Bình Nguyên Trang tên thật là Vũ Thị Quỳnh Trang. Sinh ra ở Phú Thọ còn quê gốc ở Nam Định. Sau khi tốt nghiệp Học viện Báo chí và tuyên truyền đã chuyển về làm chuyên đề Văn nghệ của báo Công an nhân dân. Và cũng chính là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam năm 2013.
Các tác phẩm đã xuất bản:
– Lối về (tập thơ, 1995)
– Chuyến tàu thời gian (tập truyện, 2000)
– Chỉ em và chiếc bình pha lê biết (tập thơ, 2003)
– Những bông hoa đang thiền (tập thơ, 2012)
– Sông của nhiều bờ (tập ký chân dung, 2012)
– Mùa đom đóm mở hội (tập truyện ngắn, 2012)
– Những người đàn bà trở về (tập thơ, NXB Phụ nữ, 2016)
Giải thưởng văn học:
– Giải nhất Tác phẩm Tuổi xanh báo Tiền phong năm 1997
– Giải A của Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam năm 2012 cho tập thơ Những bông hoa đang thiền
Nội Dung
Đất nhuộm xe, con đường lầm bụi
Quỳ hoa vàng như nắng nghiêng rơi
Ngôi nhà nhỏ là trái tim của núi
Mẹ Tây Nguyên ngồi bậu cửa thảnh thơi
Con nhìn lên một trời xanh quá đỗi
Gió Tây Nguyên hào phóng thổi trên đầu
Tóc mẹ trắng như mây ngàn năm cũ
Trôi bồng bềnh qua vết nứt thời gian
Con đã để phố phường ở lại
Sau lưng con mặc kệ chào mời
Con đã đến tạc con vào bóng mẹ
Thân thương vui buồn trên nếp trán bình yên
Rưng rưng buổi chiều trong mắt mẹ Tây Nguyên
Như dòng nước chảy xuôi từ lịch sử
Nơi bầu vú của triệu ngày đã cũ
Nở bao nhiêu gương mặt hoa quỳ.
Phía sau con vệt đường bụi đỏ
Bao cơn mê sặc sỡ thị thành
Mẹ Tây Nguyên tựa cửa nhìn không nói
Nghe ân cần tiếng sóng thời gian.
Người đàn bà rũ rượi nhìn tôi trong cơn đau sinh nở
Đôi mắt ngân lên thứ hạnh phúc đợi chờ
Người đàn bà ơi
Mẹ ơi
Tôi nhìn thấy trong cơn đau kia bóng dáng mẹ mình
Tôi nhìn thấy cả tôi trong cơn vượt cạn hiểm nguy mà vinh quang để sinh thành nhân loại
Đứa trẻ nghịc ngợm trong chiếc bụng tròn căng rung lên kia là con trai hay con gái
Ôi đứa trẻ tò mò đứng bên trong ngần ngại
Tự hỏi cuộc đời rồi sẽ ra sao
Ôi đứa trẻ khôn ngoan biết bao
Chúng thừa biết không đâu cho chúng cảm giác yên ổn hơn là lòng mẹ
Người mẹ vật vã đau để kéo dài giây phút bình yên cho con
Nhưng con ơi trái đất thì tròn
Mặt đất rộng sông ngòi và cây cỏ
Hãy dũng cảm bước ra từ lòng mẹ đến thiên nhiên
Mẹ sẽ tập cho con cánh bảo hành cuộc sống
Người mẹ nói thế mà tim thì lo lắng
Bà biết hơn ai những hiểm hoạ cuộc đời
Người đàn bà vẫn rũ rượi nhìn tôi trong cơn đau chỉ âm nhạc mới tả được
Vì sao trong mắt chị ánh lên diệu kỳ
Trên bàn mổ người ta mang chú bé ra ngoài không khí
Thiên thần nhỏ xoè đôi tay bé tí
Chào cuộc đời bằng cách khóc oà lên
Người đàn bà lịm đi vì hạnh phúc
Chị mong ngày mai không có chiến tranh
Chị mong chú bé trở thành con người
Và tôi thấy rõ nét cười trên đôi môi tím đi của chị
Ở đó tôi lại nhìn ra mẹ của mình
Và tôi
Và hết thảy đàn bà trên thế giới.
