Thanh Tâm Tuyền là một nhà thơ lớn của nước ta. Ông là người nghệ sĩ có những bước đi táo bạo để bước qua giới hạn tượng trưng – siêu thực, đã từng xuất hiện trong phong trào Thơ mới 1932 – 1945, và bước vào địa hạt thơ ca hiện đại
Đọc thơ ông , người đọc luôn nghe một giọng trầm buồn nhẹ nhàng nhưng sâu lắng, ông vẫn triệt để khai thác nhịp điệu thơ. Nỗ lực cách tân nền thơ Việt của Thanh Tâm Tuyền diễn ra toàn diện, không chỉ phát biểu về mặt lí luận, sáng tác của Thanh Tâm Tuyền như một cơn địa chấn làm xôn xao dư luận miền Nam đương thời, đến cả giới văn nghệ miền Bắc cũng phải chú ý
Tập thơ Tôi Không Còn Cô độc đã làm cho tên tuổi của nhà thơ vang danh lại gần hơn đối với những bạn đọc yêu thơ. Tập thơ này có gì hấp dẫn như vậy ? Muốn biết thì các bạn hãy theo chúng tôi nhé!
Nội Dung
Ở đây tôi là vị hoàng đế đầy đủ quyền uy
bởi vì người vào trong đất đai của tôi
người hoàn toàn tự do
để cai trị tôi có những luật lệ tinh thần mà người phải thần phục
nếu người muốn nhập lãnh thổ
người hoàn toàn tự do
và có thể ném cuốn sách ra cửa sổ
Tặng Mai Thảo
Bát ti: 14-7
89
mùa thu tháng 8
19-45
phẫn nộ bừng bừng nắm tay khăng khít
19-12-46
con số những người đã chết hiện thành
nhục nhã 20-7-54
và 17
như kia 38
khắc sâu tâm khảm
những dãy số vô nghĩa đến đớn đau
80
13
17-6-30
2.000.000
còn những lượng không sao nói được
vỡ Bát ti
trang tự do tuyên ngôn quyền người hớn hở
tung xích cùm
tổ quốc thân yêu cười vui lạ
trả bằng hơi thở trái tim
nhận mình làm số không
người mến thương thành vô lượng
đất nước đẹp bao la
hãy nhớ 10 năm
đừng lầm lỡ 45
tin từ bây giờ 55 hi vọng
mất hôm nay 36
Hà Nội kinh hoàng
lực lượng ngày mai dấy lên
ghi tình yêu không chữ số
Và như thế hiện lên ánh sáng
và như thế hiện lên khí trời
chúng chém vào giữa trán chúng bắn vào giữa ngực
khi tuổi anh chưa tròn ba mươi
khi môi anh còn khoe nụ cười
khi tay anh níu tuyệt vọng cuộc đời
đó là giữa trưa hay đêm khuya
hình ảnh tự do đổ vỡ
hình ảnh tự do trưởng thành
chúng hành hình công khai man rợ
bằng hữu gục quỵ đau đớn vô ngần
các con ơi cha anh chết đều chưa đầy ba mươi
bởi vì các con không bao giờ muốn thế
bởi vì bằng hữu tình khăng khít nào hơn
phá mọi cửa ngục tù
đoạt khí giới
không cho chúng giết người đương ban ngày
không cho chúng giết người ban đêm
không cho chúng hủy những cuộc sống thiêng liêng
chúng tôi vẫn chối từ nhìn mặt trời
các con ơi cha anh chết đều chưa đầy ba mươi
Chập chùng bờ hàng hoá
người thủy thủ già
xuống bến tàu
sớm mai
biển tím thổi gió mặn vào sông
thành sắt đỏ hoen
thuyền đi giữa dòng không cột buồm
người nào ra khơi hôm nay
người thủy thủ già
ôm chặt đứa em trai
hắn vừa xuống trên chuyến tàu đổ bến
cùng ba nghìn bạn hữu
vượt trùng dương không phiêu lưu
rưng rưng bắp tay hải cảng
say bát rượu cuối cùng
người thủy thủ già làm bạn ba nghìn lẻ một
tặng Nguyễn Sỹ Tế
Đêm giao thừa thế kỷ mưa rơi sao
mái sáng đường nằm chiêm bao biển giận dỗi
bàn tay mây mắt trăng môi nhiệt đới
chiến tranh còn những khoảng đất hoang
cửa sổ đập lên cao cánh chim én mùa xuân
ôm vào lòng bãi cỏ vườn hoa bầy sao rụng
ai hỏi anh ngoài hàng dậu
lãng mạn lập thể siêu thực dã thú đa đa
tôi mở những trái cây vườn nhà
cử chỉ trữ tình tinh khiết
những bước đi văn nghệ chim sẻ
mùa ngói nâu dựng vực mắt nâu
tôi ru chim ngủ trong cổ họng
mặt trời kêu xuống thái dương những màu ánh sáng thơm
tim kinh ngạc
đời tạo câu cười thiên nhiên mai
hy vọng đứng ra ngoài ô ngục ngực bâng khuâng
lần gặp gỡ thứ nhất
rồi kỷ niệm kim khí thuỷ tinh hành hạ
đau xé trời đêm không sao bánh máy quay vũ khí
tôi chối từ giam cầm chim đẹp trong rừng tóc
dù tiếng hót đã chọn mấy hàm răng
người bộ hành cô đơn chờ đêm để lên đường
về quá khứ
chim bay vào trận mưa sao
