Đọc thơ Bùi Minh Quốc, ta cảm nhận được một hồn thơ kháng chiến mạnh mẽ đi sâu vào trong tiềm thức của bạn đọc. Những vần thơ giàu cảm xúc đan xen tình cảm mặn nồng của ông luôn thu hút sự chú ý của dư luận. Đến nay, những trang thơ của ông vẫn còn sống mãi theo thời gian. Hãy cùng nhau cảm nhận nhé!
Nội Dung
Em đem tuổi ngọc học trò mua chữ mua điểm
thầy cô vô tư bán chữ bán điểm
bao khoá bao niên mua bán dài dài
bao bãi mìn gài vào tương lai!
Những đứa trẻ lớn lên đi mua luận án
mua thầy hướng dẫn mua thầy phản biện
các hội đồng vô tư bán mua
tiến sĩ mua
giáo sư mua
đất Việt ngàn năm văn hiến như đùa!
Vô tận cuộc đùa lây nhây ma quái
mìn xé ngầu hiện tại
gài tiếp vào tương lai.
Ta có nhau ơn trời xui đất khiến
Tất cả mịt mùng trước phút lạ lùng kia
Ta có nhau chẳng mưu cầu tìm kiếm
Mà nẻo tình biến hiện bỗng giao thoa
Phút ấy hương hoa ngọc ngà toả quyện
Ôi hồng hoang hiền hậu hiến dâng nhau
Ôi réo thác ôi dậy ngàn động biển
Ôi loé ngời quẫy cuộn đến đâu đâu…
Ôi thế thế thế là ta thế thế
Như thể muôn xưa đã có nhau rồi
Có nhau có nhau trong mỗi thầm thoảng nghĩ
Mỗi bâng khuâng dự cảm kkhông lời
Có nhau có nhau trong nỗi đời kẻ khác
Trong nỗi buồn nhân thế nặng lòng chung
Có nhau có nhau bình yên hay bão táp
Bao chồi non cần che chở, ta cùng…
Từng nguy nan, từng lo toan, bươn chải
Có nhau hoài dù xa ngái đôi nơi
Dù chỉ vọng mơ hồ qua muôn trùng khoảnh khắc
Vẫn trong nhau tự cuối đất đầu trời.
(“Người ta lớn bởi vì ngươi cúi xuống
Hõi nhân dân hãy đứng cả lên”
-Marat, Tố Hữu dịch-)
Vì ta cúi nên ta nhìn chúng lớn
Ta thẳng lưng thấy chúng cũng thường thôi
Và chính lúc chúng mang phồng mắt trợn
Lại là khi chúng sợ sắp tiêu đời.
Kính dâng anh linh các liệt sĩ
vì Tổ Quốc đã bỏ mình trong lòng đất lòng biển
Hoàng Sa Trường Sa
Tôi ngước mắt vọng trời
Trời rựng máu
Hoàng Sa
Trường Sa
Tôi cúi đầu tìm đất
Đất ứa lệ
Hoàng Sa
Trường Sa
Tôi vây giữa ngàn thông ngàn hoa
Gốc thông nào cũng khắc
Hoàng Sa
Trường Sa
Cánh hoa nào cũng nhắc
Hoàng Sa
Trường Sa
Kìa vụt hiện ngọc ngà
Người mẫu
Em lớn từ lệ máu
Hoàng Sa
Trường Sa
Ê a bên thềm miệng sữa ê a
Vỗ lòng tôi tựa sóng
Hoàng Sa
Trường Sa
Sực nghe xuân gõ cửa mọi nhà
Âm âm
rền
Hoàng Sa
Trường Sa.
Tuổi thơ ta: chiến tranh
Tuổi trẻ ta: chiến tranh
Tuổi già ta: áp bức
Thơ ơi thơ! giông bão dồn trong ngực!
Vòng tay đồng chí giang ra thành còng sắt
Lưỡi đồng chí nỉ non thành lưỡi rắn phun người
Ngoài bảy mươi mới chợt bừng mở mắt
Trước đảo điên sự đời.
Em ngồi đó, quên cả ngày tàn quên đêm khuya khoắt
Mười ngón tay, lau một thế giới dịu hiền
Những con búp bê kia muôn màu lung linh ánh mắt
Em lẳng lặng đẩy lùi cơn bão dập đời anh.
Gầm rít quanh ta cơn bão phũ phàng
Cuộc vây hãm dằng dai của mắt cú miệng hùm lưỡi rắn
Em ngồi đó, mười ngón tay lau đằm thắm
Một thế giới dịu hiền – thông điệp của hồn em.
Cái thời nhố nhăng cặn bã hóa vương quyền
Rồi lọc hết qua bàn tay em – chỉ sau cùng còn lại
Chỉ sau cùng còn lại
Một thế giới dịu hiền nâng giấc mãi thơ anh.
