Chim Trắng – Hồ Văn Ba là tác giả của nhiều tập thơ in đậm dấu ấn của văn hóa Nam Bộ và dấu ấn của những năm tháng đánh giặc, cứu nước. Tập thơ “Tượng Của Tôi” là một trong những tác phẩm như vậy, tác phẩm đã đoạt nhiều giải thưởng cao quý của hội văn học. Đó không chỉ là thơ mà đó là tiếng lòng của tác giả đối với quê hương, đất nước, với đồng bào miền quê.
Hôm nay, uct.edu.vn xin trích dẫn phần 1 của tập thơ này nhé. Mời bạn chia sẻ những cảm nhận riêng của mình khi đọc những vần thơ này nhé!
Nội Dung
Có một sáng Séoul mưa tốc độ
Tốc độ kẹt xe, tốc độ nghẽn đường
Tốc độ bàn tay thon vuốt vô – lăng
Tốc độ Incheon cỏ cây chạy ngược
Núi vụt núi, núi vô thường núi
Một trăm trăm hai trăm tư …
Tốc độ caméra trên không – tốc độ môi son căng mõng
Em biết tôi đang nhớ quê nhà
Trăm hai trăm tư … chóng mặt
Tốc độ nào tôi tan nát bên em?
Em biết tôi đang có mong chờ
Seoul – Jucheon … tốc độ
Tốc độ nào tôi gặp gỡ một tình yêu
Chia tay một tình yêu.
Bắn ngày một loạt pháo hoa
Thấy đàn đom đóm bên ta rất gần
Bắn đêm mấy giọt trắng ngần
Mấy con đom đóm ngoài sân tị hiềm?
Bắn tình một mũi tên chơi
Mũi tên tẩm độc ướp lời yêu thương
Bắn tình cho chết ghen tuông
Thấy em cười khảy không thương tích gì.
Tôi giữ em trong bộ nhớ thật tôi
Mười năm hai mươi năm ba mươi năm
Tôi đẩy em vào một góc im lìm lửa khói
máu – nước mắt của thời chiến
Tôi che khuất ánh mắt em cơm độn cao
lương sóng sánh rượu ngoại của thời bình
Em mất tích như một tia chớp trên cánh đồng
Đôi khi đi giữa vàng óng lúa
Giày da và cỏ non
Cúi xuống cố nhớ điều gì đó
Không nhớ nỗi!
Chợt sấm sét chợt cơn mưa ùa tràn xối xả
Cố nhớ điều gì đó – như không hề có nỗi nhớ nào.
Nhưng rồi em cũng thức dậy (cho tôi nhớ)
Dịu dàng như một điệu valse xanh
Tha thiết như khúc nhạc buồn.
Tôi đã úp chiếc nón lá của em trên gương mặt
hồng hào – cũng của em.
Khi em mười mấy tuổi?
Tóc con gái đen dày!
Và tôi cũng quên em những mười năm hai mươi năm ba mươi năm
Những bốn mươi năm
Chắc bây giờ tóc em đã trắng … Cánh đồng.
Dìu em đi trong đêm cao nguyên
Tôi dìu chiếc bóng
Áo choàng chia hết cho em
Áo choàng tôi áo choàng chắn gió
Đâu thể nào chống đạn một thời xa.
Dìu em đi trong đêm xanh xao
Tôi chọn em làm việc bóng
Đôi khi tôi ngoái lại nhìn
Cúi xuống
Hôn bộ ngực trần sống động
Thối rữa một thời qua
Cũng là chiếc bóng
Danh lợi – phù du – đếch tính.
Đôi khi nước mắt một mình.
Tôi cúi xuống hôn tôi.
1.
Đi qua một lần sông
Trăng non vàng lên rực rỡ
Đi qua hai lần sông
Trăng tròn chợt khuyết một bên
Đi qua ba lần sông
Vầng trăng treo nghiêng bầm đỏ
2.
Một lần đi qua đời em
Mật ngọt vàng ươm hạnh phúc
Lần hai đi qua đời em
Nhạc tình quá nhiều syncope
Lần ba đi qua đời em
Tên còn một mũi ghim tôi
(Dư âm dòng sông vẫy gọi
Sóng âm vang mãi tôi rồi)
3.