Những rừng gió kể chuyện bể khơi
trời của mây của mùa thu
những chuyến đi xa không hành lý
hành trình tới Paris
suốt đời người
không muốn nhớ tiếng thì thào thăm hỏi
móng tay níu chặt hơi sương khói
ai thổi cơm chiều hay thiêu hủy tâm tình
hồn tôi đứng thành tượng
mình trần
không bắp thịt
trận bão cơn điên xô ngã
ấy mùa đông
và một phiến đá xanh
tặng Mặc Đỗ
Cửa sổ trời những mắt chưa quen
trán hoang đồng cỏ
run đường môi kỷ niệm
đi qua những thành phố đầy tim
cười đổ mưa một mình
trái tim ngọn lửa xanh
áo mùa đông
ngón tay út ngây thơ nền vải
buổi chiều
quá lạnh những hàng chấn song
đã yêu nhau muôn vàn mái nhà
những người vô tội chối từ khí giới
chấp hai lòng tay lò sưởi
không nỡ làm rối mi mắt khép
gửi một tiếng cười và mùa thu
và một lá thư học trò
hơn một loài quạ đen khủng khiếp
cánh màn trắng ngón tay lo âu vuốt mắt
hãy đánh rơi vào buổi chiều của trời
một cuộc đời tròn như hạt cốm
mùa thứ ba trong năm nhỏ sữa
may mắn như bài thơ gồm những âm trắc đồng tình
cần thêm vào tam đoạn luận
người là phải chết
mày là một người vậy mày phải chết
một yết thị
các con hãy ngủ tim những người thân yêu
cuộc hành trình thiêng liêng đi mãi bằng dòng máu
hoàn thành bao nhiêu tác phẩm
chỉ để sau rốt kết luận một lời
anh hãy từ biệt mọi người bằng tác phẩm của anh
một câu thơ hay tự nhiên như lời nói
bài thơ hay là cái chết cuối cùng
giã từ cái gường cái bàn cái ghế
một người hai người và ba người
một người hai người và ba người
Mặt trời mọc!
Mặt trời mọc!
Rưng rưng mùa hoa gạo
Q-T
Mây đục đậu lên bờ cửa sổ
người nằm ôm chăn mỏng nhớ đời
bệnh viện thành công viên khuất nẻo
người ngủ một mình đợi chúng tôi
trời cao trời cao xin xanh biếc
hơi thở rất tròn quanh vành môi
không trách chúng tôi nhiều quên lãng
cửa ngoài chưa thoả vút tiếng cười
còn thương những kẻ đau rỏ máu
những chuyện hôm qua chuyện núi đồi
mai kia thân thể hoang từng mảnh
nằm đây rồi cũng rõi mây trời
Thoại ơi Thoại ơi không biết khóc
những dòng nước mắt ướp mặn môi
không chết trần truồng không thể được
chúng tôi đập vỡ những hình hài
cuộc sống phải thừa như không khí
cuộc sống phải thừa như sớm mai
đường hanh bệnh viện dòn tiếng bước
chúng tôi vào giữa lúc Thoại ngồi
xin trao thi sĩ vòng hoa tặng
chúng ta đã thắng giữa cuộc đời
Mỗi bài thơ khi viết tôi đều nghĩ đến một người
có thể là Liên là Ðĩnh
có thể là Hiệp là Ðồng
chưa bao giờ tôi viết bài thơ nào trống trơn
tôi sống thường trực bằng hình ảnh
cửa sổ mở ánh sáng bình minh
ngoại ô nhà ngói đường xe điện
sân ga đường dan díu chân trời
bến tàu phu khuân vác ống khói
hải cảng tàu biển chân vịt quay
ban mai buổi chiều vội vã đêm
cầy máy ruộng cao sông lớn hiền
để cho ngực ai huy hoàng rực rỡ
âm thanh nhảy đều răng cẩm thạch
bầy tóc cánh đồng
tôi sống thường trực bằng hình ảnh
cuộc đời thèm khát không thôi
nếu chúng trói giật cánh khuỷu
súng lên đạn chĩa nòng sâu ngắm trái tim
còn đủ thời gian tôi nhìn mây một lần
rồi nhìn ngón chân tròn như mầm vừa nhú
sẽ còn không biết bao nhiêu người tiếp thay
tôi nghĩ đến người yêu chưa hề thổ lộ
tôi sống thường trực bằng hình ảnh
bài thơ này tôi viết trong giấc mơ
của một người con gái tên Liên
tôi mơ rằng em mơ
tôi chết và em khóc giọt lệ pha lê
nhưng ngày giải phóng tôi trở về anh hùng
riêng Liên
tôi sống thường trực bằng hình ảnh
Tại sao em thích gọi tên hoa
nào ngày mai của chúng ta buông từng cánh
xuống vai trần
viền cỏ
bồng tóc nâu
em sẽ gọi tên anh
mùa hoa hôm nay
nhưng thời gian đã ngã vào lòng vô định
chút sữa huệ ấm đời thiếu tiếng chim
cánh hồng ngọt không gian tàn phá
những thời gian không rời nhau mang đến bao nhiêu mưa
dạy em yêu phía sau cửa sổ
thiếp điên trong chuỗi dài giấc ngủ
rất vui
hoa nào không mang tên
