Hàn Mặc Tử đã đi vào lòng những độc giả yêu thơ.Là nhà thơ nổi tiếng, khởi đầu cho dòng thơ lãng mạn hiện đại Việt Nam, là người khởi xướng ra Trường thơ Loạn. Trong những bài thơ của ông người ta không phân biệt được hư và thực, sắc và không, thế gian và xuất thế gian, cái hữu hình và cái vô hình, nội tâm và ngoại giới, chủ thể và khách thể, thế giới cảm xúc và phi cảm xúc. Mọi giác quan bị trộn lẫn, mọi lôgic bình thường trong tư duy và ngôn ngữ, trong ngữ pháp và thi pháp bị đảo lộn bất ngờ. Nhà thơ đã có những so sánh ví von, những đối chiếu kết hợp lạ kỳ, tạo nên sự độc đáo đầy kinh ngạc và kinh dị đối với người đọc.
Thơ “điên “Hàn Mặc Tử mang đến cho ta bao cảm xúc đến rợn người. Đó là ” máu” ” nước mắt”, là tiếng khóc, là cơn đau, là sầu lụy, là sự mênh mông dập dờn không nơi đỗ…Bước vào thơ ông như bước vào mê cung đẫm đầy đau thương và chết chóc. Dưới đây là chùm thơ Hàn Mặc Tử xúc động nhất được chúng tôi sưu tầm và gửi tặng cho tất cả độc giả yêu quý.
Nội Dung
Mộng Cầm và Hàn Mặc Tử có một mối tình đẹp như thơ. Mộng Cầm là một nhà văn người Việt Nam, bà được biết đến là một người tình trong thơ của nhà thơ Hàn Mặc Tử và cũng là một mối tình đẹp và lãng mạn của nhà thơ này. Trong khoảng nửa thế kỷ XX, chuyện tình Hàn Mặc Tử – Mộng Cầm vẫn luôn là đề tài làm tốn hao nhiều giấy mực của các nhà văn, nhà báo, nhạc sĩ. Sau đây là một số bài thơ Hàn Mặc Tử viết riêng cho Mộng Cầm.
Tác giả: Hàn Mặc Tử
Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên.
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.
Gió theo lối gió, mây đường mây,
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay…
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó,
Có chở trăng về kịp tối nay?
Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra…
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?
Tác giả: Hàn Mặc Tử
Trong làn nắng ửng: khói mơ tan,
Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng.
Sột soạt gió trêu tà áo biếc,
Trên giàn thiên lý. Bóng xuân sang.
Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời
Bao cô thôn nữ hát trên đồi;
– Ngày mai trong đám xuân xanh ấy,
Có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi…
Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi,
Hổn hển như lời của nước mây,
Thầm thĩ với ai ngồi dưới trúc,
Nghe ra ý vị và thơ ngây…
Khách xa gặp lúc mùa xuân chín,
Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng:
– “Chị ấy, năm nay còn gánh thóc
Dọc bờ sông trắng nắng chang chang?”
Tác giả: Hàn Mặc Tử
Trời hỡi, bao giờ tôi chết đi?
Bao giờ tôi hết được yêu vì,
Bao giờ mặt nhật tan thành máu
Và khối lòng tôi cứng tựa si?
Họ đã xa rồi khôn níu lại,
Lòng thương chưa đã, mến chưa bưa…
Người đi, một nửa hồn tôi mất,
Một nửa hồn tôi bỗng dại khờ.
Tôi vẫn còn đây hay ở đâu?
Ai đem tôi bỏ dưới trời sâu?
Sao bông phượng nở trong màu huyết,
Nhỏ xuống lòng tôi những giọt châu?
Tác giả: Hàn Mặc Tử
Mê trăng là đâm mê trinh tiết
Mê nắng vàng như phối hiệp tình duyên.
Phơi lòng chi, cho áo gió ngả nghiêng
Đem trong chữ muôn câu thêm sáng nghĩa
Xuân trên má, ý thơ lan thấm thía
Hây hây mơ, chín gấc giữa mùa hương.
