Nguyễn Trọng Tạo là một cây bút đi đầu trong nền văn học Việt Nam thời kì đổi mới. Ông có một chùm thơ vô cùng giá trị gắn liền với nhiều thế hệ bạn đọc. Ngòi bút tinh tế, độc đáo khiến những bài thơ của ông không thể nhầm lẫn với bất cứ nhà thơ nào được. Ông đã khẳng định khả năng sáng tác của mình qua một loạt những bài thơ đặc sắc gây nên chấn động lớn trong văn học Việt nam
Nhà thơ không ngừng học hỏi, vươn mình đến sự sáng tạo trong những tác phẩm của mình. Chính vì thế mà những giải thưởng danh giá đã khẳng định sự cống hiến của ông
Nào! Ngay bây giờ chúng ta cùng nhau cảm nhận những bài thơ tình còn lại của nhà thơ đầy nhiệt huyết này nhé!
Nội Dung
mong manh em đến mùa mưa bão
đêm dắt anh tìm phút thần tiên
quỳnh hoa quỳnh hoa thẹn thùng một đoá
rượu nồng hương men ngấm môi mềm
em trút bỏ tơ lụa hồng phớt tím
cho trắng trong hiển hiện đến rợn người
anh ngỡ chết giữa rùng mình hoa nở
một đời hoa chỉ giây phút, trời ơi!…
rồi hoa tự liệm mình từng cánh rũ
ly rượu thừa anh đổ xuống mùa thu
rồi chẳng biết kiếp này hay kiếp nữa
hồn hoa về trong mưa bão phù du…
tôi về khép lại căn phòng
thấy trong lồng ngực như không có gì
trái tim đã bỏ tôi đi
ai mà nhặt được gửi về giùm tôi.
em hẹn tối nay không trở lại
để trời đổ mưa khắp thành phố tìm em
mưa thắp nghìn ngọn nến giữa trời đêm
mưa xum xuê nỗi lòng anh buồn nhớ
mưa đập choang choang mọi cửa ô thành phố
mưa thét gào mưa gọi em em
anh ngỡ bước một chân vào miệng vực
anh rơi từ trái đất xuống trời đêm
có thể đêm nay cơn mưa lạc ngoài trời
còn em ngủ một mình trong cơn khát
em không biết cơn mưa đang gào hát
một bài hát cực buồn
chưa chết đêm
chưa gặp em
cơn mưa xuyên bóng tối
vầng mặt trời chết đứng trong nỗi khát cơn mưa
đến bao giờ
biết đến bao giờ
em gặp lại giọt nước mưa đầu tiên
mà đám mây đánh mất
em trở lại thì cơn mưa đã chết
em
đôi môi hay cười và cặp mắt thông minh
em
mà anh hay nói cho nghe những điều bí mật
em
có thể làm vỡ ra cơn mưa từ những sợi đá kia?
tình cờ hay chẳng tình cờ
cây hoa phượng nở bất ngờ chiều nay
để tôi đứng lặng nhìn cây
quên sông Hương gió vơi đầy sau vai
tháng ba thì hãy còn dài
một mình cây đứng đợi ai bên đường
cái màu hoa đỏ lạ thường
ngỡ như thời trẻ chưa từng nở hoa
cái màu hoa đỏ như là
thời gian nén lại nở oà khát khao
màu hoa đỏ tự trời cao
cháy lên như chẳng lúc nào nguôi ngoai
sao lòng tôi cứ hỏi ai
tháng ba thì hãy còn dài Huế ơi
cây hoa nở sớm đón người
hay mùa hè trước đợi tôi đến giờ?
hoa đào vương kiếp đào hoa
thắm tươi một thuở phôi pha một ngày
tôi nhìn từng cánh đào bay
thời gian loã thể rụng đầy chiêm bao
giật mình tôi gọi ơi đào
giang tay níu lại thuở nào thắm tươi
nhưng nàng đã chẳng nghe lời
lặng im trút xuống quanh tôi phai tàn.