Hãy hát từ nơi ta bắt đầu lớn
Đã sinh sôi màu cải hoa vàng
Dù tháng tám đường trơn mưa ta bấm ngón
Dù suốt đời bạc mệnh chuyến đò ngang
Hãy ngồi hát về nơi ta đã qua
Dù nơi đó cỏ đã quên người cũ
Dù nới đó người thân không còn nữa
Lá thay mùa lá đã thu
Gió đời người nghiêng ngả lời ru
Ta đã lớn bởi mẹ già tóc trắng
Những cánh bướm mùa trăng tròn đi vắng
Đừng tiếc ngày xưa…
Căn nhà gỗ bếp than hồng lúc hoàng hôn
Bập bùng cháy suốt chiều dài nỗi nhớ
Ta dù lớn vẫn là ta một thủa
Thương con mèo lạc bạn đêm khuya
Không còn gì cho ta lúc trở về
Ngày thơ ấu đã trở thành cổ tích
Trên mái bếp con mèo hoang đứng hát
Rằng đi từ nguồn cuội bống bồng ơi…
Tràn ra ngoài ly
Ruợu
Và anh
Và bóng tối
Ngồi lặng im mà không chờ đợi
Người đã biệt xa rồi
Đừng làm đau
Câu thơ viết vội
Ngày tràn lan như cỏ nỗi buồn
Em đã cần anh
Tình yêu chính là tài sản
Còn anh nhìn xuống tay mình
Những ngón tay đã làm em tin
rằng vĩnh cửu
gương mặt anh
lời nói
dáng ngồi
Ngồi lặng im như không chờ đợi
Không buồn đau
Tràn đêm
rượu
và bóng tối.
Mẹ tôi đi chợ đầu cầu
Mua con cá bống với trầu têm vôi
Mẹ tôi tóc đã bạc rồi
Ăn con cá bống ngậm ngùi thương chân
Tuổi thơ tôi bạc phếch manh quần
Túm tóc đuôi gà nứt nẻ bàn chân
Đêm trăng ngoài sân lặng lẽ nghe mẹ kể
Chuyện cái bống bang chết trẻ
Chuyện cái bống bang ngụp lặn đầu cầu
Cái yếm xanh vắt vẻo cành dâu
Cái yếm đỏ vướng chân cầu thắt dải
Lặn lội giữa dòng bàn chân con gái
Từ trong cái giỏ bước lên
Tập hát bài ca thân phận không tên
Tập quên nỗi buồn mang danh thiếu nữ
Bà ngoại dạy thắt yếm xanh yếm đỏ
Bà ngoại dạy sống những đêm thiếu ngủ bên cối thóc đầy
Tôi chạy trên cánh đồng nhiều mây
Lội bì bõm qua vùng trời của mẹ
Khi ấy tóc mẹ không còn xanh nữa
Cổ tích lâu rồi, cái bống cũng chết trôi
Những luỹ tre xanh khóc đứng khóc ngồi
Soi xuống bờ ao lũ nòng nọc đứt đuôi hoá cóc
Trẻ con không còn chân đất đi học
Thương cái bống bây giờ khó nhọc nơi đâu
Mẹ tôi đi chợ đầu cầu
Mua con cá bống lòng đau chín bề.
Em chẳng biết vì sao em yêu anh?
Dù suốt bốn năm chiếc bình hoa của em không có hoa hồng anh đến cắm
Dù những lần chúng ta gặp gỡ
Tính bằng tháng năm.
Em chẳng biết vì sao em yêu anh?
Dù chỉ có bông hoa cất từ nước mắt
Nở trong em hai chữ vô tình.
Và đôi khi một mình hong tóc
Em thương chiếc bình hoa của em
Chiếc bình pha lê…
Gìn giữ nó khó khăn như giữ gìn hạnh phúc
Nếu rớt xuống nó sẽ vỡ thành trăm giọt nước mắt…
Giọt buồn vui, giọt kiêu hãnh, giọt hiến dâng
Nhưng đơn độc làm sao!
Để rồi sau những cơn đau
Chiếc bình nhẫn nại nở đoá hoa màu tuyệt vọng?