Cô đương đi, – tôi đương thả dây thương
Sẽ cuống quýt trên đôi môi luôn chớp,
Nắng sẽ dai và trí cô sẽ ngớp,
Ý ưng đi, -nhưng chân vướng tơ yêu…
Môi bối rối, không lẽ nói cho nhiều
Bị mắc cỡ với muôn chim đường bộ
Cô say nắng, hay nắng say tiếng thơt.
A ha ha! Trong một phút thôi miên!
Nín hơi thơm bằng sức điện tình truyền
Tôi gò được một mùa xuân phẩm tiết.
Mùa xuân ấy là lòng tôi tha thiết.
Mê cuống cuồng say điêu đứng vì thương
Ôi chao ôi! Trong nắng rực mùi hương…
Tác giả: Hàn Mặc Tử
Lều tranh lạnh lẽo mấy canh thâu,
Lạnh cỏ cây trời lạnh đến đâu…
Hé cửa nhìn trăng, trăng tái mặt,
Gài then thắp nến, nến rơi châu.
Chiêm bao bóng lẩn Dao Trì động,
Mường tượng hồn chơi thệ thuỷ cầm.
Năm ngón đường tơ ngồi dậy bấm,
Gió quên than thở dế quên sầu.
Từ gió xuân đi, gió hạ về
anh thường gửi gắm mối tình quê
bên em mỗi lúc trên đường cái
hóng mát cho lòng được thỏa thuê!
em có ngờ đâu trong những đêm
trăng ngà giãi bóng mặt hồ êm
anh đi thơ thẩn như ngây dại
hứng lấy hương nồng trong áo em
bên khóm thùy dương em thướt tha
bên này bờ liễu anh trông qua
say mơ vướng phải mùa hương ướp
yêu cái môi hường chẳng nói ra
độ ấy xuân về em lớn lên
thấy anh em đã biết làm duyên
yêu dấu lòng anh ôm hận riêng.
Ôi cho ghê quá, ôi ghê quá
Cảm thấy hồn tôi ớn lạnh rồi
Đêm qua trăng vướng trong cành trúc
Cô láng giềng bên chết thiệt rồi
Trinh tiết vẫn còn nguyên vẹn mới
Chưa hề âu yếm ở đầu môi.
Xác cô thơm quá thơm hơn ngọc
Cả một mùa xuân đã hiện hình
Thinh sắc cơ hồ lưu luyến mãi
Chết rồi – xiêm áo trắng như tinh.
Có tôi đây hồn phách tôi đây
Tôi nhập vào trong xác thịt này
Cốt để dò xem tình ý lạ
Trong lòng bí mật ả thơ ngây
Biết rồi, biết rồi! Thôi biết cả
Té ra Nàng sắp sửa yêu ta
Bao nhiêu mơ ước trong tim ấy
Như chưa xuân về thổ lộ ra.
Một lời hứa anh chỉ mong có thế,
Để cho lòng tin tưởng ở ngày mai.
Một lời hứa ban cho người góc bể,
Là một nguồn sống mãi tiếc chi ai?
Anh chỉ thẹn không còn son trẻ nữa,
Để cho tình âu yếm mặn nồng hơn.
Và chỉ sợ đời em còn măng sữa,
Một ngày kia trĩu nặng nuốt căm hờn.
Nhưng tội nghiệp, trên trời đôi nhạn lạc,
Cứ yêu nhau đừng tưởng đến ngày mai.
Dẫu có lúc em mơ vui thú khác,
Anh cũng mừng đã được em yêu rồi.
Ta ném mình đi theo gió trăng
Lòng ta tản khắp bốn phương trời
Cửu trùng là chốn xa xôi lạ
Chim én làm sao bay đến nơi?
Chiếc tàu chở cả một đêm trăng
Muôn ánh sao ngời chói thẳng băng
Muôn sợi hương trầm bay bối rối
Muôn vàn thần thánh sống cao sang.
Giây phút ôi chao! Nguồn cực lạc.
Tình tôi ghen hết thú vô biên
Ai cho châu báu cho thinh sắc
Miệng lưỡi khô khan, hết cả thèm.