chỉ là nét rối bời trên bức họa
màu sắc nhòa
anh đã vẽ vào em
vào giấc mơ chập chờn lên tiếng hát
những cánh hoa cười rũ
xếp hàng tên chúng ta
Bài thơ chưa thành mở ngỏ
người nào đọc trộm rồi
hôm qua là bóng tối
hôm nay là ngày mai
tôi ngồi trên bãi biển
trời thì xanh
mây bông bênh
sóng dữ cũng thành hiền
thuyền căng buồm lại bến
cá ngon chật khoang
anh bạn chài trần ngực
tôi vẽ chữ Tự do
mọi người cười ào ạt
tôi ngừng xe giữa lối
ném lời hát lên đầu
em bé trên đồi hoa
rỡn xong về vườn nhà
ông bà em thường kể
chúng nó lôi người hành hình giữa chợ
cướp hết đồng cỏ riêng
thân trâu ngựa kéo cày
ở đây còn ai không tự do
Tôi gặp người trại chủ Ðông Âu
được biếu ổ bánh mì
vàng bắp tay thân mật
màu rượu đỏ tấm lòng
ngày trước suối không đủ nước chảy vào làng
vựa thóc trống hoang
tôi gửi ông hình ảnh Tự do về các bạn
qua đêm ngủ giữa lúa đầy
tôi còn ghé Bình-Nhưỡng
thăm sức khoẻ Cao Ly
chúng nó nằm dưới nền nhà vừa dựng
trên cao tôi nhòm Hà Nội
những nét Tự do lồ lộ mặt đường
ấy chữ những người thân yêu tù tội
kêu gọi chúng tôi
làm lại nhà tranh thoáng ngang biệt thự
người giàu thân thiết kẻ nghèo
chia nhau từng tấm áo
tôi khắc Tự do vào mỗi tâm hồn
hôm qua là bóng tối
hôm nay là ngày mai
bài thơ chưa thành mở ngỏ
người nào đọc trộm rồi
hãy mời anh viết nối
tôi biết những người khóc lẻ loi
không nguôi một phút
những người khóc lệ không rơi ngoài tim mình
em biết không
lệ là những viên đá xanh
tim rũ rượi
đôi khi anh muốn tin
ngoài đời chỉ còn trời sao là đáng kể
mà bên những vì sao lấp lánh đôi mắt em
đến ngày cuối
đôi khi anh muốn tin
ngoài đời thơm phức những trái cây của thượng đế
mà bên những trái cây ngọt ngào đôi môi em
nguồn sữa mật khởi đầu
đôi khi anh muốn tin
ngoài đời đầy cỏ hoa tinh khiết
mà bên cỏ hoa quyến rũ cánh tay em
vòng ân ái
đôi khi anh muốn tin
ôi những người khóc lẻ loi một mình
đau đớn lệ là những viên đá xanh
tim rũ rượi
I.
Sự em có mặt cần thiết như những sớm mai
(nếu đời người không có những sớm mai)
anh trở dậy
đọc thơ Nguyễn Du
những câu lục bát buồn rưng rưng cuối đường của một ngày
chợt anh muốn viết tặng em
không thể được
em làm con tin ở một thế giới
mà lòng sầu héo là trọng tội
anh cố gắng viết những lời thơ thật tự nhiên
như câu chuyện buổi còn gặp gỡ
như khoảng trời đơn sơ sau cửa sổ
anh gọi thầm một mình
trong giấc mơ phủ làn tóc biếc
anh biết anh gọi thầm một mình
LIÊN
II.
Anh nhớ em cùng một lúc với thành phố
với những con đường anh đi qua một lần
để đến nhà em anh băng ngang một vườn hoa vắng
(lần trở về anh ngồi xuống ghế dài
nếu là buổi chiều quạnh hiu mây lá mùa thu)
một phố bình dân có chợ và những quán ăn
giản dị như trang nhật kí của anh
ngày bắt đầu yêu em
III.
Trời trắng cánh tay mặc áo ngắn
những cuốn sách nhỏ truyền tay
được viết cho những người ngày mai
cuộc đời tối tăm đòi ánh sáng
anh nâng niu cuốn sách nói đến cách mạng
nói đến người tâm hồn trái tim tự do
nói đến anh và em
hoàn toàn cởi mở
IV.
Sự vắng mặt của em và bãi biển mùa đông
thành phố đau từ mỗi cột đèn
mỗi bực thềm cửa đóng
em đi không nón không áo choàng
mưa tầm tã
những cửa sổ đêm muốn hé ra
nổi loạn
và mắt em mặt trời cỏ hoa với môi anh đằm thắm
và rực rỡ nhớ thương
V.
Nét cong môi hồng mắt tình cờ
ngực hoa yếu đuối
những miền không gian được gọi qua
tình yêu không thẹn thùng
đâu phải một thứ mưa ô-buy vào thành phố
năm cửa ô hồi sinh trên xác năm cửa tù
mưa nắng cùng rủ nhau xuống Sinh từ ngõ Hội Vũ
bao nhiêu đường tình tự ga Hàng Cỏ
nụ hôn đầu ôm mái tóc lang thang
tà áo bàn tay hương trẻ con
hoàng hôn tỉnh
kim khí khua trong bước trở về nhà cửa
sự vắng mặt không thể lâu hơn nữa
thù nghịch tan vào hơi thở
trong giấc hôn mê thôi khóc tiếng mèo đêm
tình yêu mầu nhiệm hoàn thành
vĩnh viễn
VI.