Anh ghi vội trên tờ giấy gói thịt
Những câu thơ vừa đến bất ngờ
Miếng đậu phụ đang xào trên bếp
Mắt ngó chừng hồn vẫn đòi thơ.
Em từng biết
Vì độc lập anh đâu nề sống chết
Và bây giờ vào bếp chẳng xoàng chi
Vì tự do anh lại ra đi
Dẫu chỉ bằng đôi cánh thơ từ xó bếp.
Em bươn chải phố phường
Nuôi chồng không uốn cong ngòi bút
Anh thủ gôn xó bếp
Hầu em chăm con.
Có vui nào vui hơn
Chiều nay được tặng em
Món riêu cua món đậu chiên em thích
Và món nữa tuyệt vời là bài thơ ngỗ nghịch
Thơ giành tự do.
(Tặng Vũ Thư Hiên, Hà Sĩ Phu, Tiêu Dao Bảo Cự)
Xuân hổn hển ngực đồi cỏ thắm
Ðà Lạt dậy mùa hoa
Anh nghiến răng trong phòng thẩm vấn
Giữa ban ngày mà ngập đêm đen.
Những câu hỏi làm anh lộn mửa
Bài thơ này anh gửi cho ai ?
Ai gửi cho anh bài này bài nọ ?
Trái tim thơ muốn nổ chuỗi cười dài!…
Thật dễ quá đầu môi yêu Tổ Quốc
Ðây tình yêu như máu cuộn không lời
Người quằn quại người nát thây lầm đất
Vẫn người đi, người tiếp mãi bên người.
Tổ Quốc hỡi tình chi đau đớn vậy
Con yêu người, ngục tối nuốt trời xanh
Ôi Tổ Quốc vào tay quỉ dữ
Tiếng hát tự do uất nghẹn khắp thân mình.
Con đối diện những tia nhìn cú vọ
Cả một thời xung trận lại trào sôi
Ðôi cánh thơ vẫy vùng trong bão tố
Tiếng hát tự do trong biếc mãi dâng đời.
Còn ai kêu cho những cây thông không biết nói
Khi nhà thơ bị bóp cổ nghẹn lời
Rừng nguyên sinh vung lưỡi rìu quỉ đói
Rắc rắc cây xô cốc chạm quỉ vang cười
Chúng nó nhậu từng cánh rừng dải núi
Từng khoảng trời miệt đất lòng khơi
Nhậu tất cả từ Vua Hùng để lại
Nhậu đến nàng Tô Thị rã thành vôi
Chúng nó nhậu trên thân em trinh bạch
Trên lưng mẹ già còm cõi một đời bom
Con mất xác dưới chân thành Quảng Trị
Mẹ khoét hầm nuôi tiếp biết bao con
Kìa mẹ về run rẩy dưới mưa tuôn
Qua cửa vi-la thấy đàn con ngồi nhậu
Những đứa con thoát chết vụ khui hầm
Đang tưng bừng nâng cốc tụng nhân dân
Tổ Quốc rùng mình trong cơn nhậu nhẹt
Có nghe chăng con cháu ngợi ca Người
Và hạ bút ký hợp đồng cái rẹt
Hợp đồng này giầu đẹp lắm Người ơi!
Tôi gửi thơ tôi vào ngọn gió cao nguyên
Mặc bao kẻ bầm gan vì một lời ngay thật
Gió cứ thổi điệu vần này chân chất
Bọn giả hình lừa đảo chớ hòng yên
Tôi gửi thơ tôi vào ngọn gió cao nguyên
Thong dong thơ bay khắp mọi miền
Ðến với muôn lòng yêu lẽ phải
Lòng mở với lòng, thơ kết duyên.
Ta đưa nhau về ngàn dâu xanh
Về thuở ấu thơ xưa ngọt lành
Lăn lóc trong dâu như tằm vậy
Những chiều ong óng nắng tơ hanh
Tằm dâu quấn quít nhả tơ vương
Ta quyến vào ta thoát bụi đường
Ta cũng nhả tơ vờn gió xoáy
Cho đời vương mãi một nguồn thương
Anh thương thương mãi người em thuở
Lụa là mướt dịu một làn da
Anh thương thương mãi người e ấp
Một lá dâu xanh giữa ngọc ngà.