Hàn Mặc Tử mang vóc mình ốm yếu, tính tình hiền từ, giản dị, hiếu học và thích giao du bè bạn trong lĩnh vực văn thơ. Cuộc đời ông gặp nhiều nỗi bi ai, truân chuyên, ông có khát vọng tình yêu tha thiết, yêu hết mình nhưng những mối tình thường dở dang. Chính vì vậy những bài thơ tình của ông thường buồn da diết. Trăng, một hình ảnh ẩn dụ phổ biến trong thơ của ông. Ông viết về trăng để gửi gắm tâm tư, nỗi niềm.
Vui thay cảnh sáng trăng
Ái tình bắt đầu căng
Hoa thơm thì nín lặng
Hương thơm thì bay lay
Em tôi thì hổn hển
Áo xiêm lấm tấm vàng
Em tôi đã hiểu chưa
Đó là khúc tình ca
Nâng theo hơi thở nhẹ
Ở trên làn dây tơ
Của lòng em rộn rã
Khi mới học đòi mơ
Đêm nay trăng đúng tuổi
Năm nay em dậy thì
Làm sao không quyến luyến
Hoa gió đã tình si
Em tôi còn ngẫm nghĩ
Chưa thấy nói năng chi…
Tác giả: Hàn Mặc Tử
Đây phút thiêng liêng đã khởi đầu,
Trời mơ trong cảnh thật huyền mơ.
Trăng sao đắm đuối trong sương nhạt,
Như đón từ xa một ý thơ.
Ai hãy làm thinh chớ nói nhiều,
Để nghe dưới đáy nước hồ reo.
Để nghe tơ liễu run trong gió,
Và để xem trời giải nghĩa yêu.
Hàng thông lấp loáng đứng trong im,
Cành lá in như đã lặng chìm.
Hư thực làm sao phân biệt được?
Sông Ngân Hà nổi giữa màn đêm.
Cả trời say nhuộm một màu trăng,
Và cả lòng tôi chẳng nói rằng.
Không một tiếng gì nghe động chạm,
Dẫu là tiếng vỡ của sao băng!
Tác giả: Hàn Mặc Tử
Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng Trăng!
Ai mua trăng tôi bán trăng cho
Không bán đoàn viên, ước hẹn hò…
Bao giờ đậu trạng vinh quy đã
Anh lại đây tôi thối chữ thơ.
Không, Không, Không! Tôi chẳng bán hồn Trăng.
Tôi giả đò chơi, anh tưởng rằng
Tôi nói thiệt, là anh dại quá:
Trăng Vàng Trăng Ngọc bán sao đang.
Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng!
Trăng sáng trăng sáng khắp mọi nơi
Tôi đang cầu nguyện cho trăng tôi
Tôi lần cho trăng một tràng chuỗi
Trăng mới là Trăng của Rạng Ngời
Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng!
Tác giả: Hàn Mặc Tử
Đêm ấy lại đêm thức với trăng
Mưa ngoài hiên lạnh ẩn dáng Hằng
Cô đơn! Ừ nhỉ, chừng quạnh quẽ
Đêm rất riêng mình – Một cõi quên!
Tôi trả cho tôi những ngại ngần
Trả người – đây nhé những phân vân
Cõi riêng lặng lẽ gài then kín
Ngoài ấy người vui với bụi trần.
Cơn gió lập đông buốt lạnh lùng
Tứ bề gom lại một cõi không
Lặng nghe – Tôi nhé, nghe tôi khóc
Hiện hữu mà chi? Chỉ nghẹn lòng.
Trăng rụng nhiều ghê!
Trăng rụng nhiều ghê!
Ta liền đánh thức hoa đang ngủ,
Lá giật mình lăn ở trước hè,
Trăng vàng đương liếm trên hoa lá,
Trên gì gì nữa… ở bên kia…
Bên đồi ta ợ ra trăng cả,
Ướt áo nhưng mà chưa no nê…
Ta xin cô ấy dừng chân lại,
Nhất định cô thu những cái gì!
Cái gì nhiu nhíu trong thân áo,
Cô đừng ấp úng, thú ta nghe.
Đừng! Đừng! Cô chớ nên nghe,
Những lời ta nói là mê! mê! mê!