Anh xin em ngọn tóc cỏ cái hôn tím
mắt chợt xẩm chiều
bởi trôi qua những miền tâm sự viếng thăm
có thể em chết trước khi anh kịp về
mùa lạnh gian phòng cũ
không ai khép cửa sổ
cúi xuống viền mi những bóng tối bên ngoài
có thể rồi anh sẽ yêu người đàn bà thứ hai
anh không chối
nhưng mãi mãi em còn là đất dĩ vãng
mà rễ tình cảm đòi bén gần
và những viên gạch những lối xưa
còn chiêm bao gót em mềm âu yếm
em ơi tình yêu thường đến vào buổi chiều
khoe cánh tay quyến rũ
nhưng không là buổi chiều
đúng hơn là buổi sáng rừng tâm hồn ta
vậy sao em lại ngủ
ngủ trong lòng mộ trong nghĩa địa thân thể anh
với áo cỏ may châm da thịt
anh đã đến từ biệt lùa mái tóc vào những ngón tay
những giọt lệ sương lấp lánh
anh hứa trở về không đối diện với thù
dòng sông chỉ còn tiếng sóng vỗ
cười tung lồng ngực chứa chan
thành phố đứng cao làm hiệu
rằng anh còn trở về
rằng anh còn người yêu
nàng công chúa ngủ trong rừng không giận hờn
LIÊN
Mắt biếc mắt biếc
tròn như vòng chân trời thăm thẳm
ngó vào lạc lối
khi mùa thu gọi dậy tình viễn khơi
anh định phiêu lưu chưa kịp
phá toang từng ống máu thớ tim
những tự do giải phóng
những thống nhất quê hương
những yên lành độc lập
còn chần chừ gì
giật mìn ngay những vùng trời riêng rẽ
ta chui xuống hố cá nhân
ôm ngày mai vào lồng ngực
tình yêu làm giáp sắt
ta rút về chiến khu
pháo đài dựng lên tua tủa niềm tin
nguyện chiếm lại đại lộ bờ cây tâm sự
những gian hàng cửa kính
bày khắp cả những khối tròn thủy tinh
mắt biếc mắt biếc
anh không phải người anh giải phóng
thị trấn tiêu điều
đại lộ bờ cây hoang lạnh
những cửa hàng kín bưng
anh không nhìn thấy chân trời
thành trì oán hờn đứng lên ngang dọc
anh mang nhốt tự do vào công trường máu xương
giam hòa bình trong trại tập trung địa ngục
công trình hủy diệt kiên cố nghênh ngang
rồi đường phố rẫy đầy vách tường gạch ngói
lối cụt gài bẫy quanh mình
một chút ánh sáng một chút chân trời
cho những người tù nô đày đọa
đây người anh giải phóng
rùng rùng trảy quân vượt mùa thu cừu địch
chuyển nắng thành mưa
thổi gió heo may thành dông bão
tôi xin làm tên lính nhỏ tiên phong
cầm cờ và ca hát
ta trở về yêu đương múa đầu mũi súng
tôi hát toang toang
nở tung tầm phóng mắt
những tia nhìn đổ ra đại dương
những công trình điêu ngoa ngã quỵ
vôi vữa tự tách rời
chẳng may tôi gục dọc đường dài
xin đừng quan trọng
lực lượng ta không hề suy suyển
tôi thiếp trong niềm vui phấp phới lên cờ
hi vọng mang hoa phủ mặt
tôi nằm lại một mình nghe bước chân dũng mãnh
cứ ngân tiếp lời ca đã khởi
tôi là người mười năm
chết giờ này cũng thỏa
mười năm ôi những người mười năm
những Cửu Long hờn dỗi
những nhục nhằn Trường Sơn
Bà Rá Côn Lôn
Sơn La Lao Bảo
phá những ngục hầm hũ nút
tám mươi năm biến mất
sao còn xích cùm nô lệ sau mười năm
ôi đau khổ những người mười năm
suốt đời chiến đấu
xin chịu lỗi cùng người đến sau
tôi là người mười năm
được chết trên đường hi vọng bay hoa
thăm thẳm
mùa thu gọi dậy tình viễn khơi
mắt biếc mắt biếc
mắt biếc
ngó đầu ra ngoài thở hơi mưa
cảm giác ngủ một vùng yên tĩnh
bao giờ ánh sáng cũng nhói thẳng con ngươi
tâm hồn rực rỡ bàn tay vẫy
tôi trở lại cùng những người thân yêu
không giam tâm hồn trong nhà ngục tâm hồn
thế giới nói thêm lời hoa cỏ thiên nhiên
câu chuyện mặt trời hoang đường như đôi mắt tình nhân
tôi hôn
bỗng tin lần mi khép
Người tài xế mặc áo đen
chiếc xe hàng vắng
mưa xứ nắng buồn dậy muộn
tình nhân thở dĩ vãng vuốt ve
không đa đa siêu thực
thẳng thắn
khởi từ ca dao sang tự do
tặng Trần Thanh Hiệp
Tôi đứng nhìn mưa bên sông, mưa nửa dòng nước. Ôi nếu được ngủ dưới mái tranh, mùi đất bốc mưa mới đầu mùa ấm phổi hơn một hơi thuốc lá.