Em đã tưới hoa bằng nước mắt của em
Điều đó chỉ có em và chiếc bình pha lê biết
Bỗng nhiên những đợt rét
Thổi tái tê lòng người
Chiều cuối năm nhớ mẹ
Khói bếp bay lên trời
Hoa đã hồng mẹ ơi
Mùa đã xanh đầy mắt
Đã dâng đầy mặt đất
Men rượu đào ngất ngây
Đã xôn xao lời cây
Đã nồng nàn góc phố
Chiều cuối năm giữa chợ
Bơ vơ không chốn về
Trong mảnh vườn của mẹ
Cây cà trổ hoa thưa
Ngoài hiên chiều lần lữa
Hắt màu lên mãi nhà
Chiều cuối năm phương xa
Thương mẹ nghèo áo mỏng
Đôi bàn tay lạnh cóng
Hơ ngang bếp lửa tàn
Ta đi không làm quan
Ta về không mũ áo
Ta mãi là sơ sinh
Trong vòng tay của mẹ
Canh cánh lòng con tất tưởi một vùng quê
Gương mặt hè là cánh đồng bão tố
Hạt mẩy rời quê, hạt lép nằm trong ổ
Có rơm vàng ấm tay mẹ chở che
Người ta nói con đã quên đường về
Và câu thơ đã tắt mùi cỏ dại
Cơn mưa chiều không làm con tê tái
Về một con đường trơn trượt bấm chân đi
Mưa ngoài trời mà sao con ướt mi
Con đã khóc vì con đang nhớ mẹ
Dẫu không thể, dẫu mưa chiều mờ lối
Triền đê xưa cũng đã nhói hoa vàng
Cánh bèo nói gì trong màu tím thở than
Những dòng sông cũng dài như số phận
Mẹ đừng ngậm ngùi vì con lận đận
Những ngả đường chưa biết về đâu
Ngôi nhà ấu thơ còn lại chút gì
Than đã tắt mà không người cời lửa
Rêu đã phủ từng mảng màu vôi vữa
Bong khỏi tường nhà rơi xuống lòng con
Có thể bao năm một thứ duy nhất còn
An ủi mẹ là chú mèo tam thể
Nó đã quá già nó nương tựa mẹ
Trong hiu hắt ngày dài mẹ có nó mà vui
Con sẽ sống làm sao nếu một sớm trong đời
Người ta nói rằng ta không còn có mẹ
Mẹ rất kính yêu! Con là đứa trẻ
Tấm lòng mẹ bao dung sẽ dắt con về.
Rời nhau lúc vừa chiều tối
Anh con đường
Em con đường
Trong cái vẫy tay một điều không nói
Rằng: chỉ thế thôi
Êm êm một nỗi chán đời
Mông lung xe và người
Đứng trước ngã tư như người ốm
Xanh đỏ tím vàng
Hơi thở còn trên anh còn trên ngực em như ngọn nến
sắp tàn
Chiều tối
Rời nhau ra
Mỗi người đi về một cuộc sống
Riêng nỗi buồn
Ở lại
Khía những vết dịu dàng nơi trái tim đau
Em dỗ dành nỗi buồn của em
Chở một chiều tối khác.
Cho em về mùa thu
Gom lá vàng cuối ngõ
Bắc chiếc cầu nho nhỏ
Nối hai bờ thương nhau
Em chẳng thể làm đau
Khi chạm vào xác lá
Xin đừng đi vội vã
Nép vào mùa đi anh!
Lá mùa thu không xanh
Mắt em buồn như lá
Phải, mùa đang trả giá
Cho cơn đau sinh thành.
Nếu mà em không anh
Hẳn lá thu rất đắng
Em như loài mây trắng
Nhớ thu nên bạc đầu…
Nếu mà ta có nhau
Hẳn mùa thu đầm ấm
Lối đi thì nhiều lắm
Xin đừng dẫm lên mùa!
Em nằm nghe tiếng mưa
Đổ ào ào xác lá
Làm sao cho khỏi ngã
Để gặp nhau một bờ?
Em nghe không, những hoà thanh kỳ diệu
Một mùa thi lại đứng đợi trước thềm
Mắt em đỏ và một mùa hạ đỏ
Tháng năm ngực đầy rực rỡ ước mơ.
Ngọn đèn nào cháy suốt những canh khuya
Mồ hôi mùa hạ rơi nhoè trang vở
Bình yên đấy và cũng nồng nàn đấy
Cả những nhọc nhằn thầm lặng cháy trong em.
Ve lột xác mỗi mùa và day dứt thêm
Treo âm thanh vào nỗi buồn thiếu nữ
Loài hoa đỏ cứ dầy thêm mắt lửa
Em ngày mai rồi sẽ khác ngày xưa?
Mỗi lớp học trò đi nói gì với thầy cô
Ngân ngấn mắt, rưng rưng bàn chân bước
Chiếc bảng đen, chỗ ngồi rưng rưng nốt
Bài thơ rưng rưng khóc ở ngăn bàn.
Tháng năm nói, mùa dâng tràn nắng gió
Lo toan kề sau màu áo học trò
Ngọn đèn khuya đổ mồ hôi xuống vở
Tháng năm thở dài, đêm ngắn dần đi.
