Thơ Puskin hay luôn vẹn nguyên giá trị đến tận ngày nay. Ông là một nhà thơ vang danh của Nga được đông đảo mọi người biết đến. Ông tích cực tham gia vào các hoạt động văn học nghệ thuật của giới quý tộc trí thức trẻ tại Sankt-Peterburg, lúc bấy giờ đang nỗ lực đấu tranh cho một cuộc cách mạng xóa bỏ chế độ nông nô tại Nga. Vào thời điểm này ông cho ra đời những thi phẩm có sức công kích mạnh mẽ gây nên tiếng vang lớn. Hãy theo dõi những thi phẩm của ông ngay nha!
Nội Dung
Ты рождена воспламенять
Воображение поэтов,
Его тревожить и пленять
Любезной живостью приветов,
Восточной странностью речей,
Блистаньем зеркальных очей
И этой ножкою нескромной…
Ты рождена для неги томной,
Для упоения страстей.
Скажи — когда певец Леилы
В мечтах небесных рисовал
Свой неизменный идеал,
Уж не тебя ль изображал
Поэт мучительный и милый?
Быть может, в дальной стороне,
Под небом Греции священной,
Тебя страдалец вдохновенный
Узнал, иль видел, как во сне,
И скрылся образ незабвенный
В его сердечной глубине?
Быть может, лирою счастливой
Тебя волшебник искушал;
Невольный трепет возникал
В твоей груди самолюбивой,
И ты, склонясь к его плечу…
Нет, нет, мой друг, мечты ревнивой
Питать я пламя не хочу;
Мне долго счастье чуждо было,
Мне ново наслаждаться им,
И, тайной грустию томим,
Боюсь: неверно все, что мило.
Dịch
Nàng sinh ra để làm cho rực lửa
Những hình dung của các thi nhân
Cầm tù họ, khiến vương vấn, bâng khuâng
Bằng lời chào thanh tao, sống động
Bằng ngữ điệu phương Đông lạ lẫm
Bằng long lanh ánh mắt như gương
Bằng chân thon khiêu khích lạ thường…
Nàng sinh ra cho rã rời khoái cảm
Cho đam mê, vui vầy say đắm
Hãy nói xem – khi ca sỹ của Leila
Trong ước mơ thiên đường đã vẽ ra
Một dung nhan tuyệt vời bất biến,
Phải chăng nàng đã được chàng thể hiện,
Thi nhân đầy trìu mến và khổ đau?
Có thể lắm, ở miền xa xôi đó
Dưới bầu trời Hy Lạp kia rực rỡ,
Nạn nhân lòng hào hứng dâng trào
Đã gặp nàng, hoặc mơ thấy chiêm bao
Và hình bóng của nàng tha thiết
Đã ẩn trong trái tim chàng da diết?
Hay là nàng bị quyến rũ rồi chăng
Bởi một ai kia tấu thần nhạc say lòng
Tim kiêu hãnh chợt bâng khuâng, run rẩy
Và đầu nàng ngả xuống bờ vai ấy…
Không, không, bạn tôi ơi, tôi không muốn
Nuôi dưỡng mình bằng ngọn lửa ghen tuông.
Đã lâu rồi duyên phận ẩm ương,
Nay đắm say hạnh phúc này, thật mới,
Và lòng tôi, âm thầm buồn, bối rối,
Tôi e rằng: phàm những sự đáng yêu
Thì bên trong chân thật chẳng bao nhiêu.
Во глубине сибирских руд
Храните гордое терпенье,
Не пропадет ваш скорбный труд
И дум высокое стремленье.
Несчастью верная сестра,
Надежда в мрачном подземелье
Разбудит бодрость и веселье,
Придет желанная пора:
Любовь и дружество до вас
Дойдут сквозь мрачные затворы,
Как в ваши каторжные норы
Доходит мой свободный глас.
