Thơ thất ngôn bát cú là một trong những thể loại cổ thi, xuất hiện sớm ở Trung Quốc Sau này từ đời nhà Đường thể thơ này đã được quy định chặt chẽ hơn về phần niêm luật. Việc sử dụng thể thơ này trong khoa cử tuyển chọn nhân tài đã làm cho nó dần được phổ biến trong thơ ca Việt Nam. Dưới đây chúng tôi sẽ gửi đến bạn các bài thơ thất ngôn bát cú hay nhất để bạn cùng tham khảo và tìm hiểu nhé!
Nội Dung
Thể thơ thất ngôn bát cú đường luật có cấu trúc 8 câu mỗi câu 7 chữ. Đó là quy tắc chung của thể thơ này. Bên cạnh đó với thể thơ đường luật còn cần phải tuân thủ niêm luật chặt chẽ. Trước đây, thể thơ này được sử dụng trong việc tuyển chọn nhân tài và nó phổ biến ở nước ta ngay từ thời Bắc thuộc và khi ấy chủ yếu chỉ các cây bút quý tộc sử dụng. Đến đời đường thế kỷ VII các nhà thơ mới đặt ra quy luật chặt chẽ. Vì vậy thể thơ này có tên gọi đầy đủ là thất ngôn bát cú đường luật.
Thể thơ này cần phải tuân thủ quy luật nghiêm ngặt. Thông thường có hai dạng đó là Thất ngôn bát cú đường luật với sự nghiêm khắc về luật, niêm, vần và bố cục rõ ràng. Bên cạnh đó còn có một thể khác là Cổ phong không theo quy luật rõ ràng. Và có thể dùng độc vận hoặc liên vận, tuy nhiên cần phải tuân thủ quy luật âm thanh và nhịp bằng trắc xen nhau cho dễ đọc.
Còn một cách khác chính là theo Hàn luật. Nói một cách dễ hiểu hơn các bài thơ thất ngôn bát cú chữ Nôm gọi là thơ Hàn luật. Bài thơ tiêu biểu nhất cho thể này chính là Qua đèo ngang của Bà huyện Thanh quan.
Luật bằng trắc là một trong những nội dung quan trọng trong thể thơ thất ngôn bát cú. Tức là mỗi bài thơ sẽ có 8 câu, mỗi câu có 7 chữ. Khi đó tiếng thứ hai của câu 1 là vần bằng thì gọi là thể bằng, ngược lại nếu đó là vần trắc thì gọi là thể trắc. Với thể thơ thất ngôn bát cú quy định rất chặt chẽ về luật bằng trắc. Điều này đã tạo nên âm điều cho bài thơ và chuyển ý của tác giả.
Để bàn về luật bằng trắc, người xưa quy định: các tiếng nhất – tam – ngũ bất luận còn các tiếng: nhị – tứ – lục phân minh.
Tuy có niêm luật chặt chẽ nhưng những bài thơ thất ngôn bát cú rất được các tầng lớp thi sĩ xưa yêu thích. Và trên thực tế đã có rất nhiều bài thơ hay được viết ra và lưu danh mãi về sau này. Bởi thể thơ này có khả năng chuyển tải được ý nghĩa sâu xa. Và chính sự hàm súc trong tứ thơ đã giúp các tác phẩm này dễ đi vào lòng người đọc. Chính vì vậy dưới đây chúng tôi sẽ gợi ý cho bạn các bài thơ thất ngôn bát cú hay nhất.
Bước tới đèo Ngang bóng xế tà
Cỏ cây chen lá, đá chen hoa
Lom khom dưới núi, tiều vài chú
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà
Nhớ nước đau lòng con quốc quốc
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
Dừng chân đứng lại, trời non nước
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
Quanh năm buôn bán ở mom sông,
Nuôi đủ năm con với một chồng.
Lặn lội thân cò khi quãng vắng,
Eo sèo mặt nước buổi đò đông.
Một duyên, hai nợ, âu đành phận,
Năm nắng, mười mưa, dám quản công.
Cha mẹ thói đời ăn ở bạc:
Có chồng hờ hững cũng như không!
Ta nhớ người xa cách núi sông
Người xa, xa lắm, nhớ ta không?
Sao đang vui vẻ ra buồn bã!
Vừa mới quen nhau đã lạ lùng!
Lúc nhớ nhớ cùng trong mộng tưởng
Khi riêng riêng cả đến tình chung
Tương tư lọ phải là mưa gió
Một ngọn đèn xanh trống điểm thùng.
Đã bấy lâu nay bác tới nhà,
Trẻ thì đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu, sóng cả, khôn chài cá;
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ;
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta.
Mãi thế rồi ta sẽ tính đây
Ðiền viên thú nọ vẫn xưa nay
Giang hồ bạn lứa câu tan hợp
Tùng cúc anh em cuộc tỉnh say
Tòa đá Khương công đôi khóm trúc
Áo xuân Nghiêm tử một vai cầy
Thái bình vũ trụ càng thong thả
Chẳng lợi danh chi lại hóa hay.