Bình minh nào hát bài ca chia li
Ở phía trước những con đường xa mãi
Ve và phượng và tháng năm ngủ lại
Ngày hôm qua gối đầu lên ngày mai.
Cho mùa xuân không phai
Đã qua một mùa không nói
Cây bàng gầy thức đợi những ngày xanh
Chiều về phố mắt mình không tím nữa
Bâng khuâng trời mưa giăng.
Đừng che mũ em ơi, mùa xuân hiền lắm
Gió đùa tóc mây, gió thật khẽ khàng
Trên thinh không mường tượng một cây đàn
Lúc giao mùa buông những giọt tình tang.
Gửi gì cho nhau đến hẹn lại sang
Mắt lúng liếng suốt thời em thiếu nữ
Pha lê trong nên ta đành dang dở
Cho vẹn mùa ước mơ
Trên cỏ ta về nhặt một tứ thơ
Không viết được nên lòng lang thang mãi
Em hồn nhiên suốt thuở ta khờ dại
Cho mùa xuân không phai.
Chợt Tết năm nay nhiều pháo hoa
Em đi với mẹ, đường làng xa
Một cánh đồng qua hai quãng vắng
Nghe mùa trở dạ lúc cuối đông
Hoa xuân chúm chím nụ cười hồng
Thuyền xuôi thôn Hạ, cập bến sông
Mẹ em xuống bến mua hoa Tết
Phiên chợ cuối cùng anh đi không?
Mấy cô hàng xóm bận gánh đồng
Bày bán bao nhiêu là pháo bông
Lũ trẻ quần áo tươm tất quá
Đốt pháo xì xèo giữa chợ Hoa
Máy dì bán vải cứ thiết tha
Mời em mua vải tím hoa cà
Mẹ bảo em đừng may áo tím
Ngày xuân mặc thế sẽ trông già
Cầm tay mẹ dắt giữa chợ hoa
(Mẹ sợ em đi lạc đấy mà)
Sơm sao mà mẹ lo ghê thế
Mười bảy tuổi rồi, con tự đi
Em sợ ai trông thấy sẽ cười
Con gái lớn ai bày trò làm nũng
Chợ đông, người đông, hàng hoá cũng
Nhiều đến vô cùng, phía trước, sau
Nhưng em thương nhất chị bán trầu
Lặng lẽ xếp hoại mấy miếng cau
Nhìn nguời đua chen mà mua bán
Mắt chị mênh mang nỗi sầu
Đã lâu lắm không về thăm trường cũ
Nhớ nôn nao nét phấn của thầy
Những gương mặt lo âu đầy năm tháng
Mùa thi sang nắng dội lên ngày.
Cuối sân trường biếc lắm màu mây
Con ve chết đến giờ chưa lột xác
Tháng năm trôi trên cái màu rất bạc
Áo cô, tóc thầy khúc phôi pha…
Bạn bè xưa tóc túm đuôi gà
Ôi mai chua – bốn mùa chua – đến khiếp
Dẫu biết ngày mai ta về chẳng kịp
Conư mưa dai xóa sạch chỗ ta ngồi.
Em gái yêu, ta biết mình có lỗi
Chẳng giữ được gì sau mỗi trang thơ
Vô tâm với cả ngôi trường ngày cũ
Nên chiều nay ta độc thoại với mình
Ta nói làm sao rằng mỗi bình minh
Ta đứng lặng nghe ngoài thềm lá khóc
Ta viết cho mình câu thơ khó nhọc
Trước giảng đường ước một nẻo xa xưa.
Có nghĩa gì mà tạ lỗi với trời mưa
Nỗi day dứt về mái trường ngày cũ
Ta rồi sẽ về trong mùa mất ngủ.
Còn hộc bàn nào cho ta viết thơ?
Ta đối diện ta mà chẳng bất ngờ
Chẳng dám bước dù cổng trường vẫn mở.
Thầy cô không nhận ra
Và em nữa, sẽ chẳng bao giờ
Biết được sự trở về của ta trong cơn mên gủ
Chỉ không gian ngày cũ nhận ra mình.
Ta giữ gì làm của riêng khi xa
Không nhiều lắm – làm sao mà giữ được
Nhưng mà sáng như là viên ngọc ước
Kể cho lòng cổ tích thuở 15
Em thương yêu, em rồi sẽ xa xăm
Những lối ngõ trứơc cổng trường sẽ mở
Em đi qua và rồi em trăn trở
Như ta hôm nay – úp mặt xuống tay mình.