Cô đi về!… Cô đi về!…
Nhìn ta một cái, trinh kia không còn…
Cô đã cho hồn ta mó tới,
Chết to rồi! Mất cả ý tươi non!
Ấp tay lên tráp đào non,
Nút tai đừng thiết những nguồn thơ ta…
Nhắm mắt đi nha!
Nhắm mắt đi nha!
Tuy chìm theo ta… một mù thơ say khướt,
Cô cứ tin rằng như lạc đến nơi xa…
Đừng nghĩ gì nha!
Đừng nghĩ gì nha!
Cái người cô thấy chiều qua,
Nếu hơi nhơ nhớ thì là… mất trinh!
Mới lớn lên trăng đã thẹn thò
Thơm như tình ái của ni cô
Gió say lướt mướt trong màu sáng
Hoa với tôi đều cảm động sơ
Đang khi mầu nhiệm phủ ban đêm
Có thứ gì rơi giữa khoảng im
Rơi tự thượng tầng không khí xuống
Tiếng vang nhè nhẹ dội vào tim.
Tôi với hồn hoa vẫn nín thinh
Ngấm ngầm trao đổi những ân tình
Để thêm ấm áp nguồn tơ tưởng
Để bóng trời khuya bớt giật mình.
Từ đầu canh một đến canh tư
Tôi thấy trăng mơ biến hóa như
Hương khói ở đâu ngoài xứ mộng
Cứ là mỗi phút mỗi nên thơ.
Ánh trăng mỏng quá không che nổi
Những vẻ xanh xao của mặt hồ
Những nét buồn buồn tơ liễu rủ
Những lời năn nỉ của hư vô.
Không gian dầy đặc toàn trăng cả
Tôi cũng trăng mà nàng cũng trăng
Mỗi ảnh mỗi hình thêm phiếu diễu
Nàng xa tôi quá nói nghe chăng.
Trăng nằm sóng soải trên cành liễu
Đợi gió đông về để lả lơi
Hoa lá ngây tình không muốn động
Lòng em hồi hộp, chị Hằng ơi.
Trong khóm vi vu rào rạt mãi
Tiếng lòng ai nói? Sao im đi?
Ô kìa, bóng nguyệt trần truồng tắm
Lộ cái khuôn vàng dưới đáy khe.
Vô tình để gió hôn lên má
Bẽn lẽn làm sao lúc nửa đêm
Em sợ lang quân em biết được
Nghi ngờ tới cái tiết trinh em.
Hàn Mặc Tử là nhà thơ nổi tiếng, ông được xem như là người khởi đầu cho dòng thơ lãng mạn hiện đại Việt Nam.Tuyển chọn những bài thơ hay viết về thi nhân Hàn Mặc Tử (22/09/1912 – 11/11/1940) để tưởng nhớ và ca ngợi những đóng góp của ông cho nền thi ca Việt Nam.
Xem thêm :Thơ Chế Lan Viên-tuyển tập những bài thơ đi cùng năm tháng
Tác giả: Quý Phương
Cuộc sống vốn vô thường đau đớn
Tuổi thanh xuân chí lớn chưa xong
Duyên tình lận đận long đong
Ra đi để lắm bóng hồng tiếc thương
Hàn Mạc Tử tình trường vừa chớm
Nụ non đang nở sớm vội tàn
Lệ sầu nhân thế chứa chan
Xót xa cho cảnh trái ngang của người
Ngày người đến ngọn đồi Phan Thiết
Gió trăng kia cũng biết cảm thông
Ấp ôm thân xác cõi lòng
Héo hon đau ốm bệnh phong không lành
Ai cũng lánh xa nhanh vì sợ
Người buồn đau kể khổ với trăng
Muốn đem bán cả chị Hằng
Chứ không rao bán tình chàng trao ai
Quy Nhơn đó đón người trở lại
Lắm sầu bi lệ mãi tuôn rơi
Tang thương phủ một góc trời
Quê hương yêu dấu chôn vùi thi nhân
Người tóc bạc ngàn lần chua xót
Tiễn đầu xanh từng giọt lệ rơi
Thương cho phần số hết rồi
Nhưng vần thơ vẫn ngàn đời lưu danh.
