Mời các bạn ngay bây giờ cùng uct.edu.vn tìm hiểu về nhà thơ Phạm Hổ cùng những trang thơ vang danh của ông trong tập thơ Chú Bò Tìm Bạn. Ông là một cây bút nổi tiếng tài hoa kiệt xuất góp phần không nhỏ cho nền thơ ca Việt Nam. Những trang thơ của ông được nhiều độc giả săn đón và được nhiều em thiếu thi yêu thích. Trong tập thơ, nhiều thi phẩm của ông đã được đưa vào chương trình dạy học và thành những bài hát sống mãi cùng thời gian. Cùng nhau khám phá nhé các bạn!
Nội Dung
Sáng mát mẹ phơi áo
Chiếu xế mẹ lấy vào:
Bé sờ áo, hỏi mẹ:
“Nước trên áo đi đâu?”
Mẹ cười chỉ mặt trời:
“Ông Mặt trời uống đấy!”
Bé tin mẹ, hỏi thêm:
“Uống lúc nào không thấy?”
Mẹ cười: “Thấy sao được!
Ông ấy rất khôn nhanh
Vắng người bay xuống uống
Thoáng người, vụt bay lên!”
Hôm sau múc bát nước
Bé để chỗ vắng người
Vào nhà, nấp khe cửa:
Bé rình xem mặt trời!
Bé trên bờ với xuống
Thả con thuyền trắng tinh
Thuyền giấy vừa chạm nước
Đã hối hả trôi nhanh
Bé nhìn thuyền lênh đênh
Tưởng mình ngồi trên ấy
Mỗi đám cỏ thuyền qua
Là một làng xóm đấy!
Bé thích lắm reo lên
Thuyền vẫn trôi, trôi mãi
Bé vạch cỏ, vạch lau
Chạy bên thuyền giục, vẫy…
Thuyền phăng phăng trên nước
Bé băng băng trên bờ
Bé theo thuyền, theo mãi
Mặc ông trời chuyển mưa…
Chuối xanh một quả
Cắm bốn chân tre
Thành con trâu đực
Nhìn giống giống ghê!
Hai ngọn cờ ngô
Làm cây cày nhỏ
Đem ra giữa ngõ
Buộc trâu đi cày
Trâu ơi, gắng đi
Cày cho xong ruộng
Chiều ta về sớm
Cất chuồng trâu ngay
Vắt! Vắt trâu này!
Sao trâu chậm thế?
Trâu mệt rồi ư?
Chúng mình nghỉ nhé!
Bóng mát ngõ trưa
Thả trâu ăn cỏ
Bé nằm ngủ quên
Tóc hiu hiu gió.
Đố ai biết
Chữ ở đâu
Khi ta gọi
Chữ ra mau?
Chữ ở trong sách
Chữ len qua mắt
Chữ vào trong đầu
Leo xuống ngòi bút
Lội trong lọ mực
Chữ ra sáng rực
Thành hàng, thành câu
Chữ này là bố
Chữ này là mẹ
Chữ này: hoa hồng
Chữ kia: chim sẻ
Chữ này: tên bé
Chữ kia: tên sông
Chữ tiếp chữ
Dòng nối dòng
Chữ vẫn còn
Trong ngòi bút
Bé gắng học
Nhiều chữ hơn
Mười quả trứng tròn
Mẹ gà ấp giữ
Mười chú gà con
Hôm nay ra đủ
Lòng trắng, lòng đỏ,
Thành mỏ, thành chân
Cái mỏ tí hon
Cái chân bé xíu
Lông vàng mát dịu
Mắt sáng đen ngời
Ơi chú gà ơi
Ta yêu chú lắm!
Trong bàn tay ấm
Chú đứng chú kêu
Mẹ gà tục tục
Chú ngoái nhìn theo
Ta thả chú ra
Chạy ăn cùng mẹ
Chạy biến cả chân!
Chạy sao nhanh thế!
Phải cẩn thận nhé
Các chú gà con:
Có diều, có chồn
Phần gà mẹ đánh
Các chú phải lánh
Kêu cứu dưới, trên!
Gà là của bé
Các chú đừng quên
Ăn khoẻ, lớn khoẻ
Đẻ rõ nhiều lên!
