Thơ Đồng Đức Bốn vẫn vẹn nguyên giá trị cho đến ngày nay. Ông là một nhà thơ lớn của nước ta và được nhiều bạn đọc yêu mến. Có thể thấy nỗ lực của ông sáp thơ mình lại gần ca dao, đem cái mà người ta gọi là “thi pháp ca dao” vào để ngọt ngào hoá, mê đắm hoá câu lục bát của mình
Ông có nhiều tập thơ vang danh, trong đó có tập thơ Con Ngựa Trắng Và Rừng Quả Đắng đã ôm trọn sự tài hoa ngòi bút của ông. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu những bài thơ hấp dẫn này nhé!
Nội Dung
– Nhà thơ Đồng Đức Bốn (30/3/1948-14/2/2006) được sinh ra trong một gia đình lao động nghèo ở ngoại ô Hải Phòng. Năm 1966, ông gia nhập lực lượng Thanh niên xung phong.
– Sau đó, ông làm thợ cơ khí (bậc 6 trên 7) tại Xí nghiệp Cơ giới của Tổng Công ty Xây dựng Bạch Đằng (Hải Phòng), Xí nghiệp Cơ khí 20-7 rồi Công ty Xuất nhập khẩu gia cầm Hải Phòng.
– Ông được làm đại diện cho công ty này tại Hà Nội và bắt đầu sáng tác thơ vào cuối những năm 1980. Ông là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam. Đồng Đức Bốn mất ngày 14 tháng 2 năm 2006 tại nhà riêng ở thôn Song Mai, xã An hồng, huyện An Hải, Thành phố Hải Phòng khi ông 58 tuổi bởi bệnh ung thư phổi.
– Đồng Đức Bốn có nhiều đóng góp quan trọng trong thể loại thơ lục bát. Thơ lục bát của ông với cách ngắt nhịp, dùng từ và rất giàu hình ảnh với tứ thơ sâu sắc đã chinh phục được bạn đọc. Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp nhận xét về thơ của ông là trong khoảng 80 bài thơ, có khoảng 15 bài thơ cực hay, tài tử vô địch.
– Cuối cùng vẫn còn dòng sông, NXB Hội nhà văn, 2000
– Chuông chùa kêu trong mưa, 2002
– Chim mỏ vàng và hoa cỏ độc, 2006
Đồng Đức Bốn có nhiều đóng góp quan trọng trong thể loại thơ lục bát. Thơ lục bát của ông với cách ngắt nhịp, dùng từ và rất giàu hình ảnh với tứ thơ sâu sắc đã chinh phục được bạn đọc. Trong đó nổi bật nhất là tập thơ Con Ngựa Trắng Và Rừng Quả Đắng
Là một người yêu thơ chắc hẳn bạn sẽ không bỏ lỡ những bài thơ tuyệt vời như thế này phải không? Hãy theo dõi và cảm nhận nhé!
I
Cái đêm em ở với chồng
Để ai hoá đá bên sông đợi đò
Cái đêm hôm ấy gió mùa
Tơ nhện giăng đến cổng chùa thì tan
II
Cái đêm lành lạnh gió mùa
Em trong chăn ấm có đùa với ai
Ngang trời tiếng vạc mảnh mai
Chém trăng đã đứt thành hai mảnh rồi
Mảnh nào em để cho tôi
Khi buồn chỉ đặt ngang môi làm kèn
Em như bồ kết lắm gai
Mà hương vẫn để tóc ai gội đầu
Lấy gai tôi bắc thành cầu
Qua sông trót để rơi câu thơ buồn
I
Sao rơi cháy cả đôi bờ
Mà anh thì cứ bơ vơ giữa trời
Sông sâu nước cả em ơi
Từ trong câu hát ai người biết cho
Rút trăng buộc lại con đò
Thu lời em hát chỉ cho riêng mình
II
Chưa về đò đã nhẹ sang
Anh nghe tiếng sóng biết bàn tay em
Bồi hồi những giọt mưa đêm
Sáng như nến thắp ở bên mái chèo
Một hôm bến bỗng vắng teo
Anh xa đò cũng xa theo mất rồi
III
Anh xa để lạnh đôi bờ
Đò em cứ chảy lơ thơ giữa dòng
Đừng buông giọt mắt xuống sông
Anh về dẫu chỉ đò không cũng chìm.
Chạy mưa không chạy qua rào
Sao áo em bị gai cào rách tung
Trời mưa cứ mưa ngập ngừng
Sao áo em ướt nửa chừng ngẩn ngơ
Áo đem phơi giữa trang thơ
Không khô dẫu cả bốn mùa nắng lên
Tia chớp như sợi chỉ mềm
Tôi ngồi khâu áo trả đền cho em!