Thôi thì ta ơi ngoái lại
Biết đâu còn chút ngọt bùi
Thôi thì ta ơi đứng lại
Để còn chút đắng cay chơi
Suốt đời qua sống mãi miết
Giật mình giọt máu ta rơi
Suốt đời ta chơi cá cược
Cho thơ còn biết ngậm ngùi
Đêm đặc quánh đêm
Biển nôn mửa òng ọc sóng
Hàng hàng lưỡi búa(*) lóe sáng liếm, ồ ạt chém
Thuyền em đang neo đậu?
Đêm – Em biết gì về đêm
Biển – Em biết gì về sóng
Đừng khóc!
Tôi như con tàu lênh đênh trên mặt biển chẳng bình yên
Đèo bòng vói vớt thuyền em đang neo đậu.
Mỗi đêm vớt chút ưu phiền
Mỗi ngày tóc thêm sợi rụng.
Người đàn bà nào đang đi trên sóng
dịu dàng hít thở trùng dương?
Là em không?
Cuối giấc chiêm bao tôi chợt nở hoa quỳnh.
Gửi lại em cho sông Hồng, Hà Nội
Tôi phải về với sông nước tôi thôi
Mười ngón tay vui cũng là vui vội
Có bầu trời sao làm chứng cho tôi.
Không có bầu trời sao nào trên cao kia cả
Một chiếc lá rừng vừa rứt khỏi cuộc đời tôi
Không có mảnh bom nào cứa nát tình yêu ta cả
Mùa thu trong vắt … biết đâu ngờ
Trời chợt nắng chợt mưa – Sài Gòn bão: – Tôi là nắng hạ
Thả hết lòng mình hong ấm chút thu xa
Thả hết lòng ta làm cây thông trụi lá
Hát nửa đời người chưa dứt một bài ca
Đi bên chiều Hàng Xanh*
Hoàng hôn mờ mờ nhân ảnh
Áo em xưa, trắng cánh đồng
Vói tay ngắt bông lúa non ngậm sữa
Chạm phải điều gì như không thể có
Chúm chím cười nhỏ nhẻ
Chuyến xe lam muộn. Chiều
Ngựa cánh đồng hoang hí
Chuông chùa Bà Điểm rót theo. Yêu
Không có lời thề nào trên cánh đồng
Em cúi hôn bàn tay tím bầm còn rướm máu tôi vừa tuột khỏi chiếc còng số 8
Nước mắt!
Hạnh phúc bắt đầu
Chia ly bắt đầu
Bụm mắt ra đi như kẻ chẳng biết điều
Áo em trắng quá!
Trước vòng xoay Hàng Xanh hực hỡ ánh đèn màu
Chới với tướt lúa non ngậm sữa chới với theo tiếng
chuông chùa Bà Điểm
Tất cả như có như không
Tôi mộng mị và tôi tẫn lịm
Một mình với cánh đồng tự do cô đơn tự do phiền muộn
Không có cuộc chia ly nào giữa tôi và em đâu Nhài
Tôi đang làm một cuộc gặp gỡ sau nửa thế kỷ
Chia lìa tình yêu đôi lứa trước ánh sáng nhức nhối cuộc đời này như một hoài niệm đớn đau về tình yêu – hạnh phúc như một hoài niệm về em
Trước hoàng hôn tôi, trước vòng xoay cuộc đời đầy bất trắc này
Tôi phục sinh tôi
Nước mắt không thể bào mòn nỗi niềm
Cỏ khóc dưới chân tôi.
Thu buông lá đỏ xuống thu mình
Điều gì lang thang ở giữa?
Sau là cỏ mọc non xuân
Ta đang đi giữa giao mùa
Bước tiếp là ta bạc trắng
Bước lùi chạm phải măng tơ
Có một mùa đông trễ nải
Cuối cùng cũng phải qua thôi
Mùa xuân không hề trở lại
Cùng ta đau điếng bên đời
Nghĩa là tôi không thể nói
Điều còn nén giữa tim tôi
Nghĩa là em ơi mãi mãi
Bốn mùa có một mùa rơi.
Bây giờ tôi nói em nghe
Trái tim người cũng biết đi biết về.
Tình yêu cũng lắm nhiêu khê
Chia tay đó lại vụng về nắm tay.
Bây giờ tôi nói em hay
Bao nhiêu năm ấy em đày đọa tôi
Trái tim giờ đã ngủ vùi
Thức chi kỷ niệm cho bùi ngùi đau
Bàn tay còn nắm với nhau
Có chăng cũng chỉ là bầu bạn thôi.
