Nhà thơ Quang Dũng còn được biết đến với tên thật là Bùi Đình Diệm. Ở thơ ông ta cảm nhận được sự hiền từ, chứa chan tình người. Ông là đại đội trưởng của trung đoàn thủ đô trong những năm tháng kháng chiến chống Pháp. Chính điều đó nên ông cũng đã dành thời gian dể viết lên các bài thơ về người lính. Và nhiều bài thơ đã rất nổi tiếng và được nhiều thế hệ yêu thích.
Nội Dung
Nhà thơ Quang Dũng là một đại đội trưởng của đoàn quân Tây Tiến, và từng tham gia kháng chiến nên ông thấu hiểu được những khó khăn, tâm tư suy nghĩ của những người chiến sĩ. Chính vì vậy chùm thơ viết về người lính của ông được đánh giá rất cao. Trong đó có những sáng tác nổi tiếng như Tây tiến, Pha Đin… Chính vì lẽ đó chúng tôi sẽ giới thiệu với bạn những tác phẩm nổi tiếng nhất của nhà thơ Quang Dũng.
Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây, súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu không bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu, anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
Tây Tiến người đi không hẹn ước
Đường lên thăm thẳm một chia phôi
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi.
Như từng đợt sóng bủa lên trời
Hùng vĩ Pha Đin gì sánh được
Lắc đầu tài xế thấm mồ hôi
Bến dốc chon von ngàn thước vực
Lên thì “Cổng trời” xuống vực thẳm
Uốn quanh đá trắng lượn vòng thang
Ngựa thồ đỉnh dốc nhỏ như kiến
Đi trong đường mây rắc bụi vàng
Đẹp như sơn thuỷ tranh đời Tống
Ầm tiếng xe lu vách đá vọng
Mờ ảo công trường hiện dưới lau
Đôi hạt cầu đường lán lưu động
Còn bay than bếp dưới hoa đào
Hùng vĩ Pha Đin gì sánh được
Đường của dân công đi dưới đuốc
Giọng hò Nghệ Tĩnh nức lòng quân
Gạo, muối đêm ngày vây hãm giặc
Đâu đây đứt pháo xích kêu giòn
Liệt sĩ tên còn xanh núi non
Cơn gió bóng mây qua đỉnh Việt
Mà như lau sậy có linh hồn
Dừng xe trông mây nhìn phương Nam
Hà Nội mốc đường cây bốn trăm
Hợp tác Bình Thuận rải chân dốc
Gạo quê Tiền Hải đã thơm rừng
Hùng vĩ Pha Đin gì sánh được
Giang sơn gấm vóc một miền Tây
Mới thấy yêu sao là Đất Nước
Pha Đin ngàn chớp nổi hồ mây
Tặng các bạn học sinh quân từng gắn bó với đất Sơn Tây, đất chiến khu 2
Dẫu chúng tôi đi
Khắp núi khắp sông đất nước
Lòng vẫn nhớ thiêng liêng
Mảnh đất ban đầu
Đã luyện chúng tôi vào chiến đấu.
Nhớ Sơn Tây hơn một mối tình!
Tỉnh nhỏ
Cây bàng thắp búp xanh
Những mùa ra lộc
Rợp bóng che tháng năm tháng sáu
Sơn Tây
Những con số nhà mời mọc
Chợ Nghệ bên hào xưa nước lặng
Những mảnh tường cổ thành
Còn vọng tiếng ốc thu quân
Lửa trại Cờ Đen Lưu Vĩnh Phúc
Cầu vào Cửa Tiền
Đã chôn vùi một binh đoàn Ả-Rập
Thời Tây mới sang
Sơn Tây vốn từ xưa
Là đất dữ
Không dung lâu quân thù
Những trại quân dế quốc
Ta về
Đóng chiến khu
Khi cờ đỏ mọc lên
Trên nền xanh núi Tản.
Những học sinh quân khoá một, khoá hai
Trần Quốc Tuấn
Từ sau trận Đông Khê
Từ sau Bông Lau
Từ sau lúc Mường Thanh trói tướng
Đờ Cát quy hàng
Trên bản đồ đất nước dọc ngang
Bây giờ đang ở những đâu?
Cao vút Trường Sơn
Mây trắng
Mưa rừng
Chớp lửa
Những học sinh quân
Đeo phù hiệu và trẻ măng một thuở
Hai mươi năm nay
Thành những người ra đi
Chiến đấu dạn dày
Chúng ta đi rộng dài sông núi
Vẫn nhớ về đất nhỏ Sơn Tây
Nhớ bài họcđầu tiên
Đồi đá ong dạy ta từng tử giác
Đêm Tích Giang
Là bài mục vượt sông đêm khó nhọc
Những hình khe thế núi một phương Đoài
Những địa hình trung du
Thôn ấp – đồng lầy
Công thủ, xung phong
Quân xanh, quân đỏ
Chúng ta học
Giữ núi sông, thôn xóm
Theo giáo trình, bài mục
Và mảnh đất đầu tiên
Đã dạy ta giữ từng thước vàng Tổ Quốc
Lại là Sơn Tây
Tình nhỏ êm đềm
Là Sơn Tây
Kỷ niệm đầu tiên
Của một lớp người
chiến đấu.