Tôi sẽ đưa em về bên ấy, nền nhà ẩm và em chân đất. Từ bỏ thành phố nhà máy xe điện xe buýt ánh đèn ngã tư. Tôi can đảm như thế. Con đường vào làng men chân đê hoa cỏ hoang dại nói tâm hồn những vật những người sắp gặp. Em đi thăm vườn trái cây và em có thể bắt đầu làm việc. Ngực trần không vướng víu anh thấy anh với hơi thở với bầu trời với cây màu đất là một.
Mưa bên kia sông mưa nửa dòng nước
ta thương cô mình như bước nhớ chân
hoa dù tàn muôn vạn nghìn lần
lòng ta vẫn chỉ một lần thương yêu
Hồn nhiên tôi trở thành thi sĩ ca dao nhẹ những nhát cuốc đầu xới lần áo mỏng ruộng đồng.
Những chuyến đi xa theo mưa về ngủ mái rạ. Đêm hiền lành, có lẽ từ một cửa bể bến sông quán rượu. Những người bạn hứng mưa vào lòng tay, giọt mưa đẹp như mắt ngủ, rất xa không hề cách. Tôi sẽ đưa em về ngủ bên sông, tâm hồn là cánh đồng chưa khai phá. Tôi sẽ mời anh về nghe mưa trên vừng trán vô tư, giác quan mở những ngõ lạ xuống linh hồn. Chúng ta ngủ ngoài mưa như mơ ngủ.
Một ngày, tôi theo anh ra thành thị để chọn một màu hoa dã thú một hơi thở tự do.
Hồn nhiên tôi trở thành thi sĩ ca dao
Đêm hôm qua mưa luồn mái rạ
mưa ngủ cùng những kẻ cô đơn
bao nhiêu xa cách không sợ bằng giận hờn
đừng giận anh em hỡi mưa trời còn thương anh
Chúng tôi chạy trên mùa xuân
ngoài căn phòng riêng
dù cửa sổ
chúng tôi chạy trên mùa xuân
cỏ sương quyến rũ
người yêu nắm cánh tay
không cần những con đường
có thể một lối mòn đã khuất
có thể những đồng hoa đỏ ngút đầu
có thể là bờ ruộng đất non
để chúng tôi nhường nhau chút bước
người yêu nắm cánh tay
chúng tôi chạy trên mùa xuân
mặt trời luôn luôn nhảy nhót tươi cười
con chim nhỏ hót tặng chúng tôi
rằng sao quên chim lâu thế
người yêu khoe hàm răng
ở đâu hình như tiếng bể
ngọt hiền măng sữa
em ơi sao chưa dừng lại
chúng ta vào châu thành
anh thong thả lên thư viện
mở những cuốn sách mùa xuân bay qua nét trắng
người yêu nắm cánh tay
cười tiếng suối
băng qua những cuộc đời ào ào thành phố
cửa nhà rộng choang choang
hai người bạn tình rõi chúng ta trên mắt gác
sao chưa dừng lại em ơi
trong kia làng mở hội
em vào vườn trèo lên cây bưởi
mời mọi người dự đám cưới đôi ta
mùa xuân làm bà mối
người yêu nắm cánh tay
hình ảnh ngoài trời ngỡ vỡ con ngươi
chúng tôi chạy trên mùa xuân
Người ta chỉ yêu khi tự do
không bao giờ chúng tôi dừng lại
chúng tôi chẳng yêu một mình
người yêu nắm cánh tay
bao nhiêu rừng núi không thoả sức
phải bơi qua đại dương
nối liền lục địa
mùa xuân cầm nhịp
tất cả tim hát
Người ta chỉ yêu khi tự do
Các anh Cộng Hoà đã chiến đấu cho Tây Ban Nha
xứ sở Lope de Vega Garcia Lorca
một Breton tình điên còn nức nở
mà Hi vọng Malraux còn thổn thức
và mãi Ernest còn tiếc thương
Andalousie đói quên khiêu vũ
Việt Nam ốm yếu quên ca dao
chẳng bao giờ
chẳng bao giờ
các anh quên kỉ niệm buồn của thế kỉ
chắc các anh chưa đọc bài thơ nào
đời nhược tiểu
chúng tôi đến sau hai mươi năm
cuộc chiến kéo dài qua chúng tôi ở đây
thêm sự phản trắc nặng nề
cộng sản
André Pablo Federico Don
thầm kín đau giấu mãi lồng ngực
những điều kiện hôm qua đòi vẫn biệt tăm
chúng tôi gánh chịu biết rằng không phải riêng mình
lẽ các anh thừa để hưởng chia cùng kẻ đi chinh phục
nhất định các anh còn đứng phía chúng tôi
anh sẽ đọc thấy trong một đêm không ngủ ở
Madrid Bruxelles Genève Paris hay Venézuela
hay từ Chili hoang dã Bắc phi tối tăm
bởi vì tôi tin các anh không bỏ rơi cách mạng
bởi vì tôi tin các anh còn đau tim
André Pablo Federico Don
chúng tôi nhúng ngòi vào máu
những giới thuyết thoát ra ngoài địa hạt siêu hình