Bây giờ ! Thôi nói cho vui
Khi em hết trẻ thì tôi biết già
Chỉ là một chút hương xa
Cho thơ còn nửa thoát ra lưới tình.
Ngán là ngán lửa con tim
Đôi khi rực cháy xuyên đêm cũng đành
Tay buông chiếc lá
Chiếc lá chẳng trôi đi
Dòng sông phẳng lặng
Tay buông viên sỏi
Viên sỏi chìm biệt tăm
Dòng sông gờn gợn sóng
Buông em ra khỏi cuộc đời mình
Tình yêu không lên tiếng
Ta buông ta ra khỏi cuộc đời nhau
Là tự do đang tới
Là hai người nát tan!
Tất cả đã trôi đi
Còn nắm tay ta nắm
Cứ như là nắm không
Có khi nào đi qua một chiếc cầu em chợt sững sờ nhìn lại
hai nụ cười cùng trôi dưới một dòng sông
Tất cả đã trôi đi.
Chim bồ chao lao xao chật chội tiếng cười phố.
Bồ chao cãi cọ thành tiếng hát dưới vòm me
Bồ chao mang hương lan rừng về thơm suốt một hành lang.
Tôi đang lang thang ở đầu cầu thế kỷ 21 len lén bỏ một chân chậm lại phía sau mình. Dư âm điệu nhạc bồ chao – điệu tình bạn vĩnh cửa còn vọng mãi trong tim.
Mes chères amies Bồ chao Lương Lan Nguyên,
Bồ chao mà biết giặt áo cho trắng, biết vò mãi cho hết một mối tình, biết ngày xưa có mẹ
Bồ Chao mà biết thâm trầm ngồi nhìn “ngọc lan xuống đất” biết “chiêm bao thấy núi”, biết chạy ra bờ sông ngồi khóc, biết vốc nước rửa mặt soi gương.
Tôi là loài thú lạc rừng loại trung có cánh nương theo gió lộng cờ bay về phố lặng lẽ ưu tư, lặng lẽ phiền muộn, lặng lẽ giận dữ lâu ngày đã nhập đàn, chưa bao giờ rã đàn.
Tình bạn chúng ta đan kết bằng nhánh lan rừng và một hành lang vắng.
Bằng cao lương bột mì thời ấy
Bằng đôi giép râu quai đứt đôi guốc mòn gõ mòn theo phố.
Bằng những cuộc cãi vã như lửa, như hát và những câu thơ.
Mai sau dù có bao giờ!
Gọi để nghe một giọng nói
Hình dung một nụ cười
Gọi – bôi xóa nỗi nhớ
Khi ta đứng trên đỉnh núi nhìn
Vàng óng lúa – biển lặng im – chiều
Những dòng nhắn nhảy nhót chim sẻ
Biển đầy sương khói ta tràn hân hoan
Tôi đang trên đỉnh nhớ nhìn xuống cánh đồng xa lăng lắc
Cuối cùng không biết nhớ gì
Cuối cùng ta đang đi tới một tình yêu?
Cầm trên tay một cánh diều đứt dây
Với tôi sông nước đang đầy
Biết đâu mai mốt sẽ gầy guộc khô.
Gọi để nghe một giọng nói
Hình dung một nụ cười
Gọi – bôi xóa nỗi nhớ
Khi ta đứng trên đỉnh núi nhìn
Vàng óng lúa – biển lặng im – chiều
Những dòng nhắn nhảy nhót chim sẻ
Biển đầy sương khói ta tràn hân hoan
Tôi đang trên đỉnh nhớ nhìn xuống cánh đồng xa lăng lắc
Cuối cùng không biết nhớ gì
Cuối cùng ta đang đi tới một tình yêu?
Cầm trên tay một cánh diều đứt dây
Với tôi sông nước đang đầy
Biết đâu mai mốt sẽ gầy guộc khô.
Em-cánh cò xa vắng cánh đồng-em từ lâu lắm
Quay về đậu giữ óng ánh nắng phương Nam và lúa
Giương cao cổ tìm một dấu vết nhỏ nhoi thời thơ ấu.
Cao hơn nữa để tìm một bờ mẫu rộn ràng bông mắc cỡ.