Anh chửa dừng chân, dầu trắng tóc
Vẫn không trang sách đợi hiên nhàn
Anh vẫn đêm đêm đường pháo sáng
Hiểm nghèo từng bước vượt gian nan
Những dốc, lại khe, và những dốc
Đường mòn võng mắc mấu cây thừa
Lại ăn cơm vắt và rau dại
Hốc núi nhom tra nước ống bơ
Giữa lá rừng xanh càng trắng tóc
Khúc hành quân từ bước hoa niên
Chen lẫn tiếng cười khinh nỗi nhọc
Bước trên sấm đất dậy bom rền
Bóng anh trắng vách Trường Sơn dựng
Nhấp nhô hết xuống lại trườn lên.
Bên cạnh đề tài người lính, nhà thơ Quang Dũng cũng có nhiều sáng tác về cuộc sống thường ngày. Đó là những sáng tác rất được các bạn đọc đón nhận. Những câu chuyện bình dị, những khía cạnh của cuộc sống này đều được ông thể hiện trong chùm thơ văn của mình dưới con mắt rất riêng. Hãy cùng chúng tôi cảm nhận những bài thơ hay của nhà thơ Quang Dũng nhé!
Em ở thành Sơn chạy giặc về
Tôi từ chinh chiến cũng ra đi
Cách biệt bao ngày quê Bất Bạt
Chiều xanh không thấy núi Ba Vì
Vầng trán em mang trời quê hương
Mắt em như nước giếng thôn làng
Tôi nhớ xứ Đoài mây trắng lắm
Em đã bao ngày em nhớ thương?…
Mẹ tôi em có gặp đâu không?
Những xác già nua ngập cánh đồng
Tôi nhớ một thằng em bé nhỏ
Bao nhiêu rồi xác trẻ trôi sông
Tử độ thu về hoang bóng giặc
Điêu tàn ơi lại nối điêu tàn
Đất đá ong khô nhiều suối lệ
Em đã bao ngày lệ chứa chan?
Đôi mắt người Sơn Tây
U uẩn chiều lưu lạc
Thương vườn ruộng khôn khuây
Bao giờ trở lại đồng Bương Cấn
Về núi Sài Sơn ngó lúa vàng
Sông Đáy chậm nguồn qua Phủ Quốc
Sáo diều khuya khoắt thổi đêm trăng
Bao giờ tôi gặp em lần nữa
Chắc đã thanh bình rộn tiếng ca
Đã hết sắc mùa chinh chiến cũ
Còn có bao giờ em nhớ ta?
Em chở anh sang đò
Đi tòng quân một sớm
Dòng sông của quê ta
Trong mắt anh chầm chậm
Hoa bèo trôi dập dềnh
Nước đổ về đục sẫm
Mây thành giăng ngang trời
Anh đi đầu tháng tám
Đầu tháng tám năm sau
Qua đò về làng cũ
Còn bóng dáng anh đâu
Một tờ tin báo tử
Sông Đáy nhớ người con
Chuối đôi bờ ủ rũ
Bóng làng thiếu bóng anh
Bến cát càng mông mênh
Hôm nay làm cô dâu
Đám cưới qua sông Đáy
Em từ vườn Tế Tiêu
Qua bờ sang chợ Đại
Chốc đã bao năm trời
Chiêm ngợp bờ xanh lại
Sông quê hương như gợi
Ngày ấy hoa bèo trôi
Mây thành giăng ngang trời
Em là con hát ở bên sông
Hát mãi từ khi em bỏ chồng
Chiều đến, em ngồi trên bến vắng
Gửi người bốn xứ mảnh tình không!
Em là con hát ở bên sông
Lạnh với trường giang kiếp má hồng
Chiều đến em bừng son phấn mộng
Rẻ người không tiếc mảnh hồn trong.
Em là con hát ở bên sông
Ðàn phách là đôi bạn khốn cùng
Khách ghé phương nao thây kiếp khách
Hoài đâu nước mắt khóc tình chung.
Em là con hát ở bên sông
Nước chảy ngàn xưa luống chảy ròng
Nước chảy không về nguồn quá khứ
Em buồn dĩ vãng, mắt khô trong.
Em là con hát ở bên sông
Ðừng nhớ thương em uổng tấc lòng
Em ở kiếp này là ở tạm
Tìm em kiếp khác Liễu Trai Nương.
Thương nhớ ơ hờ, thương nhớ ai?
Sông xa từng lớp lớp mưa dài
Mắt kia em có sầu cô quạnh
Khi chớm thu về một sớm mai?
Rét mướt mùa sau chừng sắp ngự
Kinh thành em có nhớ bên tê?
Giăng giăng mưa bụi quanh phòng tuyến
Hiu hắt chiều sông lạnh bến tề.