Còn ai kêu cho những cây thông không biết nói
Khi nhà thơ bị bóp cổ nghẹn lời
Rừng nguyên sinh vung lưỡi rìu quỉ đói
Rắc rắc cây xô cốc chạm quỉ vang cười
Chúng nó nhậu từng cánh rừng dải núi
Từng khoảng trời miệt đất lòng khơi
Nhậu tất cả từ Vua Hùng để lại
Nhậu đến nàng Tô Thị rã thành vôi
Chúng nó nhậu trên thân em trinh bạch
Trên lưng mẹ già còm cõi một đời bom
Con mất xác dưới chân thành Quảng Trị
Mẹ khoét hầm nuôi tiếp biết bao con
Kìa mẹ về run rẩy dưới mưa tuôn
Qua cửa vi-la thấy đàn con ngồi nhậu
Những đứa con thoát chết vụ khui hầm
Đang tưng bừng nâng cốc tụng nhân dân
Tổ Quốc rùng mình trong cơn nhậu nhẹt
Có nghe chăng con cháu ngợi ca Người
Và hạ bút ký hợp đồng cái rẹt
Hợp đồng này giầu đẹp lắm Người ơi!
Tôi gửi thơ tôi vào ngọn gió cao nguyên
Mặc bao kẻ bầm gan vì một lời ngay thật
Gió cứ thổi điệu vần này chân chất
Bọn giả hình lừa đảo chớ hòng yên
Tôi gửi thơ tôi vào ngọn gió cao nguyên
Thong dong thơ bay khắp mọi miền
Ðến với muôn lòng yêu lẽ phải
Lòng mở với lòng, thơ kết duyên.
Anh đến với đời tôi từ phút ấy
Khi mười viên đạn Mỹ bắn trúng anh
Bắn vào tôi – tôi hình dung và chợi thấy
Lần đầu tiên trong đời hiểu nghĩa tuổi thanh xuân
Tôi là kẻ cùng anh cất tiếng chào đời giữa năm bốn mươi đen tối
Tổ quốc ta giặc giày xéo điên cuồng
Mạ bế ta đi suốt những nẻo đường lạnh đói
Khúc hát ru ta là khúc hát căm hờn.
Miền Bắc tự do. Tôi là em thiếu niên cắp sách đến trường.
Một ngôi trường xinh xắn giưới hàng dương
Mà anh Giót anh Đàn khi ngã xuống
Thấy hiện ra như cả một thiên đường.
Tôi đã được nuôi dạy trong bình yên hạnh phúc
Những năm tháng đất nước chẳng bình yên
Miền Nam miền Nam, bao đồng chí đồng bào đang ngã gục…
Tiếng súng bên trời đau nhói con tim
Tiếng súng bên trời dựng tôi dậy trong đêm
Rồi sẽ có ngày các con tôi chúng hỏi:
Tuổi trẻ của cha đã sống thế nào ?
Tôi không thể quay đầu nói dối
Mặt cầu an vờ dây đất chiến hào.
Hôm nay tôi nhìn đâu cũng gặp cái nhìn của Trỗi
Cám ơn anh, cám ơn anh, chính phút cuối cùng…
Hạnh phúc thay khi nhìn mắt những anh hùng
Ta được thấy lòng mình không bối rối!
(Tặng một người ra đảng)
Thủa ấy vào đây là chuốc mọi hiểm nguy
Cho mọi người thực sống
Và chính mình thực sống.
Giờ anh ra, chẳng chút vấn vương gì
Chốn nghiêm xưa, nay sặc mùi xôi thịt
Xì xụp tín đồ thờ chỗ ngồi trên hết.
Chỉ xót bao đời dân
Cặm cụi tâm thành, biết được cảnh này chăng ?
Ðói,
lại đói,
cũng thường
Cũng thường bom pháo quét
Chỉ thằng chuyên dẻo mép
Len lén đánh bài chuồn
Bao người trụ tới chết
Nó mút mùa mạch lươn
Rồi một ngày trời đẹp
Giữa nhộn nhạo phố phường
Bỗng chạm cái mặt nhờn
Mày chuồn đâu kỹ thiệt ?
Nó nhếch cười lịch thiệp:
Tao chuồn vào Trung Ương!
(Tặng anh Nam Khánh và các đồng đội cựu kháng chiến)
Vì Nhân Dân quên mình
Lời nguyện ấy trọn tâm thành ta hát
Tận tụy một đời mấy cuộc trường chinh
Vì Nhân Dân quên mình
Có thằng chỉ hót trên đầu lưỡi
Mượn tử thi đồng đội
Len lén lộn sòng leo tót ngôi vinh
Vì Nhân Dân quên mình
Sau dặm dài bách thắng
Chẳng lẽ trở về toàn quân ngậm đắng
Khom mình chào trò xiếc gian manh ?
Không!
Không!
Không!
Vì Nhân Dân quên mình
Quyết lộn trái lũ quên mình đầu lưỡi
Lộn trái
Lũ quên mình đầu lưỡi!
Nhớ các thiên tài bị đày đọa
Ðang hát bị chẹn cổ
Tắt nhạc đến hết đời
Giết xong một thiên tài
Hắn dâng hoa trước mộ
Hoa đao phủ ngạo cười
Giết anh thêm lần nữa.