tôi không định viết một bài thơ khác
thì bỗng em… em đến quá bất ngờ
em như nắng giữa mưa
em như mưa giữa nắng
em như là cơn bão ngả nghiêng thơ
ai biết em ra đi tự bao giờ
tự nơi nào em ra đi, nào ai biết?
cho tôi nghĩ đến một vòm trời biếc
em cheo leo ở đó tháng năm dài
có thể là trên mặt đất này thôi
nơi cay đắng vẫn ngày ngày làm khách
nơi hạnh phúc ít khi cùng dự tiệc
nơi mái nhà không một bóng cây che
em ra đi để mãi chẳng quay về
trước cánh cửa nỗi buồn chính tay em bấm khoá
nào biết em ra đi mùa thu hay mùa hạ
chỉ biết khi em đến, một ngày xuân
hoa nở bừng trời đất ngạc nhiên
những ngọn gió nhập vào em vũ hội
cỏ bên đường ngỡ ngàng thay áo mới
đá vỡ tan thành ríu rít tiếng chim
cho tôi đánh mất mình khi em đến
để được nhận ra mình mới mẻ lúc yêu em!…
anh ngồi nhìn trang giấy
rất lâu, nhìn rất lâu
giấy trắng trong đến nỗi
thơ không thể bắt đầu
ngỡ như là từ đấy
chúng mình vừa yêu nhau
ngỡ như là từ đấy
chúng mình vừa xa nhau
bàn tay anh đặt lâu
lên trắng trong mãi mãi
lời gọi thầm vụng dại
run run trang giấy mềm
chợt một ánh lửa diêm
lóe bên kia trí nhớ
em ơi, đôi vai nhỏ
suốt đời còn hiện lên…
có thể tóc nàng bạc trắng
vô tình sỏi đá thành vôi
có thể cơn mưa đã tạnh
trái tim chẳng mọc thêm chồi.
chàng trai yêu nàng đã chết
bên tầng tháp cổ rêu mờ
cánh chim thiên di mỏi mệt
bay ngoài câu hát ngu ngơ
bọn trẻ như chàng ngày trước
thả hồn trong quán cà phê
ở đó có nàng kiều diễm
vai thon ôm mái tóc thề
thầm thì đêm nghe gió nói
nàng là con của Diễm xưa…
rồi sẽ có ngày chúng ta ngồi nhớ lại
cái thời mình trẻ đẹp dường bao
người ngồi học dưới vị chua hoa sấu
chẳng biết tôi đang vắt vẻo cành cao
cho đến khi tôi cất tiếng ồ ồ
hát bài hát về lá chua me đất
người ngơ ngác nhìn quanh sân cỏ mật
rồi đột nhiên bỏ sách chạy đằng nào
tôi cứ ngồi vắt vẻo cành sấu cao
nhìn vạt nắng bâng khuâng trên sân cỏ
lòng như sách đang đợi người đến mở
hoa sấu chua ngọt lại bước chân trần
người nhìn lên: hoa sấu rụng vào má
và mắt tôi rụng xuống mắt người
tôi sung sướng nhận bao lời trách quở
vui như là bài hát lá chua me…
không hẹn hò anh trở lại công viên
anh trở lại thảm cỏ xanh đêm trước
những sinh viên tuổi như em ngồi học
trẻ con chơi quanh những gốc cây già
hoa bằng lăng rắc tím tận bao giờ
trên cỏ biếc. Tiếng loa đài đâu đó
mặt hồ rộng sóng chạm vào trí nhớ
anh đứng nhìn từng đôi lứa đi qua
có ai ngồi xuống chỗ chúng mình kia
chàng trai ấy cùng với cô gái ấy
cô gái đẹp sao giống em đến vậy
và chàng trai run rẩy giống anh sao?