Оковы тяжкие падут,
Темницы рухнут – и свобода
Вас примет радостно у входа,
И братья меч вам отдадут.
Dịch
Nơi hầm mỏ Xibiri tăm tối
Hãy hiên ngang mang khổ nhục khôn cùng
Không uổng hoài công các anh bi hùng
Vẫn ngời sáng chí thanh cao kiêu hãnh
Như chị hiền trong đau thương bất hạnh
Niềm hy vọng giữa ngục tối xa xôi
Sẽ khơi lên nguồn sinh khí vui tươi
Ngày ước nguyện sắt son rồi sẽ tới
Lòng thương yêu, tình bạn bè thân ái
Sẽ vượt qua chấn song sắt lao tù
Như giờ đây tiếng thơ tôi tự do
Bay tới ai qua âm u ngục thất
Xiềng gông nặng, mai đây ta đập nát
Lao tù sụp đổ, chói lọi tự do
Nơi cửa ngục, đón các anh reo hò
Bạn bè xưa nắm chặt tay, trả kiếm
Я помню чудное мгновенье:
Передо мной явилась ты,
Как мимолетное виденье,
Как гений чистой красоты.
В томленьях грусти безнадежной,
В тревогах шумной суеты,
Звучал мне долго голос нежный
И снились милые черты.
Шли годы. Бурь порыв мятежный
Рассеял прежние мечты,
И я забыл твой голос нежный,
Твои небесные черты.
В глуши, во мраке заточенья
Тянулись тихо дни мои
Без божества, без вдохновенья,
Без слез, без жизни, без любви.
Душе настало пробужденье:
И вот опять явилась ты,
Как мимолетное виденье,
Как гений чистой красоты.
И сердце бьется в упоенье,
И для него воскресли вновь
И божество, и вдохновенье,
И жизнь, и слезы, и любовь.
Dịch
Anh nhớ mãi phút giây huyền diệu
Trước mắt anh em bỗng hiện lên,
Như hư ảnh mong manh vụt biến,
Như thiên thần sắc đẹp trắng trong.
Giữa day dứt sầu đau tuyệt vọng,
Giữa ồn ào xáo động buồn lo
Tiếng em nói bên tai anh văng vẳng,
Bóng dáng em anh gặp lại trong mơ.
Tháng ngày qua. Những cơn gió bụi
Đã xua tan mộng đẹp tuổi thơ,
Lãng quên rồi giọng em hiền dịu,
Nhoà tan rồi bóng dáng nguy nga.
Giữa cô quạnh âm u tù hãm
Dòng đời trôi quằn quại hắt hiu,
Chẳng tiên thần, chẳng nguồn cảm xúc,
Chẳng đời, chẳng lệ, chẳng tình yêu.
Cả hồn anh bỗng bừng tỉnh giấc
Trước mắt anh em lại hiện lên,
Như hư ảnh mong manh vụt biến,
Như thiên thần sắc đẹp trắng trong.
Trái tim lại rộn ràng náo nức
Và trái tim sống dậy đủ điều
Cả tiên thần, cả nguồn cảm xúc
Cả đời, cả lệ, cả tình yêu.
Все кончено: меж нами связи нет.
В последний раз обняв твои колени,
Произносил я горестные пени.
Все кончено — я слышу твой ответ.
Обманывать себя не стану вновь,
Тебя тоской преследовать не буду,
Прошедшее, быть может, позабуду —
Не для меня сотворена любовь.
Ты молода: душа твоя прекрасна,
И многими любима будешь ты.
Dịch
Hết rồi – tình đã vỡ tan
Anh hôn lần chót đôi bàn chân em
Những lời chua xót thốt lên –
Anh nghe lời đáp của em: – Hết rồi
Anh không còn tự dối thôi
Nỗi sầu anh chẳng trọn đời dõi em
Chuyện tàn có thể anh quên
Tình yêu không thể đáp đền cho anh!
