Giới thiệu đến tất cả quý bạn đọc phần 3 của Tập thơ Quốc âm thi tập của nhà thơ Nguyễn Trãi. Đây là phần cuối của tập thơ nôm nổi tiếng này. Cùng chia sẻ những cảm nhận của bạn với chúng tôi về tập thơ này nhé.
Nội Dung
Trùng dương mấy phát khách thiên nha,
Kịp phen này được đỗ nhà.
Túi đã không tiền khôn chác rượu,
Vườn tuy có cúc chửa đâm hoa.
Phong sương đã bén biên thi khách,
Tang tử còn thương tích cố gia.
Ngày khác hay đâu còn việc khác,
Tiết lành mựa nỡ để cho qua.
Sắc là giặc, đam làm chi,
Thuở trọng còn phòng có thuở suy.
Trụ mất quốc gia vì Đát Kỷ,
Ngô lìa thiên hạ bởi Tây Thi.
Bại tan gia thất đời từng thấy,
Tổn hại tinh thần sự ích chi.
Phu phụ đạo thường chăng được chớ,
Nối tông hoà phải một đôi khi.
Giận làm chi tổn khí hoà,
Nào từng có ích nhọc mình ta.
Nếu đua khí huyết quên nhân nghĩa,
Hoà thất nhân tâm nát cửa nhà.
Mấy phát om thòm dường tích lịch,
Một cơn lừng lẫy tựa phong ba.
Đến khi tịt mới ăn năn lại,
Nhẫn song thì vạn sự qua.
Nhắn bảo phô bay đạo cái con,
Nghe lượm lấy, lọ chi đòn.
Xa hoa lơ lãng nhiều hay hết,
Hà tiện đâu đang ít hãy còn.
Áo mặc miễn là cho cật ấm,
Cơm ăn chẳng lọ kén mùi ngon.
Xưa đã có câu truyền bảo:
Làm biếng hay ăn lở non.
Chữ Nôm:
埀保鋪悲道丐昆
牐歛娎路之噡
奢華嚧浪饒処歇
苛賤兜當乊唉群
襖默免卥朱婔蔭
琟吿拯路見味唁
初乑固勾傳保
濫丙処吿呂筃
Mười hai tháng lọn mười hai,
Hết tấc đông trường sáng mai.
Hắc đế Huyền minh đà đổi ấn,
Sóc phong bạch tuyết hãy đeo đai.
Chong đèn chực tuổi cay con mắt,
Đốt trúc khua na đắng lõ tai.
Chẳng thấy lịch quan tua sá hỏi,
Ướm xem dần nguyệt tiểu hay đài.
Tính từ gặp tiết lương thần,
Thiếu một hai mà no chín tuần.
Kiếp thiếu niên đi thương đến tuổi,
Ốc dương hoà lại ngõ dừng chân.
Vườn hoa khóc, tiếc mặt Phi tử,
Trì cỏ tươi, nhưng lòng tiểu nhân.
Cầm đuốc chơi đêm này khách nói,
Tiếng chuông chưa đóng ắt còn xuân.
Và tháng hạ thiên bóng nắng dài,
Thu đông lạnh lẽo cả hoà hai.
Đông phong từ hẹn tin xuân đến,
Đầm ấm nào hoa chẳng tốt tươi.
Vì ai cho cái đỗ quyên kêu,
Tay ngọc dùng dằng chỉ biếng thêu.
Lại có hoè hoa chen bóng lục,
Thức xuân một điểm não lòng nhau.
Đông đã muộn lại sang xuân,
Xuân muộn thì hè lại đổi lần.
Tính kể tư mùa có nguyệt,
Thu âu là nhẫn một hai phần.
Hầu nên khôn lại tiếc khuâng khuâng,
Thu đến đêm qua cảm vả mừng.
Một tiếng chày đâu đâm cối nguyệt,
Khoan khoan những lệ thỏ tan vừng.
Dịp trúc còn khoe tiết cứng,
Rầy liễu đã rủ tơ mềm.
Lầu hồng có khách cầm xuân ở,
Cầm ngọc tay ai dắng dõi thêm.
Dắng dõi bên tai tiếng quản huyền,
Lòng xuân nhọn động ắt khôn gìn.
Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,
Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên.
Tiếc thiếu niên qua lật hẹn lành,
Hoa hoa nguyệt nguyệt luống vô tình.
Biên xanh nỡ phụ người đầu bạc,
Đầu bạc xưa này có thuở xanh?
Hõi kẻ biên xanh chớ phụ người,
Thức xuân kể được mấy phen lười.
Vì thu cho nhẫn đầu nên bạc,
Chưa dễ ai đà ba bảy mươi.
Ba bảy mươi nào, luống nhọc thân,
Được thua đã biết sự vân vân.
Chớ cười hiền trước rằng dại,
Cầm đuốc chơi đêm bởi tiếc xuân.
Tiếc xuân cầm đuốc mảng chơi đêm,
Những lệ xuân qua tuổi tác thêm.
Chẳng thấy ngoài hiên tơ liễu rủ,
Một phen liễu rủ một phen mềm.
Liễu mềm rủ, nhặt đưa hương,
Hứng bợn lầu thơ khách ngại rằng.
Thấy cảnh lòng thơ càng vấn vít,
Một phen tiếc cảnh một phen thương.
Thương cảnh vì nhân cảnh hữu tình,
Huống chi người lạ cảnh hoà thanh.