Bỗng sợ thấy lòng vương vấn nhau
Vấn vương chi để ngẩn ngơ sầu
Nỗi riêng canh cánh thầm riêng nửa
Trời hỡi làm sao quên được nhau
Ta cúi xin trời bắt phải quên
Ừ quên có lẽ đỡ ưu phiền
Thôi anh thu lại bao niềm nhớ
Vào những đêm dài mưa nhức đêm
Thôi em cứ mãi xa vời thế
Để anh mơ trọn giấc mơ hờ
Để em cứ mãi hồn nhiên thế
Ríu rít vui đùa trong nắng thơ
Cho Hiền
Hoa gì nay mới gặp
Gọi thầm hoa không tên
Sắc riêng trời thanh sắc
Hương thấm lòng hương nguyên
Chiều nghiêng sầu quanh quất
Nỗi gì vây bủa ta
Hỏi người, người đã khuất
Hỏi ngày, ngày thẳm xa
Hỏi tình, tình đã mất
Hỏi đời, lần lữa qua
Chiều nghiêng sầu quanh quất
Một mình ta tìm ta
Duyên mệnh nào đưa dắt
Hoa gọi về tuổi hoa
Hoa nhìn cho muôn hoa
cho cõi hiền như mẹ
Cho thơm hồng tuổi Bé
Em vào thơ ú oà
Xin gọi em Hiền hoa
Em khơi nguồn thơ anh
Mà em đâu biết thế
Em dồi dập thác gành
Cho hồn anh trời bể
Em tái tạo đời anh
Mà em đâu biết thế
Hồn xanh đầu bạc nhanh
Xin mình anh rơi lệ
Hồng dại bên rào lặng nở
Con đường vô tận một mình đi
Chợt bước phong trần bỡ ngỡ
Hồng dại bên rào ngào ngạt niềm chi
Mải mê con đường vô tận
Hồng dại bên rào thoắt đã xa xăm
Day dứt hương nồng số phận
Cho hồn mình giăng mắc với nghìn năm
Chỉ một thoáng gợn buồn
Trong mắt em trong trẻo
Là trời anh mù sương
Là xuân anh vụt héo
Anh bối rối tìm thơ
Tặng em niềm khuây khoả
Nhưng thơ anh buồn quá
Tơ giăng nhện ơ hờ
Phép lạ đến không ngờ
Buồn thơ dồn gió mạnh
Cho hồn em vươn cánh
Vượt bay qua vực sầu
Cho bé xa
Bé xa, Bé xa
Giờ Bé ngủ nha
Choàng Bé đêm hoa
Anh ru, ru vọng
Anh ru, ru xa
Tay anh lóng ngóng
Lòng anh dịu mềm
Anh ru thật êm
Ngoan ngoan Bé ngủ
Anh ru, anh ru
Qua trời bão tố
Anh ru, anh ru
Qua đồi mượt cỏ
À ơi bão tố
Lùi xa lùi xa
À ơi đồi cỏ
Ru thơm mượt mà
Bé xa, Bé xa
Ngủ ngon vào mộng
À ơi tiên nga
Này anh ru vọng
À ơi ngọc ngà
Này anh ru xa
Ru xa, ru xa…
Đôi mắt thơ ngước lên khoảng trời hạnh thắm
Bập bẹ đầu đời lời ngỏ tuổi mười lăm
Em đâu biết những năm dài lửa đạn
Một khoảng trời hạnh thắm vẫn đăm đăm
Bao hụt hẫng nguôi rồi, anh cảm ơn số phận
Đã không cuốn em vào sóng gió đời anh
Anh vui gánh mọi gieo neo quốc vận
Cho em xa một cõi an bình
Xin cảm ơn, xin cảm ơn số phận
Đã cho anh lành lặn trở về
Được soi mắt vào khoảng trời hạnh thắm
Được mở lòng muôn dặm tới em xưa
Chợt một nguồn hương lạ
Thoảng đến tự ngàn trùng
Chắc xuân vừa dậy đó
Em hiện từ mông lung
Mơ mơ qua ngàn trùng
Anh thấy Em ngà ngọc
Anh nâng niu muốn khóc
Nâng Em vào nhạc hương
Hương ngàn trùng ngan ngát
Nhạc ngàn trùng ngàn thương
Ngọc ngà Em anh hát
Tắm Em vào nhạc hương
Trên đây, chúng tôi đã dành tặng đến các bạn những trang thơ đặc sắc nhất của nhà thơ Bùi Minh Quốc. Hãy cùng nhau cảm nhận phong cách sáng tác thơ cũng như tình cảm của nhà thơ thông qua những bài viết này nhé! Thân Ái!
Xem Thêm: Nhà thơ Bùi Minh Quốc cùng trọn bộ thi phẩm hấp dẫn nhất phần 4