Khói thuốc xanh dòng khơi lối xưa
Đêm đêm sông Đáy lạnh đôi bờ
Thoáng hiện em về trong đáy cốc
Nói cười như chuyện một đêm mơ
Xa quá rồi em người mỗi ngả
Đôi bờ đất nước nhớ thương nhau
Em đi áo mỏng buông hờn tủi
Dòng lệ thơ ngây có dạt dào?
Nhớ một xóm rừng
Hoa mai nở trắng
Xuân về…
Áo người mới nhuộm chàm xanh
Bên bếp lửa sàn
Than đầu năm hồng rực
Khẩu hiệu trên bàn thờ Tổ quốc
“Kháng chiến nhất định thành công
trường kỳ thắng lợi”
Tiệc vào xuân
Thịt rừng bày trên lá chuối
Rượu uống sừng trâu
Tiếng hú tung “còn”
Chiêng vang vách núi
Nhớ một ven đồi
Hành quân tạm nghỉ
Bóc bánh chưng hậu phương
Lá dong thả trôi theo dòng suối
Hát bài ca chiến thắng đông xuân
Mắt đen em nhỏ đến gần
Vỗ tay hoà nhịp
Làng bản xa xôi vẳng tiếng khèn
Mùa xuân… Mùa xuân…
Rừng thay áo đẹp
Nhớ một con đường biên giới
Nằm chờ giặc qua
Mũi súng kề bên nhành cúc dại
Sương rung rinh
Nặng ý mùa thơm xanh
… Tươi tốt đang về
Tiếng chim trong bụi
Lao xao đời muông thú thanh bình
Ca ngợi bình minh vừa đến.
Nằm xa heo hút mà nhớ trung du
Nhớ sông Hồng chảy
Làng quê đôi bờ
Bóng những cây đào
Trên dòng phù sa
Nhớ những vườn hoa
Chèm Vẽ – Tây Hồ
Những vườn rau
Luống cày mời đất
Mùa xuân mong đợi mười năm
Đã về phấp phới cờ xanh
Thêu cánh hoà bình
Cờ dựng trên cổng chào
Lá dừa tươi mát
Cổng cuốn bằng rơm
Còn thơm mùa gặt
Cổng chào dựng bằng tôn sắt
Những mảnh cầu phao
Lấy trong đồn giặc ngổn ngang
Mùa xuân thức dậy đồng bằng
Mười năm ác mộng
Quê của ta:
Xuân đầu giải phóng
Sân đình đứng chật mít tinh
Chúc Cụ Hồ trường thọ
Xúng xính áo quần em nhỏ
Bắt chước văn công xoè quạt
Cây đu trên bãi lại trồng…
Thôn nữ thở hơi trầu ấm áp
Hẹn tìm nhau chiều hội đốt bông
Mùa xuân mong đợi mười năm
Đã về cờ xanh phấp phới
Mùa xuân đồng bằng
Lại nhớ rừng xanh
Những mùa xuân thắng lợi.
Mây ở đầu ô mây lang thang
Ôi! Chật làm sao
Góc phố phường
Mây ở đầu ô
Hẹn những chân trời xa lạ
Qua một ngọn cột đèn
Chiều tối lại bừng con mắt đỏ
Cành bàng mái cũ khẳng khiu
Vườn đẹp khi mùa rụng lá
Cành bàng lại mở tàn xanh
Mùa hạ về theo chim sẻ
Nhưng ta có gì
Tự thấy những ngày không tẻ?
Mây trắng lang thang
Gió đuổi bời bời phố chật
Những lớp người hai mươi tuổi
Ca nước đập vỏ bình toong
Khăn mặt thấm mồ hôi
Bụi đỏ
Bụi vàng
Trung du bóng cọ
Nắng đốt màu da họ
Là nắng triền cao
Tay sém ngấn mặt trời
Là trời công trường xa tít tắp
Áo ngực xanh yếm biển
Bay bay dãi mũ Hải Quân
Những gã hai mươi mùa xuân
Từ đâu thổi vào thành phố?…
Mây mùa thu
Lọt qua trời hẹp ngõ
Lướt nhanh qua mái ngói ba tầng
Tiếng dương cầm…
Ta theo tiếng nhạc
Bay khỏi mái nhà
Ta mê xanh thẳm
Như cánh chim trời
Thấy
Mình còn sức trẻ
Ơi! Những bạn tôi
Vào lớp tuổi năm mươi
Mây ở đầu ô
Trời xanh lộng thế…
Trên đây là những sáng tác của nhà thơ Quang Dũng mà chúng tôi muốn giới thiệu với bạn. Thông qua những bài thơ này chúng ta sẽ cảm nhận sâu sắc hơn được hồn thơ cũng như phong cách sáng tác rất riêng độc đáo trong thơ ông. Và từ đó cũng sẽ hiểu vì sao ông lại được bạn đọc yêu mến tới vậy. Trong những số tới chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn những bài thơ hay tiếp theo nên đừng bỏ lỡ bạn nhé!