cỏ biếc xanh như cỏ đêm nào…
tìm hoa tôi tìm ngón thơm xoè nắng
em vẫy gọi tôi mùa tình trong trắng
tìm hoa tôi tìm cánh môi thần tiên
em truyền sang tôi nóng bỏng lửa thiêng
tìm hoa tôi tìm gót hài vũ điệu
em dìu tôi say thụ cầm huyền diệu
tìm hoa tôi tìm yếm thắm váy nhung
một nẻo tân hôn vời vợi muôn trùng
mùa hạ trôi qua tơi bời phượng đỏ
mùa thu trôi qua cúc tàn ngõ nhỏ
em bỏ tôi đi dằng dặc mùa đông
tôi tìm gầy guộc gặp em bạc lòng
mùa xuân thương ai tươi ròng muôn sắc
cả một trời hoa sương nhoà nước mắt…
khát nước – mời cạn ly đầy
khát men – mời cạn rượu này
khát tình – uống cạn – tháng ngày buồn tênh
thành phố sau đêm nói yêu em
hàng cây thay lá mới
những ô cửa như mắt nhìn hồ hởi
người qua đường cười mỉm với tôi chăng?
tiếng loa đài bỗng trong trẻo lạ lùng
bước chân gió trên mặt hồ rộng rãi
hương hoa sấu có gì khang khác vậy
tôi không thể không nhớ về tóc em thơm
cột đồng hồ và tiếng bước chân
một ghế đá, một gốc cây buổi sáng
những ngả đường người xe cuộn sóng
tất cả thành thương nhớ của tôi rồi!
em ơi em, chỉ chốc lát nữa thôi
em chẳng thể kiếm tìm
trong thành phố dáng tôi trẻ dại
thành phố sau đêm nói yêu em
mặc áo lính tôi thành người từng trải…
và nhịp tim xôn xao êm dịu
đập khẽ khàng lên những chồi non
tiễn tôi đi em viết bài thơ mới
bài thơ tình những tia nắng đầu tiên
thành phố sau đêm nói yêu em…
cho thơ tôi được tìm về
tuổi hai mươi, sáng mùa hè đạn bom
ngồi trêm mâm pháo quay tròn
bị thương, tôi ngỡ chẳng còn về đây…
có ai chợt đến, ghé vai
cõng tôi, bước núi bước mây chập chùng
tiếng bom lay đất, lạ lùng
người cõng tôi, bỗnh hóa vùng chở che
là khi chợt tỉnh cơn mê
nhận ra mái tóc bộn bề ngực tôi
là khi tim đập bồi hồi
nhận ra gương mặt của người… không quen
cho thơ tôi được gọi Em
và tôi xin được đi tìm người yêu
qua bao buổi sớm buổi chiều
qua bao trận đánh rất nhiều nhớ thương
hẳn là tôi đã tơ vương
người không quen… biết hỏi đường về đâu?
cho tôi xây những nhịp cầu
để em chẳng phải sông sâu lụy đò
tôi xây phố rộng, nhà to
để em đến ở, chẳng chờ đợi đâu
tôi về đồng cạn đồng sâu
may ra tát nước chung gầu cùng em…
và bao công việc không tên
tôi say như thể có em đến gần
như là tôi đã một lần
nói yêu em
dọc mùa xuân
hai người…
cho thơ tôi được nói lời
tình – yêu – tôi, gửi tới người – tôi – yêu
bởi tôi tin những sớm chiều:
người không quen… sống rất nhiều cho tôi
chẳng lẽ anh yêu đất cằn đá cỗi
nắng cháy da và rét buốt xương
gió xé rách áo quần
mưa ném nghiêng mũ cối
chẳng lẽ anh yêu sóng biển gào dữ dội
át cả tiếng em từ phía đất liền?
công sự anh đào xuyên ngày, xuyên đêm
đào vào đá (lưỡi xẻng thay mấy bận)
những cánh tay kéo pháo hai ba tấn
lên điểm cao, dốc dựng lệch trời xanh
chẳng lẽ anh yêu đá cào tướp bàn chân
dày cao cổ rách rồi, tay con trai lại vá?
sống giữa biển mà lắm khi thèm cá
luống rau trồng trong lưới ngăn chim
nước biển nhiều mà chẳng thể nấu cơm
(phuy nước ngọt để dành khi giặc giã)
chẳng lẽ anh yêu đêm liên hoan văn nghệ
có chàng trai sắm vai gái diễn chèo?