thế nào là dân tộc thế nào là cách mạng
sẽ gửi đến anh những bài thơ
dưới trời sao tím đợi bình minh
ôi anh em Cộng Hoà
tặng những người đã ngã cho Phiên Khúc 20
Ta vừa hai mươi tuổi
nhân loại cũng hai mươi
ôi nhân loại hai mươi
thóc gặt dư ăn
bột xay thừa nặn bánh
ta kêu lên hờn căm
khi quá thể chúng cắt tình ruột thịt
hỡi mẹ hiền nhìn mẹ rưng rưng
yêu chẳng được yêu khóc không dám khóc
hôm nay ta xông ra ngoài phố
ngày 20
nắm tay tròn cáu giận
má phừng lửa yêu thương
môi bỏng niềm tủi cực
đêm qua ai thét giữa đêm dài
tỉnh dậy ôi nao nức
ấy là tiếng hét trong hồn ta
ngã xuống ngã xuống
những kẻ dâng linh hồn cho giặc
những kẻ tối tăm quên cốt nhục
những kẻ bán đứt quê hương
ngã xuống ngã xuống
chân dậm chật đường
kéo về khắp ngả
phá cho tan hoang
nổ tung căm phẫn
chưa biết chị là ai
đau như đạn xuyên giữa ngực mình
chị trúng thương rồi chị trúng thương rồi
đây chúng tôi
hò reo mà ghê khiếp
địch ríu không chạy kịp
ta thoi vào mặt ngã sóng soài
ngã xuống ngã xuống
những người làm bẩn tuổi hai mươi
ta đi hôm nay ngày hai mươi
rồi hẹn rằng chưa đủ
mắt nhìn suốt ngày mai
chân đạp tung áp bức
thóc gặt về người phải dư ăn
bột mịn màng thừa bánh để dành
hỡi người khốn khổ
ở đây Đông Âu hay Bắc Phi
hãy đổ ra ngoài phố
đến lượt phiên khúc hai mươi
không phải câm mà không biết nói
máu đỏ tươi cho ánh ngói cười
nóc nhà thương và mái học đường
tường trắng sáng là màu tự do
khung cửa lớn và gương loang loáng
chúng tôi giành lại đất nước thân yêu
các anh giành lại đất nước thân yêu
những lời ấp ủ ngàn xưa
ta hát lên to lớn
con cháu ngày sau còn nghe rõ
mà nhớ
đất ta là của ta
đừng ai hòng cắt xẻ
chúng ta thương yêu nhau
cùng là con một mẹ
chiếm lại trọn đất đai
xoá sạch oán thù
nhường nhau là hết nói
ôi hai mươi
nhân loại trẻ như hoa búp
con về dựng lại cửa nhà
trẻ con đi học trên đường rộng
chữ đầu tiên em học là gì
thưa: yêu
các em ơi anh đương tuổi hai mươi
em rồi cũng thở tuổi hai mươi
tuổi hai mươi đời vui phơi phới
anh sẽ xin trao tận tay các em
đất nước nguyên lành tình sông núi
cả lòng người thơm hương dạ hội
trọn ngày mai ngày mai ngày mai
không hết mùa hai mươi bay nhảy
khi em cất lời ca rún rẩy
anh ngủ giấc dài rất thơ ngây
Mưa giờ giới nghiêm tăm tối
trên hè đường hắt hủi
xưởng máy rầm rầm nghiến nát
nước mắt thợ quánh dầu
Vác-xô-vi Bá Linh
Bình Nhưỡng Buy-đa-bét
Mốt-cu Pra-gơ Bắc Kinh
cửa nhà nào lỏng then
nghe chừng bước đêm nặng nhọc
bếp sưởi củi tàn
áo manh tơi tả
giận lên cho ấm ngực gầy
mưa giờ giới nghiêm tăm tối
trên hè đường hắt hủi
Hà Nội Hà Nội
Hai người yêu nhau rất tình cờ
như trên cùng một toa xe lửa
tàu chạy qua cầu nghe tiếng sắt và tiếng nước trôi mau
nhìn về đốm lửa yếu thành phố trên sông
thành phố trẻ thơ tiêu điều ru dưới những bầu trời xấu
của lòng tin phủ tro
hãy yêu nhau rất tình cờ
như mặt trăng may mắn thoát ra ngoài vòm mây
chiếc đầu máy mệt nhọc dừng lại một ga nhỏ
với một ngọn đèn đêm
một người giữ ga già mặt đồng hồ kim không chuyển động
và rừng khuya không tiếng vang
tôi tự hỏi sự tình cờ nào đưa chúng ta gần nhau
khi chúng ta cùng nghẹn ngào
quá khứ chết đi không một lời than tiếc
hôm nay thiếp dưới lần chăn gai
và ngày mai ngày mai bơ vơ như đứa trẻ trong cơn oanh tạc
tôi tự hỏi sự tình cờ nào đưa chúng ta gần nhau
Hợp xướng
Chúng tôi cúi chào
những người đến đây
mỗi bàn tay nằm một lòng tay
trái tim hồi hộp
chúng tôi cúi chào
ngày họp mặt
mùa xuân bình minh vừng trán
mùa xuân tinh con ngươi
mùa xuân mềm mái tóc làn môi
móng tay bóng như lộc mới
chúng tôi cúi chào
hằng năm họp mặt về mùa xuân
mùa hè là của biển khơi