Trẻ trung hồn lại đẹp xinh
Mai em được biết bao tình mến yêu.
Где наша роза,
Друзья мои?
Увяла роза,
Дитя зари.
Не говори:
Так вянет младость!
Не говори:
Вот жизни радость!
Цветку скажи:
Прости, жалею!
И на лилею
Нам укажи.
Dịch
Hoa hồng chúng ta
Đâu rồi bạn nhỉ?
Đã tàn lụi hoa hồng
Đứa bé của rạng đông
Bạn ơi đừng nói:
Tuổi xuân sẽ như hoa tàn lụi
Đừng nói bạn ơi:
Đây niềm vui cuộc đời
Bạn nhắn cùng hoa hộ
Xin lỗi hoa, tôi thương tôi nhớ
Và bạn hãy chỉ giùm
Cho chúng ta hoa huệ
Кавказ подо мною. Один в вышине
Стою над снегами у края стремнины;
Орел, с отдаленной поднявшись вершины,
Парит неподвижно со мной наравне.
Отселе я вижу потоков рожденье
И первое грозных обвалов движенье.
Здесь тучи смиренно идут подо мной;
Сквозь них, низвергаясь, шумят водопады;
Под ними утесов нагие громады;
Там ниже мох тощий, кустарник сухой;
А там уже рощи, зеленые сени,
Где птицы щебечут, где скачут олени.
А там уж и люди гнездятся в горах,
И ползают овцы по злачным стремнинам,
И пастырь нисходит к веселым долинам,
Где мчится Арагва в тенистых брегах,
И нищий наездник таится в ущелье,
Где Терек играет в свирепом веселье;
Играет и воет, как зверь молодой,
Завидевший пищу из клетки железной;
И бьется о берег в вражде бесполезной
И лижет утесы голодной волной…
Вотще! нет ни пищи ему, ни отрады:
Теснят его грозно немые громады.
Dịch
Kavkaz dưới chân ta. Một mình ta trên đỉnh
Bên vực sâu trên tuyết trắng mênh mông
Con đại bàng cất bay từ núi thẳm
Ngang cùng ta dừng cánh lặng trong không
Từ nơi đây ta thấy nguồn suối chảy
Và bước đầu núi sụp lở hãi hùng
Dưới chân ta mây mù trôi ngoan ngoãn
Qua làn mây thác nước đổ ầm vang
Ở tầng dưới đá nhấp nhô tảng tảng
Rồi rêu phong gầy guộc lá khô cằn
Rồi đến những rừng cây, vòm xanh thắm
Nơi chim kêu nai chạy tung tăng
Rồi dưới nữa người quây quần trong núi
Đàn cừu lần theo bãi vực phì nhiêu
Chàng mục đồng xuống lũng vui phơi phới
Giữa đôi bờ râm mát Ara reo
Kỵ mã nghèo nương thân trong hang núi
Nơi dòng sông Terec dập dìu
Và dập dìu và réo ầm như mãnh thú
Nhốt sau lần cũi sắt thấy mồi ngon
Và trào đập lên bờ hăng vô bổ
Sóng đói thèm liêm liếm đá nhô hòn
Vô ích cả! không mồi ngon, không lý thú
Đá lặng câm kẹp chặt dòng sông
Что ж нового? “Ей-богу, ничего”.
Эй, не хитри: ты верно что-то знаешь.
Не стыдно ли, от друга своего,
Как от врага, ты вечно все скрываешь.
Иль ты сердит: помилуй, брат, за что?
Не будь упрям: скажи ты мне хоть слово…
“Ох! отвяжись, я знаю только то,
Что ты дурак, да это уж не ново”.
Dịch
Có gì mới? “Lạy Chúa, không chi hết”.
Này, đừng malanh, hẳn anh biết điều gì.
Chẳng xấu hổ ư, ngay cả với bạn bè
Mà như với kẻ thù, mọi điều anh bưng bít.