chẳng lẽ anh yêu những đêm ngủ hầm kèo
báo đến chậm hai tuần vẫn gọi là “báo mới”
lá thư tình đọc chung cùng đồng đội
lúc nghe đài là lúc gặp quê hương
chẳng lẽ anh yêu những ngày tháng thẳng căng
đêm bật dậy mấy lần báo động?
như em ơi, giữa muôn trùng biển sóng
anh đã yêu như vậy ngày ngày
như yêu em dắm say
yêu giấc ngủ hằng mơ về bờ cát
bởi anh biết:
nếu lòng mình đổi khác
giặc sẽ tràn qua đảo của mình đây!…
nhìn mặt trời trưa chợt nhớ: tuổi ba mươi
bóng đổ xuống chân mình – cái bóng thời tuổi trẻ.
cái bóng thời tuổi trẻ
đã đi qua bao ghềnh đá mê say
cười và hát và dễ dàng nước mắt
nắng và gió và mưa và bão táp
trước núi cao ngộ nghĩnh đứng một mình
kiểu áo khác dần trong những bức chân dung
câu thơ thuộc vô tư đến một ngày bỗng hiểu
ngủ trên cỏ sau mỗi lần đánh trận
hoa hái rất nhiều trong rừng rậm bỏ quên
ném sỏi xuống dòng sông
chợt nhớ người yêu không bao giờ trở lại…
đám mây bay qua không thuộc về tôi nhưng mà tôi yêu quý
tuổi mười tám đã khi nào nói thế?
đường hành quân giờ nghe bạn nói vui
biết tuổi ba mươi đến với bạn tôi rồi!
bây giờ đi đường đi về bên phải
tuổi ba mươi.
nhịp tim rung trong bài hát không lời
chưa chai dạn cũng chẳng hề vồn vã
lúc một mình với một bông hoa nở
mùi hương riêng cảm nhận tuổi ba mươi
ấy là lúc cái bóng thời tuổi trẻ
chấm lại rồi dưới vạm vỡ đôi vai…
Sao bao người chẳng hỏi một câu
ngây thơ như thuở đã lâu, hỡi người
sao người chẳng đếm sao trời
cho tôi sống lại cái thời trẻ con?….
Cái thời ngọn cỏ thì non
bông hoa như quả chuông con người cầm
cái thời giọng hát trong ngần
nắm bàn tay, để một lần chia tay.
Bây giờ cao bổng vòm cây
dòng sông trôi đã vơi đầy tháng năm
áo tôi đạn xé bao lần
tóc người hao mấy mùa xuân đợi chờ.
Lá rừng rụng mấy mùa khô
trang thư qua mấy mùa mưa phập phồng
chiến trường tây, chiến trường đông
gặp dòng sông, nhớ dòng sông, nhớ mình…
Lắm khi ngỡ đến vô tình
chẳng hình dung nổi dáng hình người xa
bất ngờ một sợi tóc già
sau cơn sốt rét xa nhà mười năm.
Bây giờ qua cuộc chiến tranh
bây giờ qua tuổi xuân xanh, tôi về
bàn tay người có gầy đi
run run nước mắt ướt nhoè ngực tôi.
Vẫn dòng sông thuở xa xôi
vẫn bờ đê gió xanh ngời trăng khuya
vẫn là người của ngày xưa
mà bàn tay nắm như vừa yêu nhau!…
tuổi bốn mươi anh chờ đợi điều gì
em đã đến, căn phòng thôi đơn chiếc
vẫn thường thiếu ai giữa đám đông náo nhiệt
cuối những năm tám mươi anh chờ đợi điều gì?
nhà thơ bị chối từ nhà thơ được in thơ
người lên tướng người hóa thành tội phạm
anh cầu chúc cho trái tim ấm nóng
người đang yêu, người đang mất người yêu
lá vẫn rơi người quét đường vẫn quét
giá chợ cứ lên đều đồng lương lúc đầy vơi
ai bật nắp bia đâu đây nghe sốt ruột
lũ trẻ chờ tranh nhặt nắp bia chơi
anh chờ đợi điều gì khi tuổi đã bốn mươi?