Tác giả: Hương Nam
Ngày xưa rao bán trăng vàng,
Khiến bao kẻ sĩ mơ màng ông ơi.
Giờ đây tiên cảnh dạo chơi,
Ông ơi có biết lòng tôi nhớ người.
Giống ông tôi mất nụ cười,
Phòng đơn gối chiếc cuộc đời bôn ba.
Đêm đêm tâm sự Hằng Nga,
Bao năm đơn bóng chỉ ta với nàng.
Nhớ em tôi ngắm trăng vàng,
Ngắm trăng tôi lại thấy càng nhớ em.
Hôm nay ông đã tuổi thêm,
Chúc ông hạnh phúc ở trên thiên đàng.
Còn tôi với ánh trăng vàng,
Hàng đêm tâm sự cùng nàng năm canh!
Tác giả: Hoa Phan
Về đây núp bóng mộ Hàn
Thả hồn lờ lững khói nhang giữa trời
Đi qua hai tám tuổi đời
Giấu trong mệnh bạc những lời “thơ điên”.
Lòng chung tỏ nỗi niềm riêng
Đêm rằm đợi bóng trăng nghiêng chốn nào?
Dưới chân biển sóng xạc xào
Đồi Thi Nhân bỗng chênh chao rùng mình.
Giai nhân mấy kẻ chung tình
Mà sao thi sĩ một mình nằm đây?
Người về với gió cùng mây
Hay đang dưới mộ ngập đầy cỏ hoang?
Trong mơ chẳng thấy “Đôi hồn”
”Đêm không ngủ” được bồn chồn “Gái quê”
”Cuối thu” “Đà Lạt trăng mờ”
“Đây thôn Vĩ Dạ” bài thơ khóc mình
Sao không “Ngủ với Trăng” tình
Với em “Cô gái đồng trinh” thuở nào
Mà “Siêu thoát” tận trời cao
Để “Sầu vạn cổ” cho bao nhiêu người?
Ra đi bỏ lại “chuỗi cười”
“Chuyến đò ngang” giữa “Nắng tươi” “Trái mùa”
Trăng trèo “Cửa sổ đêm khuya”
“Vội vàng chi lắm” rồi lìa xa nhau,
Nghe cung “Đàn nguyệt” mà đau
Nửa “Đời phiêu lãng” ngày sau cùng về
“Nợ duyên” giữ một lời thề
“Thời gian” còn mãi đam mê trăng ngàn.
Về đây núp bóng mộ Hàn…
Tác giả: Thái Tài
Đêm thu dưới áng trăng vàng
Lâng lâng cảm xúc nhớ chàng thi nhân
Người rao bán một vần trăng
Tài hoa hẫm phận mang thân phế tàn
Lầu thơ ai oán cung đàn
Lẫn trong tiếng gió ngỡ Hàn còn đây
Cô đơn rũ bóng thân gầy
Bao lời huyết lệ trĩu đầy cuồng si
Trách tình gieo lắm sầu bi
Hận mình sớm trải lâm ly não nề
Hơn mang kiếp số tái tê
Cho yêu thương đọng ê chề tiếng thơ
Mộng Cầm…thôi hết mong chờ
Mai Đình…tha thiết cũng mờ khói sương
Riêng mình khao khát vấn vương
Cô đơn quạnh vắng miên trường bi ai
Oán đời hờn phận phôi phai
Xuân xanh hai tám thân trai lìa trần
Để vương tiếc nuối thế nhân
Hồn thơ da diết khóc hận thiên thu…
Tác giả: Thái Tài
Mồ hoang lạnh lẽo…Mặc Tử ôi !
Tủi thay mộng tưởng cũng tan rồi
Nghìn năm còn đó lời dang dỡ
Khóc hờn nhân thế…kiếp phai phôi
Tài hoa khát vọng gửi vào mơ
Nào hay phận hẫm ái hoen mờ
Tình kia vừa chớm tàn mây khói
Cho dòng huyết lệ phủ vần thơ
Ngập chìm men đắng…ngập hồn say
Lời thi cuồng oán vọng đêm ngày
Nguyệt hỡi..! tình đời sao oan trái
Phế nhân một kiếp trĩu dạ cay
Trời xanh ghen ghét Mộng Cầm ơi !