Hay anh giận: nguôi nào, mà vì sao, hãy nói?
Ngang ngạnh vừa thôi: cho tôi biết, dẫu một lời…
“Ôi! tránh ra, tôi chỉ biết một điều thôi,
Anh – thằng ngốc, và điều này đâu mới”
Поместья мирного незримый покровитель,
Тебя молю, мой добрый домовой,
Храни селенье, лес и дикий садик мой,
И скромную семьи моей обитель!
Да не вредят полям опасный хлад дождей
И ветра поздного осенние набеги;
Да в пору благотворны снеги
Покроют влажный тук полей!
Останься, тайный страж, в наследственной сени,
Постигни робостью полунощного вора
И от недружеского взора
Счастливый домик охрани!
Ходи вокруг его заботливым дозором,
Люби мой малый сад, и берег сонных вод,
И сей укромный огород
С калиткой ветхою, с обрушенным забором!
Луга, измятые моей бродящей ленью,
Прохладу лип и кленов шумный кров —
Они знакомы вдохновенью.
Dịch
Tôi xin cầu khấn ngài Thổ công
Thiện thần phù hộ cho ruộng đồng
Xóm làng, rừng núi và vườn tược,
Mái ấm gia đình của cha ông.
Xin Ngài ngăn gió mạnh cuối thu
Phòng ngừa chợt lạnh những cơn mưa
Và cho tuyết dày rơi kịp lúc
Ruộng đồng no nước để được mùa
Xin Ngài mãi ngự đất tổ tiên,
Ngừa quân trộm cướp lúc nửa đêm
Ngăn phường ác độc không dòm ngó,
Cho nhà có phúc hưởng bình yên.
Xin ngài đi rẻo canh chừng cho
Vườn nhỏ, ao con nước lặng lờ,
Ruộng rau đôi luống gầy xơ xác,
Bờ rào xiêu vẹo, cổng đơn sơ.
Xin quý sườn đồi mướt xanh tươi
In dấu chân nhàn lúc dạo chơi
Vòm mát rừng sồi, phong cổ thụ
Đó nguồn cảm hứng nàng thơ tôi!
Когда в объятия мои
Твой стройный стан я заключаю
И речи нежные любви
Тебе с восторгом расточаю,
Безмолвна, от стесненных рук
Освобождая стан свой гибкой,
Ты отвечаешь, милый друг,
Мне недоверчивой улыбкой;
Прилежно в памяти храня
Измен печальные преданья,
Ты без участья и вниманья
Уныло слушаешь меня…
Кляну коварные старанья
Преступной юности моей
И встреч условных ожиданья
В садах, в безмолвии ночей.
Кляну речей любовный шепот,
Стихов таинственный напев,
И ласки легковерных дев,
И слезы их, и поздний ропот.
Dịch
Khi ôm trong vòng tay
Thân hình em thon thả
Và lời tình đắm say
Anh nồng nàn thổ lộ
Em im lặng nghĩ suy
Tấm thân mềm thanh tú
Cố thoát vòng cuồng si
Đáp lời anh bày tỏ
Chỉ mỉm cười hoài nghi
Trong tâm khảm khắc ghi
Tiếng đồn anh trăng gió
Em nghe anh hững hờ
Chẳng nhiệt tình chăm chú
Anh đắng cay nguyền rủa
Tuổi xuân lầm lỗi xưa
Cùng hẹn hò gặp gỡ
Trong vườn khuya lặng tờ
Nguyền rủa trò tình tự
Cùng réo rắt tiếng thơ
Nguyền rủa tình kỹ nữ
Cùng mơn trớn lẳng lơ
Нет, я не дорожу мятежным наслажденьем,
Восторгом чувственным, безумством, исступленьем,
Стенаньем, криками вакханки молодой,
Когда, виясь в моих объятиях змией,
Порывом пылких ласк и язвою лобзаний
Она торопит миг последних содроганий!