Mưa ngọt ngào, mưa kín lối, mưa êm
Mùa đứng đợi, sang Xuân, mùa vẫn gọi
Cô hàng xóm ngước nhìn trời khẽ nói
Chớm Xuân rồi, người có nhớ đến không ?
Bờ dậu thưa, nở một đoá hoa hồng
Cánh mỏng manh, khóc một mình với lá
Con chim chìa vôi hót cho ngày vội vã
Cô hàng xóm buồn, thương mùa cũ sắp qua
Đêm tình tứ, cười hiền giữa sắc hoa
Mưa lặng lẽ gom một chùm sóng sánh
Nước mắt mùa xuân ngọt hay là đắng ?
Cô hàng xóm lặng thầm, úp mặt vào mưa
Đêm ba mươi, pháo nổ tiễn giao thừa
Mùa Xuân mới. Và mưa, chồi nhú biếc
Phút giao mùa, cửa sổ nhà phía trước
Có một người quỳ …….
Chắp tay cầu cho mắt cô hàng xóm thôi mưa
Cửa sổ để em nhìn vào khoảng trống
để mở ra trời nắng
để khép lại trời mưa
và trong những ngày sương mù
em chờ anh gõ cửa
Dẫu rằng em không còn anh nữa
hề chi mà buồn với lẽ ở – đi
hề chi mà đau
hề chi mà xa xót
Căn phòng em những ngày mộng mị
là những ngày trống vắng niềm tin
ô cửa sổ vẫn sơn màu xanh
vẫn vì anh mà xanh
Và trong cơn mưa lá rũ không đành
em ngồi hát lời cây từ cửa sổ
ngay cả lúc nỗi đợi chờ tan vỡ
em nghiêng đời em qua mỗi chấn song
Trên trời cao còn có một dòng sông
còn thao thiết yêu một vì sao lạc
em dẫu không còn anh
dẫu là anh đã khác
dẫu tình yêu mặn nồng rồi phai nhạt
rồi hư ảo như trời
Rồi cứ thế căn phòng vừa khép cửa
người mở lòng ra mà bước tới không cùng….
Trái tim ta
Ngươi là chiếc đồng hồ
Đếm đong thời gian
Đừng lấy của ta ngày tháng
Ngươi hãy là nụ hồng rụt rè mỗi sáng
Nở vào nỗi buồn của ta
Một đoá tình yêu
Ngươi hãy là ô cửa sổ ban chiều
Gọi về một đêm bí mật
Đèn lại sáng trong căn phòng của ta
như ánh sáng của ngày đã mất
Ngươi hãy kể cho ta một chuyện cổ tích
Rằng vị vua của lòng ta chưa hề chết
Chàng cao hơn đớn hèn
Ngươi hãy nói với ta bằng lời của thiên thần
Này cô gái, ngủ đi, đừng khóc.
Dường như anh đã bỏ em ở lại
Ngay khi ta ngồi bên nhau
Con ngựa tình yêu chạy ra ngoài đồng cỏ
Bỏ lại xanh xao một vạt nắng chiều
Dường như em không còn tìm thấy anh
Ngay khi ta chưa hề quay gót
Không xót xa không lời đường mật
Như dòng sông đã kiệt nước nguồn.
Ta đã chơi trò chơi số phận
Hân hoan đi mỏi mệt quay về
Đã mất nhau, ta còn nhau, như thể
Rớt bên thềm một trái tim đau…
Những suy nghĩ cài vào bóng tối
Em
Tạc mình vào cơn mê về anh
Dịu dang khuôn ngực
Những đợi chờ của em là một ngọn đèn
Treo trước thềm
Anh ở đâu giữa lòng thành phố
Bóng em hắt lên gương mặt nỗi buồn
Đêm là biển khơi đổ vào căn phòng dòng sông ký ức
Em hát đôi lời không rõ gần xa
Cố nhân
Đêm nay người ở đâu làm khách trọ không nhà
Vực dậy một ngày đã chết trong ta
Em hoài niệm những gì không ở lại.
Bình Nguyên Trang là một tác giả nổi tiếng với hơn 100 bài thơ và cũng đã đạt được nhiều giải thưởng quan trọng. Trên đây chỉ là một phần nhỏ các sáng tác trong cuộc đời thơ ca của cô. Bạn đừng quên theo dõi những bài thơ Bình Nguyên Trang phần 2 mà chúng tôi giới thiệu trong bài tới nhé!