Lầu ông hoàng đó chứng bao lời
Ước thệ vàng son sao chửa vẹn
Mà người chia cách…người đôi nơi
Cung đàn lìa đoạn biết tìm đâu ?
Mai Đình thôi xin chớ thương sầu
Nợ duyên đành hẹn lai sinh trả
Tim dù máu rỉ quyện dòng châu
Mộng đã tan lìa hỡi..!Ngọc Sương
Mơ chi sánh bước nẻo thiên đường
Hồn thơ héo nhàu trong tê tái
Trăng cũng trĩu đọng nỗi vấn vương
Trời đất tang thương rũ úa màu
Quy Nhơn chốn cũ chạnh lòng đau
Người đi để lại bao nuối tiếc
Vạn kiếp thiên thu trổi men sầu…
Tác giả: Phan Hòa
Chiều leo lên dốc Mộng Cầm
Trời đang hửng nắng bỗng dầm dề mưa
Mộ Hàn xào xạt gió đưa
Khói nhang ai đó mới vừa thắp xong.
Bậc thềm đá phủ rêu phong
Người nằm dưới mộ đợi mong một người
Từng đêm ngửa mặt lên trời
Nợ chưa trả được, rao lời bán trăng.
Đã mơ lên chốn cung Hằng
Sao hồn thiêng vẫn dùng dằng chửa đi?
Xin đừng bận bịu làm chi
Trần gian vướng nợ tình si là thường.
Quanh co cũng một con đường
Sẽ đưa Người đến cổng vườn thiên thai
Ta nguyền ở lại nơi đây
Làm người giữ mộ đến ngày quy tiên.
Nếu hồn Người có linh thiêng
Hãy về ứng mộng tư riêng một lần
Ta xin trả giúp nợ nần
Để Người thanh thản nguôi dần… tình xưa.
Tác giả: Đặng Minh Mai
Đời nghiệt ngã thân Hàn lâm bệnh
Khi tuổi đời thân mệnh trẻ trung
Đam mê thơ phú tột cùng
Tài hoa, nghĩa khí cả vùng đều hay
Lòng nhân ái đong đầy cảm xúc
Qua áng thơ, qua khúc nhạc lòng
Mộng Cầm, Hoàng Cúc biết không
Nhớ thương giằng xé cô phòng trại phong!
Nơi cách biệt người không qua lại
Chốn Quy Hoà e ngại người dân
Đơn côi chỉ có một thân
Sớm chiều mưa nắng tần ngần niềm đau!
Lời thơ vọng u sầu thảm thiết
Đêm ngắm trăng da diết hồn thơ
Quạnh hiu đêm vắng sương mờ
Nhớ hình nhân ảnh ngóng chờ tin vui!
Tình đơn lẻ bùi ngùi chua xót
Hoàng Cúc ơi! tim chót yêu nàng
Ngại ngùng nên chẳng dám sang
Lời yêu xin gửi qua trang thơ tình!
Rồi số phận thình lình ập đến
Ông lìa trần thương mến mang đi
Thơ Hàn mãi mãi mê ly
Lưu cho hậu thế tạc ghi trong lòng!
Cuộc đời của ông quá ngắn ngủi, nhà thơ trẻ tài năng ra đi lúc có 28 tuổi bởi căn bệnh phong quái ác. Đau về đời, đau về tình, đau về chính mình…Tất cả những đắng cay ông đã gào thét trong từng câu chữ. Để rồi những áng thơ hàn mạc tử hay nhất mãi trường tồn theo thời gian và luôn khiến triệu triệu độc giả yêu mến thơ ông phải chạnh lòng đau đớn. Nói như Hoài Thanh trong cuốn Thi nhân Việt Nam đã bình: “Đây là một nguồn thơ dào dạt và lạ lùng, vườn thơ Hàn rộng không bờ, bến, càng xa càng ớn lạnh…“.
