đã sống tươi cười, nhưng phía đời huyền bí
Tôi dần nghiêng, lòng dịu êm theo tháng theo ngày
Tôi đã làm hết lòng, đã thức khuya, phục vụ
Mà thường khi thiên hạ mỉa mai cười
Công khó nhọc, bị oán thù nữa chứ
Chỉ bởi làm lụng nhiều, và đau khổ không nguôi
Trong tù ngục trần gian, không cánh chim xoè mở
Không than van, tim chảy máu, ngã gục tay tôi
Kiệt sức buồn đau, bị những tù nhân chế nhạo
Tôi đã mang chiếc xích con trong xích lớn ngàn đời
Bây giờ đứng trước đời chỉ mở nhìn nửa mắt
Ai gọi tên, chẳng buồn ngoảnh quay lưng
Tôi thẫn thờ, buồn chán, như ai kia mất ngủ
Thức dậy trước bình minh, lòng uể oải hơi sương
Lòng lười biếng, chẳng đoái nhìn lại nữa
Kẻ ghen tài mà miệng rắn phun tôi
Hỡi Thượng đế! Đêm dài xin mở cửa
Cho tôi đi, cho tôi biến cho rồi!
Trên đây là các bài thơ Huy Cận dịch tác giả khác mà chúng tôi muốn chia sẻ và giới thiệu với bạn. Với các bài thơ này đã phần nào thể hiện được tài năng của nhà thơ cũng như cảm quan của Huy Cận. Và đây cũng chính là những bài thơ cuối cùng của nhà thơ này mà chúng tôi muốn chia sẻ với bạn. Đừng quên đón đọc các bài viết tiếp theo của chúng tôi để cùng cập nhật những bài thơ hay nhất bạn nhé!