О, как милее ты, смиренница моя!
О, как мучительно тобою счастлив я,
Когда, склоняяся на долгие моленья,
Ты предаешься мне нежна без упоенья,
Стыдливо-холодна, восторгу моему
Едва ответствуешь, не внемлешь ничему
И оживляешься потом все боле, боле —
И делишь наконец мой пламень поневоле!
Dịch
Không, anh đâu tiếc nuối tình hoan lạc
Khoái cảm đê mê điên loạn, cuồng si
Khi rú la, rên rỉ ả ca nhi
Uốn éo trong vòng tay anh háo hức
Nồng nàn hôn và vuốt ve rạo rực
Hối thúc nhanh giây rung động mê ly
Em đáng yêu, ơi em thục hiền!
Hạnh phúc em trao xiết bao da diết!
Mỗi lần chiều, anh van xin tha thiết
Em dâng hiến dịu dàng, không đắm say
Lạnh lùng e ấp, đáp tình anh ngất ngây
Chừng hững hờ, không mảy may hứng thú
Rồi sinh tình, em sinh tình thêm nữa
Và bất giác cùng anh chia lửa ái ân
Нет, нет, не должен я, не смею, не могу
Волнениям любви безумно предаваться;
Спокойствие мое я строго берегу
И сердцу не даю пылать и забываться;
Нет, полно мне любить; но почему ж порой
Не погружуся я в минутное мечтанье,
Когда нечаянно пройдет передо мной
Младое, чистое, небесное созданье,
Пройдет и скроется?.. Ужель не можно мне,
Любуясь девою в печальном сладострастье,
Глазами следовать за ней и в тишине
Благословлять ее на радость и на счастье,
И сердцем ей желать все блага жизни сей,
Веселый мир души, беспечные досуги,
Всё — даже счастие того, кто избран ей,
Кто милой деве даст название супруги.
Dịch
Không, không, tôi không nên, không dám, không thể
Lại si mê tình ái đắm say
Sự bình yên tôi nghiêm giữ từ nay
Quyết không cho trái tim này bốc lửa
Thôi đã đủ, tôi không yêu nữa…Nhưng cớ sao
Tôi không thể trong giây lát ước ao
Khi tha thướt tình cờ qua trước mặt
Một bóng hồng xinh tươi, trinh bạch
Thoáng qua rồi biến mất?…Sao không thể thẫn thờ
Ngắm nhìn trinh nữ, lòng khao khát vẩn vơ
Mắt dõi theo và cầu mong lặng lẽ
Hạnh phúc, niềm vui cho giai nhân tươi trẻ
Thầm chúc nàng mọi lạc thú trên đời
Tâm hồn vui tươi, nhàn hạ thảnh thơi
Cầu hạnh phúc cho cả người nàng sẽ chọn
Người may mắn được gọi nàng: “vợ tôi”
Там, где море вечно плещет
На пустынные скалы,
Где луна теплее блещет
В сладкий час вечерней мглы,
Где, в гаремах наслаждаясь,
Дни проводит мусульман,
Там волшебница, ласкаясь,
Мне вручила талисман.
И, ласкаясь, говорила:
“Сохрани мой талисман:
В нем таинственная сила!
Он тебе любовью дан.
От недуга, от могилы,
В бурю, в грозный ураган,
Головы твоей, мой милый,
Не спасет мой талисман.
И богатствами Востока
Он тебя не одарит,
И поклонников пророка
Он тебе не покорит;
И тебя на лоно друга,
От печальных чуждых стран,
В край родной на север с юга
Не умчит мой талисман….
Но когда коварны очи
Очаруют вдруг тебя,
Иль уста во мраке ночи
Поцалуют не любя –
Милый друг! от преступленья,
От сердечных новых ран,
От измены, от забвенья
Сохранит мой талисман!”