Không em ra ngõ kéo diều
Nào ngờ được mảnh trăng chiều trên tay,
Luồn kim vào nhớ để may
Chỉ yêu cứ đứt trên tay mình cầm.
Sông Thương như gỗ hoá trầm
Mùi hương để vết tím bầm trên da.
Sông thương từ buổi em xa
Tay anh quờ xuống hoá ra bị chàm.
Em đi như chim về ngàn
Để rơi một cánh hoa tan nát chiều.
I
Tình em không chiếc lá rơi
Tình tôi lá đổ tơi bời chiều xa
II
Tình em lấy nắng dán diều
Tình tôi thả gió cho chiều lên cao
Cái tên nghe đã thương rồi
Chợ Thương có tự một thời rất xa
Trưa hè nắng gắt tôi qua
Chữ thương làm nắng dịu ba bốn lần
Tôi đi trong những tần ngần
Gặp em mà chẳng thấy gần em đâu
Thương ai mua mảnh giấy màu
Gấp thuyền thả xuống sông Cầu nhẹ thôi
Nếu ai còn nhớ đến tôi
Có thương thuyền giữa sông trôi lững lờ
Tiếng ve xé nát đôi bờ
Chợ Thương để nắng bơ phờ trên sông.
Tôi về đây với Hội Lim
Nghe câu xe chỉ luồn kim thuở nào
Ai người đội nón quai thao
Ngực che thêm dải yếm đào làm duyên
Ở đây trên bến dưới thuyền
Hoa thơm bướm lượn đến nghiêng mái chèo
Người ơi để lá ngừng reo
Bướm bay lên núi xuống đèo vẩn vơ
Người ơi em vẫn đợi chờ
Sông sâu đã nhện nhả tơ bắc cầu
Nửa đêm trời đặc sương mù
Nửa đường có một gái gù lang thang
Nửa trời như mới bỏ hoang
Nửa tôi và nửa bẽ bàng theo em
Nửa trời còn lại bóng đêm
Nủa em như chiếc trăng lên muộn màng
Trời mù sương không biết tan
Dẫu em chẳng có dịu dàng cho tôi
Ngõ như một đoạn dây diều
Để tôi thắc thỏm lo chiều không cao
Tiếng chim thành tiếng võng đào
Ngẩn ngơ tôi mắc trên rào đợi em
Trước tôi
Con ngựa trắng
Sau tôi
Em
Rừng quả đắng
Trong nắng
Nhìn
Tôi
Con ngựa trắng
Chở nắng
Vào rừng
Nắng sấp ngửa trên đầu
Lá chưa mùa đã rụng
Rượu rót vào cốc thủng
Bao giờ tôi mới say?
Chênh vênh
Bờ vực thẳm
Ngắm em
Qua gai rừng
Chiều hẹn em không lại
Nát cả mặt trăng gầy
Rưng rừng những hàng cây
Cơn mưa nào ập xuống
Tôi như người cày ruộng
Trên cánh đồng nhớ thương
I
Cát trắng
Mắt ai nhìn cũng nhức
Cát trắng
Thực
Xương rồng
Hoa
II
Cát trắng
Gió Lào
Xương rồng cao trước mặt
Gai trong chiều
III
Đi qua cát trắng
Em không đón tôi
Con đường xưa cát lấp đi rồi
Hàng cây xanh trước gió
Con chim nhỏ
Hót bâng quơ giữa trời
Bây giờ sông hoá lưỡi cưa
Để tôi đi sớm về trưa nát lòng
Bây giờ em đã sang sông
Để tim tôi búp sen hồng bỏ rơi
Vớt buồn trên mặt sông trôi
Bây giờ vẫn mình tôi giữa dòng
Hai bên những núi cùng đồi
Phố đèo ở giữa rối bời tiếng chim
Tôi đứng về phía chuông chìm
Thấy đền Phó Mã người xin về nhiều
Trời xanh mây cũng đầy rêu
Trên hoa áo các vương triều mủn ra
I
Tôi vừa lo được miếng cơm
Thì mất tí lửa tí rơm gầy lò.
Tôi vừa vượt bão mưa to
Chân đã phải lội đi mò sông sâu.
II
Mải mê tính chuyện không đâu
Qua song đã gẫy nhịp cầu chẳng lo.
Bòn mãi được mấy sợi tơ
Giăng ra bao kẻ đã vơ vào lòng.
Bây giờ còn có ai mong
Mà người mượn gió bẻ con trăng ngà.
III
Đời tôi tan nát bơ vơ
Nhớ thương là đợi còn chờ là yêu.
Đời tôi như một con diều
Đứt dây để trống cả chiều ngẩn ngơ.
VI
Đời tôi mưa nắng ở đâu
Bây giờ vuốt gió trên đầu tóc rơi.
Đời tôi tình rách tả tơi
Bây giờ nhặt mảnh sao rơi vá vào.