Em lặn xuống sông
Buổi trưa nước mát
Tay mò đất sét
Về nặn đồ chơi
Em nặn xe hơi
Tròn vo bốn bánh
Em nặn lựu đạn
Hình quả na dài
A! A! Trận này
Đạn, xe đủ cả!
Đừng hòng giặc phá
Trốn tránh uổng công!
Trả thù cho ông
Con trâu chết đạn
Trả thù cho bạn
Nhà cửa ra tro
Xe chạy vo vo
Không hư không hỏng
Ta tung lựu đạn
Giặc chết méo mồm!
Mẹ buôn chăn áo cũ
Nuôi con bữa cháo cơm
Suốt ngày mẹ ở chợ
Tối mới về với con
Lục gánh mẹ một hôm
Bé tìm ra xấp giấy
Mẹ nhét giữa nếp chắn
Mắt nhìn hoài không thấy
Quen xếp con thuyền giấy
Bé rút vội vài tờ
Mẹ vào, không giấu kịp
Mẹ hỏi, bé đành đưa
Thấy thuyền bạn mương trưa
Bé vào tìm giấy nữa:
Lục gánh mẹ dưới trên
Giấy một tờ không có
Quá khuya Tây đập cửa
Buồng nhỏ, chúng bới tung
Góc thường moi xấp giấy
Chúng lôi mẹ ra đường
Ngoái mặt nhìn con khóc
Mẹ hẹn về với con
Nhưng từ đấy bóng mẹ
Chỉ còn là nhớ thương
Bé mồ côi vẫn sống
Đói khổ dạy lớn khôn
Hiểu rồi xưa giấy mẹ
Đúng là xấp truyền đơn
Không nói gì với con
Mẹ đi làm Cách mạng
Cho bát cơm con đầy
Cho áo con lành lặn
Con đi tìm Cách mạng
Thấy gần mẹ nhiều hơn
Nghe ấm bàn tay mẹ
Trên những lá truyền đơn
Theo anh cán bộ
Vượt bao đồn thù
Thư Bác Hồ đến
Đúng rằm Trung thu
Giữa rừng trăng sáng
Họp nhau đủ mặt
Đầu chụm vòng tròn
Quanh trang thư Bác
Từng lời âu yếm
Tưởng Bác đâu đây…
Ôm anh cán bộ
Má áp bàn tay…
Đọc rồi đọc nữa
Đọc đến thuộc lòng
Những dòng thư Bác
Sáng trời trăng trong
Không bánh, không đèn
Không đàn, không hát
Tất cả Trung thu
Trang thu, lòng Bác
Đọc thêm lần nữa
Khi trời đã khuya
Cùng sờ thư Bác
Nhìn trăng ra về
Búp bê nằm sấp
Trên ngực em tôi
Cả hai đều ngủ
Giấc ngủ say vùi
Cạnh giường chiếc xe
Sơn vàng, sơn đỏ
Bốn bánh cao su
Chực lăn đây, đó
Tôi nhìn bỗng nhớ
Những món đồ chơi
Trong thời kháng chiến
Kiếm dỗ em tôi:
Một ống tre con
Kéo làm xe chạy
Chiếc lá mít vàng
Buộc làm cá quẫy
Nhìn xe, nhìn cá
Em cười vỗ tay:
Yên lòng cha mẹ
Đào hầm đánh Tây
Sẽ có một ngày
Khi em hiểu được
Chị kể em nghe
Trò chơi ngày trước
Em sẽ quyến luyến
Từng ống tre con
Và gửi yêu thương
Lên từng vườn mít.
Diều từ mặt đất
Diều cất mình lên
Đảo đảo, nghiêng nghiêng
Rồi diều lên thẳng
Vượt ngọn tre cao
Diều lên, lên nữa
Gió thổi, dây run
Hay diều em thở?
Vi vu! Vi vu!