mùa thu rủ nhau lên rừng
mùa đông về khép cửa
ngồi bên bếp lửa
sửa soạn tâm hồn
cho ngày gặp gỡ
suốt mùa xuân
mọi người thành thi sĩ
Một giọng
Thi sĩ ôi thi sĩ
ai cười tôi chịu lỗi
một phút là thi sĩ
đủ sáng tâm hồn đầy cuộc đời
được làm thi sĩ suốt mùa xuân
tôi quỳ gối ngắm bầu trời
ân huệ lớn lao cho chúng ta
Hợp xướng
Mọi người thành thi sĩ
cuộc đời hôm nay bao nhiêu lần thơ
Thi sĩ vào
Thi sĩ
Không giận hờn tủi nhục áp bức
mặt ai đều đứng thẳng
thở cùng nhịp ngọt người yêu
người có thể đặt trái tim mình ra ngoài
hay trong trái tim một người
nào ai cấm đoán
Hợp xướng
Người từ phương nào đến
được mời hay tình cờ
Thi sĩ
Hãy ngắm tôi như thế
hôm qua tôi còn ngủ sau ngọn đồi
cách một dòng sông
ngoài nghĩa địa
hôm qua mùa đông tôi cô đơn
khi mọi người khép cửa đốt lửa sưởi tâm hồn
dù chẳng được mời
tôi trở dậy
hội xuân nào chật hẹp
hồn tôi không vướng víu bao nhiêu
Một giọng
Hỡi người ngoài nghĩa địa
tôi thay mặt đón mời
hội xuân luôn ngỏ cửa
Hợp xướng
Chúng tôi cúi chào
người đến trái tim ngửa bàn tay
Thi sĩ
Hãy ngắm tôi như thế
cởi cho tôi cô đơn
hoàng hôn sẽ không vào thớ đất
mắt nhìn bõ thương yêu
Một giọng
Không bao giờ quên người ngủ ngoài nghĩa địa
Hợp xướng
Không bao giờ quên người ngủ ngoài nghĩa địa
không bao giờ quên người ngủ ngoài nghĩa địa
không bao giờ quên
không bao giờ quên
Một em gái
Tiến đến trước mặt thi sĩ
Hỡi thi sĩ
tôi đã nhận ra người
bài thơ ở trong lời êm ấy
bài thơ ở sâu hút mắt này
tôi đã nhận ra người
hỡi thi sĩ
hôm nào người đã viết
hãy gọi tôi là thi sĩ
hỡi người được sống ngày mai
Hợp xướng
Ôi chao thi sĩ
chúng tôi được sống ngày mai
đồng chúc mừng thi sĩ
Một giọng
Người hãy nói thành lời
thơ người tôi thuộc cả
các bạn đọc lên đi
câu tự do âu yếm
Tiếng ồn ào đọc thơ của mọi người, em gái
ra ngoài và trở vào tay cầm vòng hoa
Em gái
Hội xuân kính tặng vòng hoa
người nói thành lời
chúng tôi uống sữa
Quay vào trong
giữ cho hơi thở nhịp nhàng
thi sĩ bắt đầu lên tiếng
Một giọng
Thi sĩ bắt đầu lên tiếng
Thi sĩ
Cảm ơn mọi người
cảm ơn hội xuân rộng lớn
những người dự hôm nay
tôi thấy những cặp mắt ngước
những búp tay hồng bâng khuâng
mầu áo trưng vui
tôi còn nhìn thấy đi vào
ở cuối dãy
một người hôm qua
mùa đông đậu lại trên mái tóc
trên chân run
Ông già vào
Người chưa ngủ ngoài nghĩa địa
độc nhất hôm nay
bằng những con đường
bờ cỏ song song
cây cao ngất
bằng những con đường mềm mềm nhẹ nhàng
qua đồng cỏ xanh
đường nhiều hoa và nhà cửa
người đến đây
những ngày hôm nào
hầm hố mìn chông
(đồ vật giết người)
những ngày hôm nào
không đủ lối băng ngang
những ngày hôm nào
mắt đỏ đau thương
những ngày hôm nào
môi tím nhục nhằn
những ngày hôm nào
mặt toác giận hờn
Hợp xướng
Những ngày hôm nào
những ngày hôm nào
Thi sĩ
Những ngày đã sống trói tay
những ngày đã sống tù đầy
lòng tôi điên cuồng
mồm tôi khấn nguyện
tự do tự do tự do tự do tự do
em gái cười riễu cợt
chữ tự do không nghĩa
mỗi người đã chính một tự do
hãy tưởng tượng
những ngày băng ngục
đêm dài vô kể
tôi chẳng dám chạm tay người yêu
khi ấy chúng tôi là hai xác cứng
tôi đau quằn quại từng mảnh thịt
phải có tự do chỉ có tự do
không chúng tôi thành súc vật
người mất nơi trú ẩn
lang thang như bầy cừu
được lùa nhốt trong chuồng lớn
rào gai sắc chết người
người bị móc con ngươi trái tim tinh thần
ném vào thú dữ
cấu xé nhau
Hợp xướng
Ôi ghê tởm
ôi hãi hùng
cuộc đời hôm qua
hàng triệu hàng triệu linh hồn gục ngã
Một giọng
Tôi quỳ ngắm bầu trời
đó quả là sự thực
như màn xanh thắm kia sao
Em gái
Tôi đã đọc thơ người
đau từng nhát chém
tôi mãi còn hối hận