Xuân ba tháng thì thu ba tháng,
Hoa nguyệt đon dùng mấy phát lành.
Loàn đan ướm hỏi khách lầu hồng,
Đầm ấm thì thương kẻ lạnh lùng.
Ngoài ấy dầu còn áo lẻ,
Cả lòng mượn đắp lấy hơi dùng.
Ba xuân thì được chín mươi ngày,
Sinh vật lòng trời chẳng tây.
Rỉ bảo đông phong hời hợt ít,
Thế tình chớ tiếc, dửng dưng thay.
Lầu xanh từng thấy khách thi nhân,
Vì cảnh lòng người tiếc cảnh xuân.
Mới trách thanh đồng tin diễn đến,
Bởi chưng hệ chúa Đông quân.
Đâu đâu cũng chịu lệnh Đông quân,
Nào chốn nào chăng gió xuân.
Huống lại vườn còn hoa trúc cũ,
Trổi thức tối lạ mười phân.
Nguyệt trong đáy nước nguyệt trên không,
Xem ắt lắm, một thức cùng.
Hải nhược chiết nên cành quế tử,
Giang phi chiếm được thức Thiềm cung.
Thu cao thỏ ướm thăm lòng bể,
Vực lạnh châu mừng thoát miệng rồng.
Đạn khiếp thiên nhan chăng nỡ tịn,
Lui thuyền lãng đãng ở trên dòng.
Trời nghi ngút, nước mênh mông,
Hai ấy cùng xem, một thức cùng.
Hương thỏ chìm tăm Hải nhược,
Nhà giao giãi bóng Thiềm cung.
Bút thiêng Ma Cật tay khôn mạc,
Câu khéo Huyền Huy ý chửa đông.
Lẻ có chim bay cùng cá nhảy,
Mới hay kìa nước nọ hư không.
tập thơ gồm 7 bài thơ
Ngẫm hay thế sự nhẹ bằng lông,
Ăn uống chăng nài bổng Vệ công.
Lầu nguyệt đã quen tiên thổi địch,
Non xuân từng bạn khách ăn thông.
Cánh xâm bạch tuyết mười phân bạc,
Đính nhuộm đơn sa chín chuyển hồng.
Nghìn dặm trời dầu đủng đỉnh,
Kham cười anh vũ mắc chưng lồng.
Nước dẫy triều cường cuối bãi đầy,
Làm kỳ chính khéo nên bầy.
Đàn chìm đạn ngọc sao bắc,
Phất dõi cờ lau gió tây.
Thu phát lệnh nghiêm hàng đỗ gấp,
Sương thanh bảng nhặt tiếng kêu chầy.
………….
Tử tái đường nghèo lòng mựa ngây (nghi).
Làm sứ đi thăm tin tức xuân,
Lay thay cánh nhẹ mười phân.
Nội hoa lớp lớp vây đòi hỏi,
Doanh liễu khoan khoan khéo lữa lần.
Thục đế để thành déo dắt,
Phong vương đắp luỹ khóc ran.
Chúa xuân giáo tập dư ba tháng,
Mảng cầm ve mới đỗ quân.
Lọ vằn sinh bởi mãi phương Tây,
Phụng sự Như Lai trộm phép thầy.
Hơn chó được ngồi khi mặt bếp,
Tiếc hùm chẳng bảo chước leo cây.
Đi nào kẻ cấm buồng the kín,
Ăn đợi ai làm bàn soạn đầy.
Khó lẫn sang chăng nỡ phụ,
Nhân chưng giận chuột phải nuôi mày.
Chữ Nôm:
路倲生娻買方西
奉事如來濫法柴
欣匵特憹欺面噄
惜妭拯保斫撩炥
岃儍几禁隟硦謹
吿待埃濫盤饌苔
庫免禥庄女負
因蒸恨匳沛挼眉
Dài hàm nhọn mũi cứng lông,
Được dưỡng vì chưng có thửa dùng.
Lỗi hoà đàn, tinh Bắc Đẩu,
Lang một điểm, thuỵ Liêu Đông.
Chân khi mặt nước chưa hay lạt,
…………….
Tiện chẳng hay bề biến hoá,
Trương hai con mắt lại xem rồng.
Truyền tin chẳng lọ nhọc thanh đồng,
Cởi lòng xuân làm sứ thông.
Năm thức phây phây đuôi phượng nở,
Tám lòng im ỉm chữ nhàn phong.
Dõi qua ngàn liễu vương tơ bạc,
Bay tịn lòng hoa động bóng hồng.
Nẻo đến tin đâu đều hết có,
Nâng niu ai nỡ để tay không.
Đầm chơi bể học đã nhiều xuân,
Dời đến trên yên nằm quải chân.
Mày mỏ hôm dao, lòng mặc khách,
Kỳ mài ngày tháng, của thi nhân.
Khoẻ cà ruộng thánh đà nhiều khóm,
Được hưởng cao văn vô số phần.
……………
……………
Kết thúc tập thơ Quốc âm thi tập của Nguyễn Trãi, hi vọng sẽ giúp quý độc giả có thể theo dõi liền mạch những bài thơ hay của nhà thơ. Thường xuyên ghé thăm uct.edu.vn để cập nhật những trang thơ mới của các nhà thơ nổi tiếng trong và ngoài nước nhé. Cảm ơn quý bạn đọc đã luôn đồng hành và theo dõi chúng tôi.