Dịch
Nơi biển ngày đêm sóng dạt dào
Bọt tung trắng xoá trùm bờ cao
Vằng vặc trăng ngân soi ấm áp
Màn đêm yên ả ru ngọt ngào
Nơi trong cung cấm chúa dân Hồi
Đêm ngày đùa cợt gái xinh tươi
Một ngày cánh tay mềm nàng tiên nữ
Lá bùa hộ mệnh đã trao tôi
Nàng kề sát môi, giọng dịu êm:
“Anh gắng giữ gìn lá bùa em
Bởi tình nồng cháy em trao đó
Cùng phép nhiệm màu xưa bí truyền
Bùa em chẳng phù anh thoát được
Bão táp, phong ba, nấm mồ sâu
Đầu anh đòn thù kia hiểm độc
Chẳng thể chở che tránh nổi đâu
Bùa em không thể thoả lòng mong
Vàng bạc châu báu của phương Đông
Chẳng ban cho anh đàn đệ tử
Phục tùng ngoan ngoãn tháng năm ròng
Bùa em không thể chắp cánh bay
Đưa anh thoát chốn sâu ải đày
Từ Nam về lại phương trời Bắc
Ngã vào thân thương những vòng tay
Nhưng nếu ả nào mắt hiểm thâm
Khiến anh mê mẩn tận thâm tâm
Kề làn môi nồng hôn đắm đuối
Mà tình trong tim vẫn lặng câm –
Thì anh yêu dấu, mảnh bùa em
Cứu anh thoát khỏi tình dối gian
Khỏi phút đắm say cùng tội lỗi
Khỏi vết thương lòng, khỏi lãng quên
Прощай, письмо любви! прощай: она велела…
Как долго медлил я! как долго не хотела
Рука предать огню все радости мои!..
Но полно, час настал. Гори, письмо любви.
Готов я; ничему душа моя не внемлет.
Уж пламя жадное листы твои приемлет…
Минуту!.. вспыхнули! пылают – легкий дым,
Виясь, теряется с молением моим.
Уж перстня верного утратя впечатленье,
Растопленный сургуч кипит… О провиденье!
Свершилось! Темные свернулися листы;
На легком пепле их заветные черты
Белеют… Грудь моя стеснилась. Пепел милый,
Отрада бедная в судьбе моей унылой,
Останься век со мной на горестной груди…
Dịch
Vĩnh biệt lá thư tình! Thôi vĩnh biệt:
Ý nàng đây. Sao ta mãi phân vân?
Bàn tay ta sao mãi chẳng muốn buông
Niềm vui sướng của ta cho ngọn lửa?…
Nhưng đủ rồi! Phân vân làm chi nữa.
Cháy đi thôi, thư ủ ấp yêu đương!
Lòng ta yên rồi chẳng chút vấn vương.
Này ngọn lửa tham tàn đang sắp cuốn
Những trang giấy thư em… Xin chút gượm!
Bốc lửa rồi! Làn khói nhẹ vẩn vơ
Tan nhòa cùng lời cầu nguyện của ta.
Hình chiếc nhẫn ước thề trên xi gắn
Đã biến mất, xi chảy sôi… Ôi thần thánh!
Thế là xong! Than giấy mỏng cuộn tròn,
Trên tàn than trắng dấu nét thiêng liêng…
Cả lồng ngực của ta dường thắt lại,
Hãy lưu mãi giữa lòng ta quằn quại,
Hỡi niềm vui chua xót của đời ta,
Cuộc đời buồn, ôi thân thiết tàn tro.
Trên đây chúng tôi đã chia sẻ đến quý độc giả những trang thơ Puskin vang danh được đông đảo bạn đọc yêu thích và săn đón trong thời gian gần đây. Mời các bạn đón xem phần 5 với những bài thơ thật ấn tượng nhất nhé! Thân Ái!
Xem Thêm: Tuyển tập những bài thơ Puskin đi cùng năm tháng phần 3