Đời tôi giầu ở chiêm bao
Bây giờ ngồi hút thuốc lào với trăng.
Tôi đi về Nhổn tìm em
Tre xanh không gió lại mềm tre xanh
Nhà em ở chỗ vòng quanh
Sao tôi đi mãi không thành đường đi
Sông Đáy chả như mọi khi
Chiều đem gội tóc đen xì hoàng hôn
Có người đứng đó gẩy rơm
Tôi nghe trong gió mùi thơm chẳng còn
Mong lăm nhựa ứ thân cây
Để xanh màu lá mặc đầy vết dao
Thập thò trong bụi tre gai
Hoa dong riềng của nhà ai nở hồng
Nhà ai có gái chưa chồng
Nhìn màu hoa để ngóng trông người về
Nắng thì nắng tái nắng tê
Rét thì rét đến đê mê lòng người
Màu hoa đỏ một nụ cười
Lặng im mà sóng luân hồi dâng cao
Cánh hoa sắc một lưỡi dao
Vì yêu tôi cứ cầm vào như không
Tưởng như thác đổ núi nhào
Hoá ra lại chỉ mưa rào thế thôi
Tưởng như nước chảy bèo trôi
Hoá ra người lại bỏ tôi giữa dòng
Vì nghèo nên phải long đong
Vì thơ nên phải bận lòng lôi thôi
Vì em nhấp nhổm đứng ngồi
Tương tư một chút cho đời còn duyên
Vì người ta đã dìm thuyền
Thì tôi phải biết vượt lên cả bờ!
Chiều trên phố Huế ra đi
Mưa mùa đông cứ rù rì bên tôi
Cây thì vẫn đứng thế thôi
Hàng thì bán đứng bán ngồi chen nhau
Người thì áo rách đã lâu
Người thì xe cúp đua nhau từng hàng
Tôi thì xe đạp lang thang
Nhìn dọc đã chán nhìn ngang lại buồn
Thơ loại khi đã vào khuôn
Bởi tôi chẳng chịu lách luồn linh tinh
Chiều mưa phố Huế một mình
Biết đâu là chỗ ân tình đến chơi?
I
Đường đi to nhỏ đường dài
Thẳm sâu xuống biển lai rai lên đèo.
Có gì không để tôi theo
Cả đời bạc tóc vẫn nghèo xác xơ.
Có gì không để tôi chờ
Đời người được mấy giấc mơ đã tàn.
Bao nhiêu hy vọng cũng tan
Mà sao vàng ở trong than vẫn ngời.
Bao nhiêu cái mặt con người
Đánh nhau mũ áo tả tơi vẫn còn.
Bảo rằng phía trước là son
Tôi đi đến hết đường mòn lại không
II
Cứ đi theo vết bùn nhơ
Bao giờ qua những bến bờ thương đau.
Bảo rằng khổ trước sướng sau
Mà trăm năm vẫn thấy nhau bọt bèo.
III
Bao nhiêu là nỗi đau qua
Gom vào thành những phù sa cho người.
Bao nhiêu là giọt mắt rơi
Làm mưa chứ chẳng làm trời nổi giông
Bàn chân đã xéo lên chông
Máu chảy không sợ thì không sợ gì.
Nhà ta nắng dột vào trưa
Con nằm chiếu rách để mưa trùng trình
Mẹ đi gánh nước giếng đình
Bỏ quên cái tình vào chiếc võng gai
Bỏ quên vào những ban mai
Chiếc cầu bắc bởi hai quai yếm đào
Con đừng mơ đến trăng sao
Chớ tin vào cái ngọt ngào người cho
Sang sông không để đắm đò
Luyện chân thật vững mà do bùn lầy
Buổi sáng
Cái bóng phía trước
Buổi chiều
Cái bóng phía sau
Buổi trưa
Cái bóng trên đầu
Tôi trắng
Sao mặt trời lại làm cái bóng tôi đen
Nghĩa trang
Những ngôi mộ bay hàng như con quạ
Trên trời
Những con quạ xếp hàng như ngôi mộ
Ở giữa
Những câu thơ viết dở
Tượng vàng
Tượng đồng
Dựng bên những dòng sông
Và quảng trường
Người ta đến hoa và hương
Ngưỡng mộ
Bây giờ phá vỡ
Không biết mặt người hay mặt tượng nham nhở
Trên đây, uct.edu.vn đã dành tặng bạn những bài thơ nổi tiếng của nhà thơ Đồng Đức Bốn trong tập Con Ngựa Trắng Và Rừng Quả Đắng. Mời các bạn đón xem phần 2 vào một ngày gần nhất! Chúng tôi luôn liên tục cập nhật những bài viết đặc sắc nhất trong ngày hãy theo dõi chúng tôi để sở hữu những bài viết hấp dẫn hơn nữa nhé! Thân Ái !