Lưng trời sáo thổi
Giờ cao hơn núi
Diều em đứng chơi
Diều như say ngắm
Đất nước khắp nơi:
Kìa dòng sông lớn
Lấp lánh về xuôi
Kìa bao ngọn đồi
Sắn khoai xanh mượt
Với bao con đường
Tàu xe xuôi, ngược
Vi vu, vi vu
Chiều xanh bát ngát
Gửi diều lên mây
Dây ơi, đừng đứt
Mặt trời đã khuất
Thuyền nhỏ trăng lên
Gọi diều về đất
Nghỉ lấy sức thêm
Mai nối dài dây
Cho diều, diều nhớ
Để em cùng diều
Bay cao, cao nữa…
Bí bò mặt đất
Lá thấp, lá cao
Mừng ngày dịu nắng
Mừng đêm sáng sao
Dây dài vướng bờ
Lá đông chật đất
Ngọn cứ lượn vòng
Như tìm về gốc
Hoa cái, hoa đực
Vàng rực nở cùng
Bướm, ong, ong, bướm
Kéo về thật đông.
Bí nằm trên đất
Quả lăn, quả lóc
Như đám trẻ con
Đứa rình, đứa nấp…
Đố ai biết được
Bí nào gốc nào?
Con chung mảnh đất
Một nhà thương nhau.
Thân nhẵn, mình tròn
Quay nhanh, quay tít
Quay lượn rất đẹp
Như cô văn công
Mũ đỏ, áo xanh
Vừa quay vừa hát
Bỗng quay thấm mệt
Đứng sững, ngủ im
Rồi quay say rượu
Đảo đảo, nghiêng nghiêng
Quay đổ lăn kềnh!
Thân hình nham nhở
Mực bôi xanh, đỏ
Mũ, áo đấy sao?
Bé quấn dây vào
Dang tay tung vút
Quay lại lượn đẹp
Như cô văn công
Mũ đỏ, áo xanh
Vừa quay, vừa hát…
Tre bừng nắng lên
Rộn vườn tiếng sáo
Nắng đẹp nhắc em
Giặt quần, giặt áo
Bồ câu tắm chậu
Vịt ngỗng tắm hồ
Chúng giặt luôn áo:
Bộ lông bốn mùa
Lấy bọt xà phòng
Làm đôi găng trắng
Nghìn đốm cầu vồng
Tay em lấp lánh
Mừng bao vết bẩn
Sát cái đi ngay
Khổ bao vết khác
Chà đến rát tay…
Nắng theo gió bay
Trên tre, trên chuối
Nắng vẫn đầy trời
Vàng sân, vàng lối
Sạch sẽ như mới
Áo quần lên dây
Em yêu ngắm mãi
Trắng hồng đôi tay…*
Nắng đi suốt ngày
Giờ lo xuống núi
Nắng vẫn còn đây
Áo thơm bên gối
U ốm nằm nhà
Không ra đồng được
U đắp kín chăn
Mặt quay vào vách
Em vẫn đi học
Đường xa càng xa
Người em ở lớp
Bụng em ở nhà.
U uống thuốc chưa?
Hạ rồi, cơn sốt?
Vắng vẻ một mình
U vui sao được!
Buổi học dài quá
Mãi mới trống về
Em vội ra trước
Bỏ cả bạn bè.
Em vượt con đê
Theo đàn cò trắng
Thiếu u trên đồng
Nhiều người, vẫn vắng…
Mồ hôi ướt trán
Em bước càng mau
Bướm bay mặc bướm
Em thèm bắt đâu!
Em về đến cửa
Đã gọi “U ơi!”
U cố quay lại
Nhìn em mỉm cười
Củi lửa nhen rồi
Nấu nồi cháo trắng
Đập trứng, bỏ hành
U ăn ngon lắm!
Ghét cái bệnh tật
Làm u mệt người
Đừng ai ốm cả
Là vui nhất đời!
Giữa đường phố vui
Hoa đào báo Tết
Có bà cụ già
Xách bao gạo nếp
Bao không buộc kỹ
Nếp đổ trắng đường
Gọi nhau, đàn trẻ
Ùa ra nhặt giùm
Những bàn tay nhỏ
Nhìn dễ thương sao
Tíu ta, tíu tít
Nhặt vội, nhặt mau
Nếp trở vào bao
Như chưa hề đổ
Bà cụ tươi cười
Nhìn đàn cháu nhỏ
Nhìn đàn chim sẻ
Truyện “Tấm Cám” xưa
Nay thành đông đúc
Cháu ngoan Bác Hồ
Tàu đưa cả Đội em
Đến quê hương Thánh Gióng
Chúng em căng trại lều
Dưới những cây râm bóng
Em nhìn quanh bốn hướng
Mong tìm dấu Người xưa:
Hướng nào, ngựa phi đến?