Pháo đốt vui xuân rộn phố phường
Xuân về riêng cảm khách văn chương
Hồng phơi loá mắt chùm hoa giấy
Trắng nhuộm phơ đầu mái tóc sương
Cành liễu đông tây cơn gió thổi
Con tằm sống thác sợi tơ vương
Xuân này biết có hơn xuân trước
Hay nữa xuân tàn hạ lại sang?
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo,
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo.
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí,
Lá vàng trước gió sẽ đưa vèo.
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt,
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo.
Tựa gối, ôm cần lâu chẳng được,
Cá đâu đớp động dưới chân bèo.
Năm gian nhà cỏ thấp le te
Ngõ tối đêm sâu đóm lập lòe
Lưng giậu phất phơ màu khói nhạt
Làn ao lóng lánh bóng trăng loe
Da trời ai nhuộm mà xanh ngắt ?
Mắt lão không vầy cũng đỏ hoe
Rượu tiếng rằng hay, hay chả mấy
Độ năm ba chén đã say nhè.
Trời thu xanh ngắt mấy tầng cao,
Cần trúc lơ phơ gió hắt hiu.
Nước biếc trông như tầng khói phủ
Song thưa để mặc ánh trăng vào.
Mấy chùm trước giậu hoa năm ngoái,
Một tiếng trên không ngỗng nước nào ?
Nhân hứng cũng vừa toan cất bút,
Nghĩ ra lại thẹn với ông Đào.
Cung đàn lỗi nhịp xót thuyền quyên
Khổ kiếp hồng nhan bạc bẽo truyền
Thấy chuỗi sen vàng tâm tự chuyển
Trông dòng liễu rậm mắt vờ chuyên
Người mơ gót ngọc buông hờ hững
Kẻ khấn lòng trinh mộng hão huyền
Phải giữ trong đầu bao ước nguyện
Nên đành nhạt nhẽo mối tình duyên.
Hoa nở bên lề hứng giọt sương
Tên em Mắc Cỡmọc trên đường
Nhẹ nhàng cánh mỏng ong không thích
Dịu ngọt đài mềm bướm chẳng thương
Tháng lạnh mưa rơi lòng trộm nhớ
Đêm dài gió thổi dạ hoài vương
Đem thân hiến trọn cho đời sống
Chữa bệnh yên lành khắp mọi phương.
Lá úa trên cây nhuộm sắc mầu
Đôi ta rẽ hướng biết tìm đâu
Đìu hiu lối cũ câu duyên nợ
Khắc khoải đường xưa chữ mộng sầu
Tiếng hẹn ghi lòng saovẫn tủi
Lời yêu tạc dạmãi còn đau
Gom từng kỷ niệm vào hư ảo
Lặng ngắm thu về giọt lệ ngâu.
Tìm dáng năm xưa bóng mẹ hiền
Vòng tay êm ái buổi truân chuyên
Âm thầm gạt lệ buồn muôn thuở
Khắc khoải dòng châu khóc vạn niên
Lặng lẽ gần con trong giấc điệp
Bồi hồi cạnh trẻ giữa cung tiên
Trần gian con chẳng tìm đâu thấy
Thương nhớ bên mồ mẹ ngủ yên.
Thân em tắm gội giữa dòng sông
Một thuở lênh đênh đượm ngát nồng
Hoa tím bồng bềnh mùa nước nổi
Bèo xanh nghiêng ngã dưới cơn giông
Nghĩ thương buổi sớm còn chờ đón
Tủi kiếp ban chiều hết ngóng trông
Nắng táp mưa sa đời phận bạc
Lục Bình trôi mãi vẫn long đong.
Đi vào cõi mộng giữa vầng không
Cuộc sống bên ta thuở mặn nồng
Lối cũ thương hoài sầu quyến luyến
Đường xưa nhớ mãi tủi chờ mong
Đôi vần trổi dạ tình chưathấu
Nét bút ngân hồn ái chẳng thông
Tóc bạc dần phai mờ bụi phủ
Sao đành bội bạc buổi tàn đông.
Ngắm ánh trăng trôi dạ rối bời
Vi vu gió thổi giữa lưng trời
Nâng ly rượu đắng tình ta cạn
Cụng chén men cay mộng rã rời
Sóng nước mong chờ còn nhat nhẽo
Mây trời ngóng đợi lại sầu lơi
Thuyền xa vạn nẻo tình ly biệt
Lối cũ đâu rồi lệ chẳng vơi
Trên đây là những bài thơ thất ngôn bát cú hay nhất mà chúng tôi muốn chia sẻ với bạn. Thông qua đó bạn không chỉ hiểu được nội dung của bài thơ. Từ đó còn có thể đánh giá được phong cách thơ ca của một giai đoạn. Và đừng quên đón đọc những bài thơ tiếp theo của chúng tôi để cùng cập nhật những bài thơ hay bạn nhé!