đến niên hạn thêm bộ quân phục mới
em đã mặc “áo bầu” anh lại lên biên giới
lại vui buồn lại mong ngóng cách xa
đất đỏ nhường kia, chúng mình thì quá khát
anh chờ đợi điều gì? mùa mai sắp vàng hoa…
như suốt đời, tôi chỉ một mình em
em của hôm qua mà bây giờ tôi gặp
em của mai sau mà tôi đang hình dung
với mọi con đường, em ở chỗ cuối cùng
với mọi con đường em đều xa và đẹp
trời xanh biết và lá cây xanh biếc
nắng và mưa và gió thổi vô hồi
nơi nỗi buồn chung sống với niềm vui
em ở đó mà làm sao đến được
chỉ dáng hình em như lá cờ không màu trong suốt
lá cờ tôi phất những chiêm bao…
trên con đường lắm vực thẳm, đỉnh cao
đến với em chẳng có gì che chở
như học trò trước đề thi và giấy trắng
như người lính xông lên khi đã bỏ chiến hào
em thoắt gần, em lại thoắt xa xôi
tôi hồi hộp, tôi bất ngờ khao khát
con đường tới em vẫn cứ xa và đẹp
cây giữa trời vẫn cách trở trời xanh
nhưng trái tim tôi vẫn cứ thế hành trình
đến với em chẳng có gì che chở
đến với em
như tìm lại một phần mình ở đó
như suốt đời tôi chỉ một mình em
em,
những câu thơ tôi mê mải kiếm tìm…
A.
Chăm Pa ơi, thôi đừng nhắc lại
những năm
nằm ngủ mơ thấy anh
tỉnh dậy lại thấy toàn người khác
những năm tưởng không còn điệu lăm điệu khắp
tưởng không còn chỉ dệt sa-roong
con gái mặc ni-lon
con trai xập xình nhạc nhảy
Chăm Pa ơi, thôi em đừng nhắc lại
đêm trăng tròn anh trốn em đi
suối xiết rừng khuya
sương đầm mạng nhện
em hú gọi anh núi rừng nhại tiếng…
thôi em đừng nhắc lại cùng anh
những mùa khô đốt rẫy một mình
đêm nhớ tiếng khèn cột ngồi vách đứng
(tình yêu vắng tiếng khèn trò chuyện
như rẫy đốt rồi, trời không mưa!)
thôi em đừng nhắc lại chuyện ngày xưa
lũ lính Vàng Pao dưới tay thằng cố vấn
hầm hầm giết dân đốt bản
tro bụi lấp mặt người
vầng trăng ngang trời
bỗng dại đi như bất ngờ treo cổ
đêm dài máu rỏ
ôi vầng trăng của đất nước Lào ta!…
ơi Chăm Pa! Chăm Pa
thôi em đừng nhắc lại
những năm nô lệ
những năm nằm ngủ mơ thấy anh
tỉnh dậy lại thấy toàn người khác…
B.
Anh Đuông Chăn! Em xin anh đừng nhắc
những ngày nhớ em mà không thể quay về
nơi hang đá hay dọc rừng săng lẻ
anh âm thầm lau súng dưới sao khuya
âm thầm chân đi
âm thâm ngọn lửa
đội quân Pa Thét trẻ
lá xanh che vạt áo – âm thầm.
thôi anh đừng nhắc lại chuyện quê hương
có ngày Tết đuổi nhau té nước
có thị trấn bỏ quên bên kia mười ngọn dốc
bỗng náo động lòng anh đêm chuẩn bị diệt đồn…
Pu-chăm-xi mờ sương
đá nhọn dựng đường lên Long Chẹng
anh trong đoàn quân nhằm phía kẻ thù
như ở đó em yêu đang bị trói
như ở đó chăm-pa mang xiềng xích
đóa chăm-pa của đất nước Lào ta
ôi những năm qua những năm qua
thôi anh đừng nhắc lại!…
bao nhiêu mùa em đợi
vầng trăng trong ngày trước đã trở về
anh bao lần rũ cái chết mà đi
mới có đóa chăm-pa dưới trăng bừng thức dậy
nhìn đâu cũng đất nước mình lộng lẫy
hãy nói lời yêu, ơi Đuông Chăm
em và anh
hoa đẹp
và trăng…
C.