Mọc đâu? Tre đằng ngà!
Em như nghe dưới chân
Vó ngựa thần còn dội
Và ngọn lửa ngựa phun
Quanh đây còn nóng hổi
Chân đồi xa, bụi cuốn
Phải giặc Ân chạy dài?
Và đám mây tít tắp
Phải Thánh Gióng đang bay?
Chúng em tay nối dài
Hát bài “Khăng quàng đỏ”
Người xưa có về nghe
Mà cây xào xạc gió?
Trở về theo cờ Đội
Đất lịch sử dần xa
Em nhặt hòn đất đỏ
Tặng bạn em ở nhà
Tổ quốc em đẹp lắm
Cong cong hình lưỡi liềm
Trên: núi cao trùng điệp
Dưới: biển sóng mông mênh
Những cánh đồng bình yên
Nằm phơi mình ở giữa
Những con sông xanh, hồng
Uốn quanh trăm giải lụa
Tổ quốc em giàu lắm
Đồng ruộng: vựa thóc thơm
Biển bạc: đặc cá tôm
Rừng vàng: đầy quặng, gỗ
Ôi! Việt Nam! Việt Nam!
Tổ quốc bao thương mến
Yêu từng khóm tre làng
Từng con đò vào bến
Càng yêu thêm sông núi
Sinh ra những anh hùng
Xưa – Quang Trung Lê Lợi
Nay – Bác Hồ, Bác Tôn…
Trên mỗi một ngả đường
Em như nghe tiếng hát
Bao nhiêu giặc xâm lăng
Đến đây đều ngã gục
Trước – Bạch Đằng, Đống đa
Giờ – Điện Biên, Ấp Bắc…
Em càng thù giặc Mỹ
Ngăn nước em làm đôi
Em ước thành Phù Đổng
Trừ sạch bọn giết người
Nhưng Bác Hồ bảo rồi
“Nước Việt Nam là một”
Các bạn miền Nam ơi
Nước mình rồi thống nhất
Em không nói ai biết
Nhưng em sướng vô cùng
Em là công dân nhỏ
Nước Việt Nam anh hùng!
Những vì sao đẹp
Em ngắm đêm đêm
Có vì sao lạ
Có vì sao quen
Em yêu bao tên
Thần Nông, Bắc Đẩu
Nhưng còn triệu tên
Em chưa biết thấu
Giữa nghìn sao sáng
Rung rinh bầu trời
Em như vừa thấy
Sao của loài người
Sao của Liên Xô
Phóng từ mặt đất
Đang bay mở đường
Dẫn em bay khắp
Bay vòng quả đất
Vút đến cung trăng
Bay xa hơn nữa
Qua vùng sông Ngân
Sao lạ, sao quen
Bỗng đều quyến luyến
Triệu mắt nhìn em:
“Đợi ngày em đến!”
Hai năm xa cờ đỏ
Em bé nhớ vô cùng
Tết gần, rủ bạn nhỏ
Làm cờ vui đón xuân
Chợ phiên mua phẩm đỏ
Vườn tối đào nghệ vàng
Giấy mấy tờ cuốn bó
Đánh trâu vào giữa rừng
Giấy trắng trải cỏ xanh
Cành tre làm bút nhỏ
Em gác, em ngồi tô
Gió rừng hồi hộp thở
Nhà thơ Phạm Hổ với niềm đam mê mạnh mẽ với sáng tác nên đã cho ra đời một số lượng thơ đồ sộ. Nổi bật nhất chính là tập thơ Chú Bò Tìm Bạn dành cho lứa tuổi thiếu nhi đặc sắc. Những thi phẩm của ông được in ấn rất nhiều lần chứng tỏ khả năng tài hoa kiệt xuất của ông. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết này của chúng tôi!
Xem Thêm: Thi sĩ Phạm Hổ cùng tập thơ Chú Bò Tìm Bạn hay đặc sắc nhất phần 1