vết nhớp của người qua
Ông già
Quá khứ quá khứ
hãy ném về hôm qua
giận hờn tủi nhục áp bức đọa đầy
không còn ám ảnh
tôi vào dự hội vui
kêu lớn rằng: tự do
Hợp xướng
Tự do tự do
tự do tình biển cả
yêu chẳng xuể cuộc đời
Thi sĩ
Tôi đã chết nghẹn ngào
ôm tình yêu tự do chật ngực
tôi chết và chối từ
đừng ai gọi tôi là thi sĩ
Hợp xướng
Chúng tôi được sống ngày mai
và gọi người trìu mến
hỡi thi sĩ chúng tôi
Thi sĩ
Tôi ngủ ngoài nghĩa địa một mình
quanh tôi là người khác
chúng tôi cùng cô độc
người yêu tôi chết mãi phương xa
bởi vì đất đai chia năm xẻ bảy
bởi vì tâm hồn vỡ vụn thuỷ tinh
tôi không biết mộ nàng
người yêu tôi chưa bao giờ ngỏ
nói làm sao khi chưa tự do
hôm nay tôi dự hội
hôm nay dùng mắt nhìn
hôm nay dùng lời dịu
cô độc phút tan tành
tôi không còn cô độc
Ông già
Tôi không còn cô độc
Hợp xướng
Tôi không còn cô độc
Em gái
Không ai còn cô độc
nối kết bằng âm thanh
nối kết bằng ánh sáng
nối kết bằng tự do
bằng cườm tay mắt nhìn
bằng tim đập hơi thở
không ai còn cô độc
Hợp xướng
Không ai còn cô độc
không ai còn cô độc
Người yêu vào
Người yêu
Tôi đi vào hội xuân
thân thể còn nô lệ
thế kỉ vui hớn hở
hãy thương thế kỉ qua
bằng tự do tất cả
giải thoát tôi
tôi không những cô độc
còn nhục nhằn bẩn thỉu xác xơ
Thi sĩ
Ôi người yêu thuở cũ
tôi không chờ em bao giờ
Người yêu
Hội xuân lan thành bước
tôi chết ở ven rừng
cùm xích đeo tay
mắt điếc tai câm giác quan lạnh cứng
Thi sĩ
Em về đây rồi
ngực toang hơi thở rưng rưng
hôm nay tự do anh phải nói
hãy yêu tôi hỡi người yêu mấy kiếp
Người yêu
Hãy yêu tôi hỡi người yêu mấy kiếp
tiếng chân nào ròn ngõ hồn vắng lạ
nắng bay về đó
màu vàng đuổi màu đen
kẻ thù ăn năn khóc nức
Ông già
Chúng cũng cô đơn không kém
chết trần truồng
chúng ta đã thương mà liệm vải
Người yêu
Có phải anh đi về chân trời
theo đường biển
ôi tâm hồn em thoắt sáng
mùa xuân vây quanh
ấm bao nhiêu những người thân thuộc
tình yêu cười ở giữa
Thi sĩ
Tôi ca hát muôn đời
tưởng không còn họp mặt
hỡi những người mùa xuân
Người yêu
Em thành người yêu
không cô độc
cho em nắm tay
đo âu yếm
còn bao giờ còn bao giờ xa cách nữa không
Thi sĩ
Tôi không còn cô độc
Em gái
Mọi người dự hội xuân
không ai còn cô độc
Hợp xướng
Không ai còn cô độc
Ông già
Tôi có thể ra ngủ ngoài nghĩa địa
thế kỉ lớn hoàn toàn
Ông già ngã xuống
Hợp xướng
Không bao giờ quên ngủ ngoài
nghĩa địa
Thi sĩ
Hãy hát lên em
rằng đời không cô độc
rằng đời mãi mãi tự do
Hợp xướng
Chúng tôi cúi chào
những người đến đây
mỗi bàn tay nằm một lòng tay
trái tim hồi hộp
chúng tôi cúi chào
ngày họp mặt
đầy đủ những người chết cô đơn
đau cô độc
thi sĩ và người yêu
hoa đào bay trên không trung
chim chóc viền mọi con đường
không bao giờ chúng tôi quên người ngủ ngoài địa
mộ thi sĩ người yêu sẽ cạnh nhau
Một giọng
Hỡi người thi sĩ đau cô độc
tôi khắc tặng người tấm bia
Ở đây ngủ một người muôn đời
thi sĩ
Hợp xướng
Ở đây ngủ một người muôn đời
thi sĩ
Nói thầm với nhau
bằng bàn tay
người nằm đường ngăn trên trán đau
nói thầm với nhau
bằng vuốt ve
người nằm đường ngăn tim rách nát
nói thầm với nhau
bằng giận dữ
người nằm đường ngăn chém thịt da
nói thầm với nhau
bằng thân thể
nói thầm với nhau
bằng yêu thương
nói thầm với nhau
thật đằm thắm
cuộc đời nhược tiểu cuộc đời nhược tiểu
nói thầm với nhau
dù vĩ tuyến
Trên đây,uct.edu.vn đã dành cho bạn những bài thơ vô cùng đặc sắc trong tập thơ Tôi Không Còn Cô Độc của nhà thơ Thanh Tâm Tuyền. Hi vọng các bạn sẽ yêu thích và cảm nhận được sự tài hoa trong thơ ông . Hãy đồng hành cùng uct.edu.vn để theo dõi những bài viết hay hơn nhé!