bỗng giọt sương đẫm ướt mặt trăng ngần
đậu xuống đoá chăm-pa rung ngọn gió
gió như người vừa nghe chuyện lạ
vội bay đi và kể, chẳng chọn lời…
không gói được mùa đông cất vào trong tủ
em thôi đành mang áo gấm đi đêm
vầng trăng lạnh đến bạch ngày mới ngủ
về cùng em sương ẩm ướt hiên thềm
không níu được mùa xuân quay trở lại
anh thôi đành trồng một sắc đào riêng
hoa đào nở cuối chiều đông giá buốt
tết bỗng dưng đến sớm gọi tuổi mình
em hối lộ đào hoa một nụ cười rượu chát
anh tham ô trời đất mấy câu thơ
và như thế chúng mình qua cái tết
xuân lén về rồi đi như trong mơ
người ta mua rượu mua hoa
tôi đi mua tuổi làm quà tặng tôi
người ta khăn xếp áo sồi
tôi mua thảng thốt chuỗi cười giòn tan
người ta ngà ngọc bạc vàng
tôi may mắn được tấm voan sương mù
mắt nàng đầy ắp mộng mơ
biếu không tôi
một bài thơ
không mùa
VÍ DỤ 1
gửi chiều một đoá hồng hoa
không ngờ sinh nhật dung hoà ngày đêm
gửi em điểm hẹn không tên
người lên đỉnh ngọ bỏ quên bóng mình.
VÍ DỤ 2
ăn chay từ Z đến Y
ngủ chay từ thuở vợ đi lấy chồng
có nàng thục nữ phòng không
ngó qua cửa khép hoa hồng thơm chay
VÍ DỤ 3
cho anh tảng đá trên non
đá thành tượng đá nhìn mòn mắt anh
cho anh một mảnh trời xanh
trời thành hồ biếc anh thành cù lao.
VÍ DỤ 4
một ngày nửa nắng nửa mưa
nửa xe nửa bộ nửa trưa nửa chiều
con đường từ ghét đến yêu
đỏ đen sấp ngửa liêu phiêu một đời…
VÍ DỤ 5
anh chưng cất máu thành thơ
gửi qua bưu điện tới bờ sông đen
có nàng lạ lạ quen quen
mở thơ anh, đọc, rồi quên qua đò…
một khuya một mình một tình một mưa
đèn đường lưa thưa em đi giao mùa
cứ tưởng ấm rồi đất trời chuyển hạ
nào ngờ ngày xa còn rét tháng ba
anh bấm điện thoại em chưa tới nhà
tiếng chuông ái ngại vọng hồi xót xa
anh đứng anh ngồi anh thương anh nhớ
anh ra anh vào nao nao mắt mở
đường xa gió thở ú ớ mưa dài
mắt mình ngái ngủ như là mắt ai
tiếng mèo kêu hoang ướt đầm mái ngói
hồn bỏ xác anh đi theo tiếng gọi
tận đáy đêm khuya hồn gặp em về
ôm làn hơi ấm xiết ghì đê mê…
tôi còn mắc nợ áo dài
một làn gió trắng một bài thơ hay
tôi còn mắc nợ mi mày
một con thuyền lá xanh đầy mắt nai
tôi còn mắc nợ ngày mai
một lần trở lại hay hai ba lần
ngoài kia trời đất giao thân
tôi còn mắc nợ giai nhân một đời
bao giờ trắng nợ người ơi
trái tim đã trót thốt lời yêu đương!
Chúng tôi đã chia sẻ cho bạn những bài thơ tình thắm đượm những suy tư và cảm xúc của nhà thơ qua những bài thơ. Tuần trước bài viết Nguyễn Trọng Tạo Cùng Tập 101 Bài Thơ Tình Ngọt Ngào Phần 2 đã nhận được rất nhiều chia sẻ của quý độc giả. Mời các bạn đón xem phần 4 vào một ngày gần nhất. Cảm ơn đã theo dõi bài viết của chúng tôi!