Lại cúi xuống cánh đồng nhìn lại tuổi hai mươi.
mười tám bới tìm một ánh nắng làm nhói lòng em lần đầu em gặp.
Em quay về và có quay về như thể không em?
Em đi cùng hạnh phúc quay về cùng hạnh phúc
Đau đáu nhìn một cây khô trơ trọi giữa đồng
Đôi khi mỉm cười đôi khi nước mắt.
Tôi đang dạo chơi trên cánh đồng mơ hồ huyền bí không em quày quả trở lại một bờ sông thầm nói với bầu trời.
– Anh yêu em.
Khi nghĩ về quê hương với cha mẹ sanh thành
Tôi như dòng sông bên bồi bên lỡ
Lúc đau đáu nhớ, khi không hề nhớ
Như một kẻ ra đi quên mất đường về.
Bông so đũa và gió chướng
Mẹ khóc một đời rau răm
Đó là lúc tôi biết mình không lạc lối
Lòng bồi thêm nỗi nhớ âm thầm
Giấy đã vàng khô, tím đã phai màu tím lợt
Tôi vẫn tôi đây của thuở nào
Ai bỏ ai đi ai còn giữ lại
Biển rồi, tận đáy biển nông sâu
Gió chướng cho lòng bịn rịn
Không chỉ riêng em không chỉ mẹ cha mình
Máu cứ đỏ như chưa bao giờ đỏ vậy
Chưa bao giờ tôi sạt lỡ một tình yêu
Gió chướng là gì ghê gớm vậy
Cho tôi khóc cười thương nhớ một bờ kinh.
Hoa gì cứ trắng trong ngày lạnh
Hương còn quanh quẩn ở đâu đây
Ngửa tay nâng đóa vô thường ấy
Vô tình mấy cánh móng tay rơi
Rơi …
Trắng trong tôi một miền trắng xóa
Rơi …
Hương ngày cũ ấy cũng tro rồi!
Buồn …
Không mai táng
Vui …
Không lấp
Tôi đón đưa hạnh phúc trên đời
Gửi lại sông Hồng em tôi đó
Răng khểnh em còn cắn móng tay?
Rượu trong chai sủi bọt – ly tràn
Tôi nâng cốc chúc tôi còn nhớ suối
Còn nhớ rừng. Còn nhớ …
Lúc đạn xé voi gầm mễn tác
Bướm để tang người lặng lẽ khích nghi hoa
Suối trong vắt không lúc nào trong hơn thế
Bom lại nổ giữa thời không bom đạn nổ
Danh lợi, dối lừa, âm mưu, bội phản
Núp dưới cờ dưới máu thích – nghi – ta
Em gái thơ ngây lỡ đi làm đĩ
Câu thơ Đồ Chiểu bút chẳng tà
Ôm ngực mình xót xa.
Lặng lẽ đi dưới một màu cờ
Tình yêu vẫn thế
Quẳng lên trời câu hỏi?
Bơ vơ!
Tôi khỏa thân tôi như một kẻ dại khờ
Tiếng nổ một thời chưa xa.
Rượu trong ly sủi bọt khóc – ly tràn!
Tôi độc ẩm
Khẩu súng tôi cầm
Hơi ấm cũng chưa xa!
Có một mùa thu sắp sửa ra đi
Tôi nhờ em nhặt giùm tôi chiếc lá
Có một người tôi yêu sắp đến sẽ ra đi?
Không thể cậy nhờ em giữ em ở lại.
Mỗi năm mỗi lần tôi tóc rụng
Chờ bên kia em gọi báo đông về
Để hiểu rằng em thật sự đã ra đi.
Tình yêu? Đôi khi ta nhìn ngắm lại
Chẳng tình yêu!
Cũng thả lên không cho đứt sợi dây diều.
Biển từ kiệt sóng trong ta
Xanh xanh ấy cứ lơ là như không
Em từ có có không không
Ta rong một cánh buồm không bến chờ.
“Tượng Của Tôi”, ngay từ tập thơ đã gây ấn tượng mạnh đối với độc giả. Chùm thơ đã mang một dấu ấn riêng trong tập thơ nổi tiếng của ông. Mời bạn theo dõi tiếp phần 2 của tập thơ trong bài viết sau nhé, chắc chắn bạn sẽ mê tít với những âm điệu khỏe khoắn, trong trẻo nhé. Cảm ơn các bạn đã đồng hành cùng chúng tôi trong thời gian qua!
